De eetzaal en de serre aan de achterkant van het
Invalidenhuis worden met sloop bedreigd door
een plan voor een appartementengebouw.
De Vereniging Oud-Leiden, de wijk-
vereniging en enkele tientallen buurt
bewoners hebben hiertegen een
beroepschrift ingediend, maar de Raad
van State heeft onlangs de schorsende
werking hiervan opgeheven.
Invalidenhuis
Al enkele jaren zetten verschillende
organisaties zich in voor een veel
jonger monument: het Koninklijk
Militair Invalidenhuis aan de Hoge
Rijndijk. De voorzijde van dit
gemeentelijke monument is na een
periode van leegstand hersteld en
bevat nu appartementen. Voor de tuin
aan de achterzijde heeft de gemeente
nu een plan in behandeling om twee
nieuwe appartementengebouwen met
vijf bouwlagen en een ondergrondse
parkeergarage te bouwen. Hiervoor
zou een belangrijk deel van de achter
zijde van het tehuis moeten verdwijnen,
evenals een monumentale bomen
groep. 'De achterzijde van het gebouw
is juist belangrijk', zegt mevrouw
E. Biesheuvel-Gütlich, die vlak bij deze
monumentale plek woont. 'De eetzaal,
de serre en de tuin vertellen juist iets
van de oorspronkelijke functie. De
bomen zijn door de Bomenstichting
geregistreerd als nationaal belangrijke
bomengroep. Ze zijn ook opgenomen
in de gemeentelijke Bomennota.'
De buurtbewoners, gesteund door
verschillende organisaties waaronder
Heemschut, willen in elk geval de
versnelde artikel 19-procedure tegen
houden. 'De beslissingen moeten
wachten op het bestemmingsplan
dat al vijf jaar in de maak is, sinds de
projectontwikkelaar het perceel kocht'
zegt mevrouw Biesheuvel. Met veel
anderen is haar hoop gevestigd op de
gemeenteraad, die B&Wnog geen
eensgezind advies heeft gegeven.
De acties worden gesteund door de
Vereniging Oud-Leiden, Heemschut
en het Cuypersgenootschap.
De monumentenvergunning om
de achterzijde te slopen kan nog niet
worden gebruikt als gevolg van een
beroepschrift dat nu bij de Raad van
State iigt. Dit beroepschrift is inge
diend door de Vereniging Oud-Leiden
en de Stichting tot Behoud van het
Koninklijk Militair Invalidenhuis.De
monumentenbeheerscommissie heeft
de voorgenomen sloop unaniem afge
wezen. Tot teleurstelling van de buurt
kreeg het nieuwe bouwplan op zich
zelf geen negatief welstands- en
monumentenadvies.
Het Invalidenhuis is het enige tehuis
in Nederland dat speciaal voor oud
militairen is gebouwd. Het is in 1913
gemaakt naar een ontwerp van C.B.
PosthumusMeyjes (1858-1922). Neo
classicistische kenmerken en Dorische
zuilen moesten het pand een militaire
status geven.
De Vereniging Oud-Leiden heeft het
initiatief genomen om het voormalige
tehuis op de rijksmonumentenlijst
geplaatst te krijgen. De minister
wilde dit verzoek niet in behandeling
nemen. 'We zullen alle mogelijkheden
bewandelen om de huidige plannen
niet door te laten gaan' zegt een
omwonende.
Langebrug
Goed nieuws is er voor het
Groencomplex in de Pieterswijk.
Dit was voorheen in gebruik bij de
gelijknamige drukkerij. Het complex,
bestaande uit verschillende rijks- en
gemeentelijke monumenten aan de
Langebrug en de Pieterskerk
Choorsteeg, wordt nu gerestaureerd.
De plannen voor bebouwing van het
binnenterrein zijn voorlopig ingetrok
ken.
Vorig jaar maakte Heemschut met
de omwonenden bezwaar tegen dit
bouwplan voor een deel van het
Groencomplex, waaraan de gemeente
met de versnelde art. 19-procedure
wilde meewerken. Heemschut had
vooral bezwaar tegen twee hoge
woningblokken met platte daken.
Deze bouwwerken op het binnen
terrein zouden sterk afwijken van de
kleinschalige omgeving. Heemschut
vroeg om meer 'evenwicht' in bouw
massa, structuur, detaillering, materi
aalkeuze en kleurstelling. De bewo
ners hebben geen bezwaar tegen een
klein stukje nieuwbouw van één laag
met kap, maar wel tegen vier bouwla-
Het Groencomplex in de Leidse Pieterswijk staat
leeg sinds de drukkerij de panden verliet. De
panden worden gerestaureerd, de hoogbouw-
plannen op het binnenterrein zijn ingetrokken.
gen met een plat dak. Terwijl het plan
ingetrokken is, is het nog niet zeker
wat er voor het binnenterrein beslist
gaat worden.
Sleutelhofproject
Een plan dat de aandacht trekt in
het centrum, is het Sleutelhofproject.
Onder deze naam wil de gemeente met
een projectontwikkelaar een belang
rijkwinkelcentrum realiseren. Hierbij
is de achterzijde van het Leids
Vrijetijds Centrum (LVC) in het
geding, tussen de Breestraat en de
Rijn. Hier staat ook een geregistreerde
monumentale beuk. Liet is nog niet
zeker hoe het plan er uit gaat zien
en of het wel door gaat. Dat hangt
er onder andere van af of het
Hoogheemraadschap haar kantoren
in de binnenstad zal verlaten. Verder
is het plan in de versie van begin '94
nog te duur.
Abele Reitsma is vaste medewerker van
het tijdschrift
De achterzijde van het Leids Vrijetijds Centrum staat in de belangstelling door onzekere plannen voor een
groot winkelcentrum.
39
