Taalmonumenten Die van Oudenbosch hebben ne koepel in d'r hoofd zitten Hal met trappenhuis vlak voor de renovatie. Toegang tot het trappenhuis na de renovatie; sept.1993. vloer, de eenvoudige, maar charmante stucplafonds met hun rozetten, conso les en toogjes, de gedraaide trap met ijzeren spijlen en houten balklagen uitgebannen. Het enige dat, behalve de twee gewelfde kelders, binnen herinnert aan de geschiedenis van het huis is een nu in de hal geplaatste gedenksteen uit 1799 met de namen van het echtpaar Snoeck-Kolenbrander, dat in dat jaar het huidige huis grondig verbouwde. Een nieuwe steen met de tekst renovata anno MCMXCIII trekt de lijn van de geschiedenis door naar het heden. Exterieur zorgvuldig gerestaureerd Het is echter de vraag of dit alles, dat voor de nieuwe bestemming zeer bruikbaar is, wel recht doet aan het met zoveel zorg gerestaureerde exteri eur. Het behoud van de uiterlijke verschijningsvorm - onmisbaar element als oplichtende blikvanger in het verdwijnpunt van de beukenallee - was door de monumentencommissie terecht als harde eis gesteld. Ter completering van de architectuur werd aan weerszijden van de dakkapel op de middenrisaliet weer een attiek geplaatst. Ook werd een klein gevel steentje met de datum van een gron dige verbouwing in 1889 en de initia len van de vier kinderen van de toenmalige bouwheer teruggeplaatst. Een kleurenonderzoek bracht aan het licht, dat een nieuwe, niet-adellijke eigenaar bij een verbouwing rond 1915 de luiken aan de gevels in de heraldische kleuren (rood, geel, zwart en groen) van de voormalige bezitters had laten schilderen. Aangezien ook de bepleistering gehandhaafd zou blijven en de daarbij behorende kleu rige uitmonstering van kroonlijst, kozijnen, ramen, deur en luiken een vrij spectaculaire aanblik zou bieden, is besloten om deze kleurstelling aan de hand van authentieke kleurmon- sters te reconstrueren. Elet resultaat is zonder meer verrassend! Slechts de aanwezigheid van tussen- dorpels in de T-ramen - een gevolg van de keuze voor vaste benedenra men en uitzetramen in de bovenlich ten - verraadt het kennersoog, dat er toch min of meer ingrijpende wijzigin gen hebben plaatsgevonden. Men kan een zo radicale interne vernieuwing betreuren of bewonderen. Zeker is dat het interieur nu een heldere, onbe krompen geest ademt en zich niet bezondigt aan het wekken van een valse schijn van historiciteit. Maar tegelijk is er, juist door het contrast, ook de pijn van het verlies van histori sche substantie. Compromis Het verjongde Oud-Heyendael zet nu een nieuwe schrede in de reeks van verbouwingen, uitbreidingen en moderniseringen die de geschiedenis van het huis toch al kenmerkten. Het is ook nu, precies als vroeger, het resultaat, of liever een compromis van een pakket gebruikseisen en de beschikbare middelen en mogelijkhe den. Zo beschouwd, mag men uitein delijk toch nog blij zijn, dat wezenlijke bestanddelen van het oude huis nu op dezelfde plaats als in de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw kunnen blijven voortbestaan, ook al ademt de kern van het pand de high tech-sfeer van de late twintigste eeuw. En ach, van buiten zie je d'r geen barst van. Drs Willem Jan Pantus is als kunsthisto ricus verbonden aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen De auteur bereidt een uitgave over de geschiedenis van het huis en zijn bewoners voor. Betekenis: ze kunnen flink opscheppen Verklaring: In de provincie Noord-Brabant vond men dat de inwoners van Oudenbosch het nogal hoog in de bol hadden omdat zij bij hun basiliek in navolging van de St. Pieter te Rome een grote koepel bouwden. Monumentale omschrijving: Het initiatief tot het bouwen van een Romeinse kerk in Oudenbosch werd genomen door pastoor Willem Hellemons (pastoor van 1842-1884)die een grote voorliefde had voor de Paus en de stad Rome. De bekende architect dr. P.J.H. Cuypers ontwierp een kerkgebouw, dat een copie was van de St. Pieter in Rome, terwijl voor de voorgevel het front van de St. Jan van Lateranen als model werd genomen. De bouw werd aange vangen in 1865 en voltooid in 1892De kerk kreeg in 1912 de rang van basiliek. In de loop der jaren raakte het gebouw zodanig in verval dat ingrijpende maatre gelen nodig waren. Een commis sie van deskundigen adviseerde in 1955 tot een grondige restauratie over te gaan. Girbe Buist is werkzaam, bij de Culturele Raad Overijssel 31

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1993 | | pagina 33