Romp molen 'De Speelman' gered
Dreigende sloop
Huize Witham
HEEMSCHUT ACTIEF
J.K.
Kop Oosterpoort
Megabioscoop
Sassenheim - De door de gemeente
Sassenheimin 1989 voorgenomen
sloop van de romp van molen 'De
Speelman', gebouwd in 1846, was de
directe aanleiding voor de oprichting
van de Stichting Oud Sassenheim.
Een verzoek om de romp te sparen,
gesteund door Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland, de Bond
Heemschut en de Vereniging 'De
Hollandsche Molen' werd afgewezen.
Een door deze instanties gesteund
verzoek tot aanwijzing van de romp
als Rijksmonument werd door de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg
in behandeling genomen. Daarmee
was de sloop voorlopig afgewend. Een
handtekeningenactie in Sassenheim
die 4100 steunbetuigingen opleverde
deed het gemeentebestuur zwichten:
men steunde de aanvraag bij het Rijk.
Na veel onderhandelingen met en
aandrang op de gemeente en veel
publicaties in allerlei persorganen
keerde het tij. Op 27 augustus 1993
werd de romp in eigendom en beheer
overgedragen aan de in november
1992 opgerichte Stichting 'De Molen
van Sassenheim'Dit gebeurde in het
Gemeentehuis ten overstaan van
notaris mrM.A.P. Derven en in aanwe
zigheid van vele genodigden. Ook de
Bond Heemschut was present. De
Loon op Zand - Heemschut wil graag
van de gemeente Loon op Zand horen
of de berichten kloppen, dat twee cul
tureel waardevolle panden n.1. Kerk
straat 13 en Kloosterstraat 6 dreigen te
worden gesloopt. Deze panden zijn
zeer beeldbepalend voor de gemeente,
schrijft Heemschut aan B en W.
Verder is Heemschut verontrust over
het feit, dat Loon op Zand geen eigen
monumentencommissie zal installe
ren. De bond hoopt, dat, mocht dit zo
zijn, er niettemin voortdurende zorg
zal blijven bestaan voor objecten, die
voor cultuur en historie van de
gemeente waardevol zijn.
Susteren - Heemschut heeft ernstige
bezwaren tegen plannen om het
terrein rondom Huize Witham in
Nieuwstadt te bebouwen. Daardoor
dreigt een zeer mooi en historisch
waardevol gedeelte van Nieuwstadt
verloren te gaan. Dit schrijft de bond
in een brief aan de gemeente.
Wat Huize Witham betreft is het
behoud hiervan als architectonisch
monument uitgangspunt van de
plannen. Of met de voorgestelde
verdeling van het monument in appar
tementen en het verkavelen van het
'De Speelman' (foto uit 1895)
jonge stichting kreeg van het gemeen
tebestuur naast de beste wensen ook
een startsubsidie mee van 22.500.
Een sponsor stelde zich garant voor
een te lenen bedrag van/ 50.000 zodat
in oktober met het herstel van de
buitenkant van de romp, geschat op
77.500 (ex BTW) kan worden aan
gevangen. De stichting gaat tegelijker
tijd met behulp van haar Comité van
Aanbeveling, waarin ook Heemschut
is vertegenwoordigd, sponsorgelden
en vrienden voor de molen werven.
Na de buitenkant, die eind november
klaar kan zijn, komt de binnenkant
aan de beurt. Die wordt grotendeels
opgeknapt met behulp van vrijwilli
gers. Na de restauratie wordt de romp
gebruikt voor sociaal-culturele doel
einden zoals exposities, kleine verga
deringen, etc. In het kader van een op
te stellen meerjarenplan hoopt de
stichting de molen in oude glorie te
kunnen herstellen (zie foto uit ca
1895). Volgens de koopacte moet dat,
op straffe van terugkoop door de
gemeente, gebeuren voor het jaar
2 02 3De stichting hoopt echter de
algehele restauratie (geschat op 5 a 8
ton) binnen 10 jaar te kunnen realise
ren. Daarmee zal de grootste acht
kante korenstellingmolen tussen
Rotterdam en Haarlem weer terug
zijn!
drs. J.E.van Teylingen, lid van de PC
Heemschut Zuid-Holland en secretaris van
de Stichting 'De Molen van Sassenheim'.
Adres J.E.van Teylingen: Kagertuinen
69, 2172 XK Sassenheim.
gehele terrein dit doel wordt bereikt is
echter de vraag. Er zijn zeker alterna
tieven en dit is wel het minst aantrek
kelijke. Een oplossing, waarbij huis en
omgeving ongeschonden blijven
verdient verre de voorkeur. Meerdere
kastelen in Zuid-Limburg zijn de
laatste tijd van eigenaar verwisseld,
zonder dat de woonbestemming werd
opgegeven. Kasteel Gronsveld en kas
teel Sittard zijn voorbeelden daarvan.
Heemschut dringt erop aan alle alter
natieven goed te bekijken.
Groningen - Plannen om een deel van
de Groninger Oosterpoortwijk af te
breken zijn nog niet van de baan. Het
gaat om de zogenaamde 'Kop van de
Oosterpoort'. De huizenblokken
tussen de Griffestraat en de Duiker
straat zouden plaats moeten maken
voor een uitvalsweg voor het autover
keer, een oostelijke ontsluiting van de
Verbindingskanaalzone. De nieuwe
autoroute moet dan tevens een einde
maken aan de verkeersdrukte op het
traj eet Radesingel/Winschoterkade
Aan de Winschoterkade is een presti
gieuze woontoren gepland, met koop
appartementen. Op deze plek staat nu
nog het GGD-gebouw. Heemschut
vindt dat het GGD-gebouw niet afge
broken hoeft te worden. In een brief
aan B en W heeft de Bond daarop aan
gedrongen. Verder vindt Heemschut
het navrant dat door het creëeren van
een autoluwe omgeving bij de woon
toren de geplande ouderenwoningen
in de onmiddellijke nabijheid van de
uitvalsweg een dubbele verkeersstroom
te verdragen krijgen. Ook loopt de
nieuwe weg pal langs de entree van
cultuurcentrum De Oosterpoort.
Groningen - Het ontwerp voor een
megabioscoop aan het Zuiderdiep 94
kan Heemschut niet bekoren. I-Iet
gebouw is weer een voorbeeld van
architectuur die geen rekening wenst
te houden met de omringende bebou
wing. De skyline van de megabioscoop
is te lang en ononderbroken, het pand
is te grootschalig en aan de gevel ont
breekt effectieve plastische geleding.
Het gebouw schijnt zich optimaal te
moeten manifesteren, terwijl aanwe
zige stedebouwkundige en architecto
nische waarden ontkend worden. Ook
in de nota 'Architectuurbeleid' (1991)
van het ministerie van VROM en
WVC wordt gewezen op dit gevaar.
Saskia Simon, PR-medewerker PC
Heemschut Groningen 39
