Europa Nostra in Cardiff
Heemschut blijft alert
ERNST DIENAAR
Reeds in Istanboel in september 1992 had The Prince of Wales' Committee
onze Europese organisatie uitgenodigd het volgende najaarscongres te houden
in Cardijfen deze gastvrije uitnodiging werd met genoegen aanvaard.
Midden september jl. vertrok ook uw verslaggever naar Wales. Als altijdwas
de agenda overvol.
Cardiff-verklaring
38
In zijn welkomstwoorden aan het
begin van de plechtigheid wees
Heemschut-voorzitter J.Franssen er
op, dat het er nu vooral op aankomt
het 'veranderde' beleid als Heemschut
heel kritisch te blijven volgen. Het
nieuwe beleid volgens de aanbevelin
gen van de commissie-Boertien moet
daadwerkelijk worden uitgevoerd.
Gelukkig is op dit moment nog maar
ruim een derde deel van alle rivierdij
ken verzwaard. Dat andere tweederde
deel zal met aanzienlijk meer gevoel
voor schoonheid moeten worden
uitgevoerd. Heemschut zal daar nauw
lettend op toezien. Dat deed zij al
eerder in de jaren tachtig, toen er van
de aanbevelingen van de commissie-
Becht maar heel weinig terecht kwam.
Dat laatste moeten we nu zien te voor
komen.
Burgemeester E.J. van Tellingen
herinnerde aan de tentoonstelling
over de rivierdijkverzwaring, die hij
een jaar geleden in de bibliotheek van
Tiel opende. Daarbij analyseerde hij
ook zijn eigen houding. Aanvankelijk
bleef hij wat passief onder de dijkver
zwaringsplannen. En toen hij een keer
door het dorpje Heilouw aan de Waal
fietste betreurde hij wat daar gebeurde
maar deed daarna niets. 'Het over
heidshandelen aanvaardde ik als
vanzelfsprekend. Een beetje vertrou
wen heb ik wel in de overheid.' Maar
bij die opening toen en ook nu kan hij
inmiddels voluit zeggen, dat het goed
is, dat er mensen zijn - actievoerders,
journalisten, kunstenaars - die met
een andere bril en vanuit een andere
emotie naar de problemen kijken.
Dankzij hun creatief doorzettingsver
mogen is de discussie over de dijkver
zwaring vorig jaar zomer in een
nieuwe stroomversnelling gekomen.
'Een dijk voor de kop', door Mare Chavannes.
'Hoe de dijkenbouwers met platvoeten door het
rivierenland gaan, een Hollands drama', door Paul
Hellmann.
'Het vergeten argument; de schoonheid van het
Hollands rivierenlandschap', door Ben van der
Velden.
Donderdag de zestiende behandelde
de Raad ("Council") een huishoude
lijke agenda: onder meer benoemin
gen, verslagen van Dagelijks Bestuur
("Management Committee") en
Secretaris-Generaal en het penning-
ineestersverslag. En bij dit laatste
kwam weer scherp tot uiting hoe
benard de financiële toestand van
E.N. nog steeds is. In dit verband is
een krachtig beroep op de leden van
Heemschut op zijn plaats om ook lid
te worden van Europa Nostra. Het
bureau van Heemschut kan daarover
nadere inlichtingen geven.
In de Raadsvergadering werd ook het
effect besproken dat vroegere verkla
ringen en resoluties van E.N. hebben
gehad. Uiteraard bleken er grote
verschillen te bestaan, maar een reso
lutie als die welke van onze kant inder
tijd is ingebracht met betrekking tot
het Duitse Huis in Utrecht, heeft
mede bewerkstelligd, dat de restaura
tie van dit middeleeuwse monument
inmiddels is begonnen. s'Avonds
ontving het Welsh Office (het Britse
ministerie voor Wales) de congres
gangers in Caerphilly Castle buiten
Cardiff. Dit oorspronkelijk uit 1266
daterende slot is op Windsor Castle na
het grootste van Groot-Brittannië en
het is een juweel binnen zijn ring
gracht.
De volgende dag had de jaarlijkse
Algemene Vergadering plaats
("General Assembly"), nadat 's
ochtends eerst de kathedraal van
Landaff aan de rand van Cardiff was
bezichtigd. De imposante kerk werd
in 1941 bij een Duitse aanval zwaar
beschadigd door een luchtmijn, maar
na een jarenlange restauratie is de
kathedraal in volle luister hersteld.
Naast wederom een reeks huishoude
lijke agendapunten werd in de
middagvergadering aan mevrouw De
Koster de posthuum aan Hans de Koster
toegekende eremedaille van Europa
Nostra uitgereikt wegens zijn grote
verdiensten voor onze organisatie.
Een indrukwekkende gebeurtenis ter
ere van hem, wiens persoonlijkheid zo
sterk in ieders herinnering wordt
bewaard.
Tenslotte nam de Assemblee de
Cardiff Verklaring aan, gericht op het
betrekken van jongeren bij het
bewaren van het Europese erfgoed
("The Cardiff Declaration, Involving
Young People in Conserving the
Heritage of Europe"), een materie die
ook voor Heemschut van groot belang
is.
En dan was daar 18 september, de
Open Dag, die in het teken stond van
de Cardiff Verklaring. Talrijke jonge
ren, ook uit Oost-Europese landen,
waren hierbij aanwezig. Na een
ochtendbijeenkomst werd de vergade
ring in drie werkgroepen verdeeld met
de opdracht een reeks vragen te
bespreken en te beantwoorden met
betrekking tot hetgeen overheden en
nationale organisaties kunnen doen
ter bescherming van het Europese
erfgoed. Uw verslaggever was aange
wezen één van de werkgroepen voor te
zitten en, terugziend op deze middag,
kan hij zeggen dat de enthousiaste en
diepgaande discussie in de werkgroep
voor hem een hoogtepunt in de
Cardiff-dagen betekende.
Na de Open Dag volgden nog enkele
excursies, waarbij The Prince of
Wales' Committee ons enkele land
goederen en kastelen toonde. Deze
objecten illustreerden eens te meer,
dat Wales op monumentengebied
uiterst actief is, maar zij onderstreep
ten ook dat Wales zich volstrekt van
Engeland wenst te onderscheiden.
Geen bijeenkomst in deze dagen of hij
werd geopend met een korte toespraak
in het Welsh.
Ook Cardiff was weer een sterke
stimulans voor het werk dat wij naast
het Europese werk in de eerste plaats
in eigen land hebben te verrichten.
Die inspiratie hopen wij in het voor
jaar van 1994 in Straatsburg te
vernieuwen.
Mr. E. Dienaar is secretaris van het
Bestuur van de Bond Heemschut en afge
vaardigde van Heemschut in het Bestuur
van Europa Nostra.
