'Er verandert nog te weinig bij aanpak
rivierdijkverzwaring'
Ria Beckers bij uitreiking Heemschut Persprijs in Tiel
De creativiteit van de waterschappen in hun aanpak van de
rivierdijkverzwaring, ook na de ommezwaai van minister Maij, valt me
tegen. Hun angstige en defensieve houding tegenover het pleidooi van de
Commissie Boertien en o.m. Heemschut om ook de al eerder goedgekeurde
projecten drastisch aan te passen verbaast me.
JAAP KAMERLING
De winnaars van de Heemschut Persprijs, samen met Ria Beckers,
voor de Grote Sociëteit in Tiel (foto William Hoogteyling)
V.L.n.r. Ben van der Velden, Ria Beckers, Huib Goudriaan en Paul Hellmann.
Aldus Ria Beckers, oud-voorzitter van
de Tweede Kamerfractie van Groen
Links in haar toespraak bij de uitrei
king van de Heemschut Persprijs op
7 oktober in De Groote Sociëteit in
Tiel. Zij reikte de prijs uit aan de
NRC-journalisten Mare Chavannes,
Paul Hellmann en Ben van der Velden
voor hun overtuigende artikelen in
NRC Handelsblad tegen de fantasie
loze aanpak van de rivierdijkverzwa
ring, die veel te weinig rekening houdt
met het fraaie cultuurlandschap en
zijn markante bebouwing.*
Huib Goudriaan van Trouw kreeg de
eervolle vermelding voor zijn artikelen
over de dijkverzwaring en de serie 'Het
verloederend gezicht van Nederland'.
Het was destijds Ria Beckers, die de
steeds feller wordende protesten stem
gaf in de Tweede Kamer door aan alle
150 kamerleden een brief te sturen
met de boodschap, dat hier iets aan het
gebeuren was, dat de Kamer absoluut
niet voor haar rekening kon nemen.
Zij wees er in Tiel op, dat er bij het
Tielse project van zo'n 70 kilometer
na de aanbevelingen van Boertien veel
te weinig is veranderd. We laten haar
hieronder uitvoerig aan het woord.
Logge brede dijken
'Boertien zei bijvoorbeeld', aldus Ria
Beckers, 'handhaaf de bestaande steile
dijktaluds.' Maar nee: het wordt een
logge brede dijk met de voet maar
liefst 18 meter uit het midden. Anders
kunnen ze zo slecht maaien. En er moet
ook zo hoognodig nog een onder-
houdsweg van 4 tot 6 meter langs
die logge dijk komen.
Het slanke karakter van de dijk met
haar fraaie zicht op de daken van de
dijkhuisjes en de boomkruinen ernaast
gaat dus verloren. En technisch gezien
is dat niet eens nodig. Geen nieuwe
afweging dus bij de waterschappen.'
Lichtpuntjes
'Overigens zijn die waterschappen
nu wel zover, dat ze alle betrokkenen,
ook de actiegroepen, vragen om mee
te doen bij de voorbereiding van
bepaalde nieuwe plannen. Bij de proef
projecten Neerrijnen en de Bomendijk
in Voorst gaat het wel goed. En de
Bouwdienst van Rijkswaterstaat - het
kan verkeren - vervult een voortrek
kersrol bij de verbetering van de
plannen en het meepraten van de
betrokkenen. Ook de provincie
Gelderland is actief. Ze werkt op
dit moment aan een beleidsplan,
het Gelders Rivierdijkenplan.
Maar dames en heren, we zijn er nog
lang niet. Ooit hadden we een andere
commissie, de commissie-Becht. Die
pleitte in 1978 voor 'uitgekiende
ontwerpen' voor de nieuwe dijk
vakken. Daar kwam toen niets van
terecht. En we moeten er dus heel
alert op blijven, dat het nu anders zal
gaan.'
Geen 'luxe' actie
'Opkomen voor cultureel erfgoed,
voor dit unieke landschap, is beslist
geen 'luxe' actie.
Van landschappelijke en architectoni
sche schoonheid kan in principe ieder
een genieten. Het kost geen geld. Je
hoeft alleen maar te gaan kijken. Dat
deze journalisten van Trouw en de
NRC zo krachtig stelling hebben
genomen is echt opgevallen. Het was
terecht, dat de kranten zo krachtig
partij kozen.
En het heeft resultaat gehad. Laten
we hopen, dat het een les is voor de
minister, voor de politieke meerder
heid. Want er staat intussen een
nieuwe grote operatie op stapel, waar
tot nu toe eveneens alle zorgvuldig
heid en alle omzichtig omgaan met de
natuur - het Betuwelandschap - zoek
zijn. Ze zullen ons opnieuw op hun
weg vinden. Vastberadener dan ooit.
Wie kan het beter zeggen dan de
dichter/schrijver Willem van Toom:
Rivierdijk, wolken, landschap als
geheugen
voor tekens van een eeuwen
gesproken taal.
Doorgestreept door wie geen
tegenspraak
verdragen, langs een dode liniaal
Het zal niet weer gebeuren.
Ik ben er bijzonder trots op de
Heemschut Persprijs 1993 uitte
mogen reiken aan Mare Chavannes,
Paul Hellmann en Ben van der
Velden. En met evenveel trots onder
streep ik de eervolle vermelding voor
Huib Goudriaan.'
37
