Heemschut houdt eigen tijdschrift
Heemschut bereikt specifieke groep
Herschikking geld nodig?
Eén grote organisatie?
Opstelling op Open Monumentendag
mensen ook te wijzen op dat andere,
dat nodig is: waakzaamheid en actie.
Op 26 mei is er in Zeist afgesproken-
Het 'Verbond van Zeist'- dat er een
herverkaveling van monumententaken
moet komen. De RDMZ blijft kennis
instituut, Heemschut staat voor het
beschermingswerk en de actie, het
NCM coördineert het monumenten-
veld en de VOM zorgt voor promotie,
communicatie en facilitering.
Maar in de folder van de VOM lees ik,
dat deze zich vooral moet inzetten
voor het behoud van het cultureel
erfgoed. Klopt de taakverdeling dan
wel?
Hylkema: 'We moeten als VOM alle
facetten van het monumentenwerk
communiceren, dus ook beheer en
behoud'.
Franssen: 'Daar kan nu juist de verbin
ding met het Heemschut-werk
worden gelegd. De VOM moet aan
het grote publiek demonstreren, dat
de beschermingsfunctie essentieel is
en via zijn tijdschrift wijzen op
Heemschut, dat daar voor staat'.
Hylkema: 'Ik zou me bijvoorbeeld heel
goed kunnen voorstellen, dat in één
van de eerste nummers van het nieuwe
VOM-blad Open Monumenten
nadrukkelijk een portret van Heemschut
wordt geschetst. Zoals in een volgend
nummer een impressie van De
Hollandse Molen of van het locale
beschermingswerk van 's-Heerenberg.
Heemschut heeft naast zijn bescher
mingswerk op zijn beurt ook een
communicatieve functie. Heemschut
is het grootste landelijke monumen
tentijdschrift op dit moment en finan
cieel draait de vereniging in feite op
het blad, omdat de leden contributie
betalen.
Franssen-, 'Waakzaamheid en bescher
mingswerk staan voor Heemschut
voorop. De communicatie via ons tijd
schrift heeft primair tot doel dat over
het voetlicht te brengen.
Communicatie is geen doel op zich
zelf. Het tijdschrift is buitengewoon
belangrijk voor Heemschut omdat het
blad voor veel leden de enige vorm van
binding met de vereniging is. De laatste
Algemene Ledenvergadering maakte
ook heel duidelijk, dat het tijdschrift
voor Heemschut van levensbelang is.
Op 26 mei is ook afgesproken, dat, nu
het nieuwe tijdschrift Open
Monumenten van de VOM eraan
komt, plaats en functie van het
Heemschut-tijdschrift in relatie tot
alle andere bladen en nieuwsbrieven
worden onderzocht.Daar heeft de
RDMZ middelen voor beschikbaar
gesteld. Het tijdschrift Heemschut
blijft als apart blad bestaan maar er
moet wel een serieuze discussie komen
over een opzet van het blad, die nog
beter beantwoordt aan de hoofddoel
stelling van Heemschut. Aan de hand
van de resultaten van het onderzoek
gaan we het Heemschut-tijdschrift
vernieuwen zodat het nog beter appel
leert aan wat de mensen van Heemschut
verlangen: zichtbaar maken, waar
Heemschut voor staat en wat het
bereikt.'
Bent u niet bang voor het weglopen
van leden, die misschien liever het luxe
glossy tijdschrift tegen een lagere prijs
van VOM gaan lezen?
Franssen-, 'Voor een enkel lid zal
misschien het hemd nader zijn dan de
rok maar het is de vraag of dat de echte
heemschutters zijn. Die willen andere
informatie dan die in het niet heel erg
diepgaande blad van de VOM. Angst
is een slechte raadgever. We moeten
erop vertrouwen, dat ons product een
eigen segment van het monumenten-
publiek blijft aantrekken.
Tegelijkertijd moet je als bestuur je
erop voorbereiden, dat zo'n proces
zich toch voltrekt en dan moet je een
solide basis creëren om je activiteiten
als Heemschut verder te kunnen
ontwikkelen. Iedereen is ervan over
tuigd, dat voor een organisatie als
Heemschut een eigen plek nodig en
wenselijk blijft. Op een gegeven
moment komt de financiële positie
van Heemschut dan aan de orde.'
