Barsingerhorn eerste provinciale
dorpsgezicht
JAN DERK GERRITSEN
Toen het gebied rond Schagen in de 1 Ode eeuw er nog puur als een
waddengebied bij lag, had slechts een enkeling de moed zich op één van de
terpen te vestigen.In de 12de eeuw waren er al meer van die helden. Zij
m,aakten van terp naar terp een dammetje zodat een dorp ontstond, heden ten
dage nog steeds Barsingerhorn geheten.Die oorspronkelijke verkaveling ook
van het omliggende land is zo gaaf bewaard, dat de provincie Noord-Holland
als eerste in den lande dorp en omgeving tot provinciaal dorpsgezicht heeft
verklaard.
De Mient, de voorstoot. De hedendaagse bruggen worden misschien vervangen door de ooorspronkelijke
'kattebruggen'. (foto's P.van Heumen).
Stolpboerderij "Volhouden" bij de Blauwe Brug.
Raad- of Regthuis
Het begon jaren geleden met de
bescherming van een enkel object in
het dorp: de Blauwe Brug tussen de
prachtige stolpboerderijen:
'Volhouden'en 'Maartje Cornelis
Hóeve' op de kruising van Heerenweg
en Mieldijk. Ook het unieke Raad-of
Regthuis uit 1632 met zijn juweel van
een klokketoren kwam daarvoor in
aanmerking. Ze komen helemaal uit
Maastricht om er te trouwen.
Nadere bestudering van het gehele
gebied bracht aan het licht, dat een
geïsoleerde bescherming van een
enkel object geen recht deed aan het
totale gebied, dat het er op luchtfoto's
niet anders uitziet dan op oude kaarten
uit de 17de eeuw.De lintbebouwing
langs de dijk, resultaat van de indivi
dueel in de 12 de eeuw gelegde
dammetjes, kronkelt zich langs de
wegsloot de Mint, waar jammer
genoeg de hoge Kattebruggen, waar
men vroeger onderdoor kon varen,
door lage bruggen vervangen zijn.
Een miljoen is nog te weinig.
Het lijkt heel wat die bijna een
miljoen, die de provincie het gemeen
tebestuur in een speciaal fonds liet
storten, waarmee dat eerste provin
ciale dorpsgezicht mogelijk gemaakt
moet worden.
Ook de plechtige opening door de
gedeputeerde mevrouw Van Diepen-
Oost is niet meer dan de start van een
provincie, die stimulering van monu
mentenbescherming als een belang
rijke taak ziet.
Zo'n bedrag genereert natuurlijk
meer, niet alleen financiën maar ook
private en publieke inzet en niet te
vergeten burgerzin. Wie zijn buurman
bezig ziet met het opknappen van zijn
huis op historisch verantwoorde wijze
kan het meestal niet laten hetzelfde te
doen.Bovendien scheppen zulke
projecten werkgelegenheid. De
directe controle geschiedt door het
bestemmingsplan, het dorpsvernieu
wingsplan of de subsidieverordening.
Er staan in deze, voor de agrariër
vroeger zo welvarende streek nog
dubbele stolpboerderijen, één waarin
de boerenfamilie woonde en een,
waarin het bedrijf was ondergebracht.
Die luxe kan men zich vandaag de dag
niet meer permitteren. De niet meer
in gebruik zijnde boerderij wordt een
blok aan het been en hoe is dan die
tweede boerderij te onderhouden. Die
dubbele behuizing was kenmerkend
voor deze streek maar hoe vele zijn er
al met de grond gelijk gemaakt omdat
restauratie privé niet meer te betalen
