Poëtische hofjes achter donkere, dikke deuren W&BBÊÊBË Zom,aar een donkere deur in een onbeduidende gevel aan de drukke Leidse Steenstraat, vol van het va-et-vient van voetgangers. Wie naar binnen gaat komt in een donkere gang, met veertien postkastjes langs de zijmuur en veel fietsen. Maar aan het eind schittert het zonlicht tegen de witgesausde gevels van de huisjes van het hofje, het St. Salvatorhof uit 1639. J. TH.BALK Het Bethlehemshofje aan het Levendaal (foto's J.Th.Balk) Bouwkundige bijzonderheid: boven-de rechthoekige ramen zijn spitse bogen in het metselwerk. Een kat sluipt over het pad, een ander warmt zich in de vensterbank. Wondermooi steekt tegen het helle wit van de muur een vuurdoorn af met duizenden rode besjes. 'Straks zorgen we weer voor de bloemen', vertelt een bewoonster. Het zwaardere werk in het hofje geschiedt door de beheerder, de Stichting Leidse Studentenhuisvesting. Die Stichting beheert zes van de 35 - of zijn heter 36? - hofjes in de stad. DeTevelingshof Vijfendertig? Keuze genoeg voor de wandelaar. VW Leiden (Stationsplein) heeft een boekje samengesteld 'Langs Leidse hofjes' (met naast de Nederlandse ook tekst in het Engels), waarin een wandeling is uitgestippeld langs belangwekkende hofjes. Een aantal gegevens uit dit boekje is in dit artikel verwerkt. Op een kaartje staan alle hofjes aangege ven, ook al voert de wandeling er niet langs. En zo vinden we de niet 14 beschreven Tevelingshof uit 1666 in het uiterste zuidoostelijke hoekje van de oude stad, aan het einde van het Levendaal. Een zeer opmerkelijk hofje dat uit een goedgevulde beurs werd gebouwd op de hoek van de toen nog niet gedempte 4e Binnenvestgracht. Bouwmeester was Willem van der Helm, die in 1662 werd benoemd tot stadsarchitect en die een aantal stads poorten bouwde waarvan thans de Zijlpoort (1667) en de Morspoort (1669) gelukkig nog altijd tot de Leidse monumenten kunnen worden gerekend. De Tevelingshof, die een voorname allure uitstraalt, is gebouwd op een ruitvormig grondvlak. Die ruitvorm is terug te vinden in de hoek woningen, in de pomp op de binnen plaats, in de putdeksels maar ook in de marmeren tegels in een zwart-wit patroon op de vloer van het poortge bouw. Een restauratie werd in 1979 voltooid. De rentmeester van het Tevelingshof, de heer N.G. Stikkelorum, werkzaam bij de techni sche dienst van de Stichting Leidse Studentenhuisvesting, vertelde ons dat ■fWhEN Cartouche van het Eva van Hogeveenhofje aan de Doelengracht. de huren na restauratie op f 435, werden vastgesteld; de huur bedraagt thans 450 gulden. Deze winter en dit voorjaar worden de muren opnieuw gevoegd - dat geeft het hofje een levendig en pittig aanzien. Niet zo heel ver van dit hofje is aan het Levendaal 107-111 achter een doffe gevel een hofje met kleine woninkjes met kruiskozijnen. Dit Bethlehemshofje werd in 1660 gesticht als Vlaams-Doopsgezind hofje. St. Annahofje Aan de overkant van de Nieuwe Rijn, niet ver van de majestueuze Hooglandse kerk is, aan de Middelste Gracht het middeleeuwse St. Annahofje, het Aalmoeshuis. Het dateert uit 1492 en is in de jaren Detail van het poortgebouw van het markante Tevelingshofje.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1994 | | pagina 14