Is het eigenlijk ook geen tijd voor
herschikking van de financiële midde
len. Als gevolg van de decentralisatie
van de monumentenzorg hebben
RDMZ en NCM het in feite minder
druk gekregen maar Heemschut, dat
altijd al decentraal was opgezet heeft
het juist drukker gekregen.
Franssen: 'Er is op 26 mei absoluut
helder gedemonstreerd, dat we elkaar
nodig hebben. Dit proces maken we
samen door. En dan is het financiële
plaatje het eindresultaat van het samen
optrekken. Maar herschikking van
financiële middelen is geen vooropge
zet doel. Dan zetje het proces verkeerd
in. Ik heb vertrouwen in het onder
handelingsproces en de mentaliteit
van de gesprekspartners.'
Meneer Hylkema, is het, om alle terri-
toriumstrijd te voorkomen, niet beter
één grote landelijke organisatie op te
richten, die alle taken van de
bestaande organisaties in zich verenigt.
Een beetje zoals de National Trust in
Engeland?
Hylkema: 'Dat kan hier gewoon niet.
Rond 1920 is de achteraf betreurens
waardige beslissing genomen om
natuur- en cultuurbehoud geheel uit
elkaar te laten lopen.
Natuurmonumenten heeft zich in
Nederland kunnen ontwikkelen tot
particuliere massa-organisatie maar de
monumentenwereld heeft te lang aan
het handje van de overheid gewandeld.
Dat was ook wel weer prettig want er
was bij de overheid veel te halen.
Overigens deel ik niet uw stelling,
dat de RDMZ het minder druk heeft
gekregen. De Rijksdienst ontwikkelt
zich tot een zeer deskundig adviescen
trum, dat de gemeenten in hun auto
nome taak ondersteunt. Bovendien wil
de RDMZ de bijna verloren gegane
band met de provincies oppoetsen. De
RDMZ is par excellence het kennis
centrum van de monumentenwereld.
Wat daar ligt opgeslagen aan materi
aal is uniek. Die kennis moet geëxpoi-
teerd worden, er is heel veel te doen.
Nogmaals één grote landelijke organisa
tie?
Hylkema: 'Er is in Zeist een accoord
bereikt, waarin we allemaal veel zien.
Het beschermingswerk in de particu
liere sector is bij uitstek Heemschut.
De VOM gaat het draagvlak voor
monumentenzorg verbreden,doorver-
wijzen(naar o.m.Heemschut), enthou
siasmeren, de sector representeren.
Alle organisaties vullen elkaar aan.Je
moet wel weten waar jé samen voor
gaat.
Er komen geen grensgevechten.'
Franssen: 'Helemaal mee eens.Ikheb
zelf de indruk, dat de gedachte van de
National Trust niet bij de volksaard
van Nederland past. Wij zijn een land,
dat voor elk onderwerp
'tig' verenigingen telt omdat
iedereen denkt de waarheid in pacht
te hebben.Dat laatste is bij ons niet het
geval maar in Zeist hebben we elkaar
heel goed kunnen vinden.We hebben
een collectief belang om de sterke kant
van ieder naar voren te laten komen.'
Hoe gaan de Heemschut-leden in de
comités van Open Monumentendag
zich opstellen bij de grote ledenwerf
actie?
Franssen: 'De mensen van Heemschut
kunnen heel goed het belang van de
VOM aan de orde stellen en tegelij
kertijd het specifieke van Heemschut
over het voetlicht brengen. Ze kunnen
duidelijk maken, dat beide onmisbaar
zijn.'
De leden van historische verenigingen
krijgen straks een tientje korting als ze
lid van de VOM worden, is dat niet
riskant voor die verenigingen?
Hylkema: 'Historische verenigingen,
die het leuk vinden het VOM-blad aan
te bieden kunnen dat tegen geredu
ceerde prijs doen.Wij faciliteren die
verenigingen, bieden hun leden wat
extra's. Ik zie geen concurrentie.
Mijnheer Franssen, nogmaals van
harte gefeliciteerd met uw benoeming
tot burgemeester van Zwolle. U blijft,
heb ik begrepen, voorzitter van
Heemschut?
Franssen: 'Dat ben ik van plan, ja.Er is
geen formeel beletsel, alleen wat prak
tische problemen maar die zijn oplos
baar. Het bestuur van Heemschut
heeft me nadrukkelijk verzocht als
voorzitter aan te blijven.Daaraan
ontleen ik een hernieuwd vertrou
wensvotum.'
35
