BOEKEN
Kampen
Routes
Deventer tussen 1578 en 1648
Straatmeubilair
Deventer Ziekenhuizen
HEEMSCHUT-WINKEL
Deze zomer verscheen bij de IJssel-
akademie de Geschiedenis van Kampen
deel 1'maer het is hier te Campen
onder red. van H.J.J. Lenferink en met
medewerking van diverse auteurs.
Hierin wordt de ontwikkeling van het
stadsbeeld, de materiële cultuur en de
geschiedenis van de kerk beschreven
tot ca 1800. In deel 2 wordt de econo
mische en sociale geschiedenis belicht.
Het is de bedoeling dat in de loop van
de jaren nog vijf delen verschijnen.
Een zorgvuldige uitgave met vele
afbeeldingen ook in kleur en dankzij
d? financiële steun van vele instellin
gen de lage prijs alleszins waard.
Kampen, 1993. 246 p. ISBN
90.6697.065.0. Prijs/49,50.
kist enerzijds en de werkgelegenheid
anderzijds. Hierbij zij aangetekend dat
de onvolledigheid van gegevens het
beantwoorden van de vraag bemoei
lijkt. Oudere studies over vestingwer
ken (zoals Taverne, Van Hoof, Westra
zijn voornamelijk kunsthistorische
en/of bouwtechnische benaderingen
Deze studie poogt een antwoord te
geven op de vraag in welke mate en in
welke opzichten de oorlog van invloed
is geweest op de economische ontwik
keling van Deventer in de periode
1578-1648.
Een uitgave in de Deventer Reeks.
Houten, Arko, 1993. 244 p.
ISBN 90.72047.20.6
AMtC
Bij Kosmos verscheen Langs Kastelen,
burchten en donjons; routes in Neder
land en België door W. Bruis en D. van
Hoojf. In het kort worden 100 kastelen
beschreven en wordt informatie
gegeven over mogelijkheid tot bezich
tiging enz.
Utrecht, 1993.232 p. ISBN
90.215.1905.4. Prijs/39,90.
Aan de Rijksuniversiteit Groningen
promoveerde Paul Holthuis op 8 april
op de studie 'Frontierstad bij het
scheiden van de markt; Deventer:
militair, demografisch, economisch;
1578-1648'. In deze periode vonden
er, mede als gevolg van de Tachtig
jarige en Dertigjarige Oorlog, grote
veranderingen plaats in de Europese
machtspolitieke verhoudingen. De
macht van de Duitse landen en de
Habsburgers was uitgehold en de
Nederlanden stonden aan de voor
avond van de Gouden Eeuw. De
oostelijke provincies profiteerden
echter in eerste instantie niet mee van
de goede tijden. In deze grens(fron-
tier)streek werd nog fanatiek strijd
geleverd. In het laatste kwart van de
16de eeuw werd Deventer definitief
betrokken bij de strijd van de
Republiek tegen de Habsburgers. Met
alle gevolgen van dien. Eens een bloei
ende Hanzestad verviel ze in armoede,
was de bevolkingsomvang dramatisch
afgenomen en haar rol in het Euro
pese handelsverkeer uitgespeeld.
Deventer was veranderd in een
vestingstad, een bastion ter verdedi
ging van het rijke westen van de
Republiek. Hoofdstuk 4 behandelt de
fortificatie van Deventer naar Oud
nederlands stelsel (naar ontwerp van
Davidvan Orliens) uit 1597, waarbij de
nadruk wordt gelegd op de vraag
welke consequenties de fortificatie
heeft gehad voor de Deventer schat-
36
Bij de Stadsuitgeverij Amsterdam
verscheen onlangs het boekje
Straatmeubilair Amsterdamse school
1911-1940, samengesteld door de
architectuurhistoricus Kasper van
Ommen, een bewerking van diens
doctoraalscriptie aan de Universiteit
van Leiden. De Dienst Publieke
Werken heeft veel invloed gehad op
de tot standkoming van de gebouwde
omgeving van de stad Amsterdam.
Veel bekende architecten als Van der
Mey, (esthetisch adviseur) De Klerk en
Kram,er ontwierpen straatmeubilair
voor de hoofdstad. De nadruk ligt in
hoofdzaak op het straatmeubilair, dat
is ontworpen door de afdeling
Gebouwen van de Dienst der Publieke
Werken van Amsterdam, variërend
van prullenbak tot gebouwtjes waarin
verschillende dienstverlenende func
ties verenigd werden. Tot voor kort
was er weinig belangstelling voor deze
vormen van architectuur en werden
indien overbodig verwijderd.
Gelukkig is er nu een kentering waar
neembaar. Straatmeubilair wordt op
de monumentenlijsten geplaatst,
gekoesterd en gerestaureerd en is,
gezien de geselecteerde bibliografie
achterin de uitgave, volop in studie.
In het boekje wordt niet alleen
aandacht besteed aan de verschillende
uitingen van straatmeubilair, maar
worden ook de economische, politieke
en sociale omstandigheden in
Amsterdam beschreven; de invloed
van het gemeentebestuur en een over
zicht van de Dienst Publieke Werken
in betreffende periode. Het boekje
bevat vele afbeeldingen en ontwerp
tekeningen en korte biografieën van
vermelde ontwerpers.
Een lezenswaardige en interessante
uitgave in de reeks Historisch
Amsterdam.
Amsterdam, Stadsdrukkerij, 1992.
112 p. ISBN90.5366.050.XPrijs
22,50.
Zij het dat deze uitgave uit 1991 da
teert, is het toch aardig in een afleve
ring met informatie over Deventer de
uitgave 'De Deventer Ziekenhuizen St.
Geertruiden en St.Jozef' te vermelden.
Het boek, geschreven door C.M.
Hogenstijn, is uitgegeven in de Deventer
Reeks en in opdracht van het bestuur
van beide ziekenhuizen. In het boek
wordt de geschiedenis van beide
ziekenhuizen afzonderlijk verhaald,
een geschiedenis die nauw is verweven
met het verleden van de stad Deventer.
Van de charitatieve instelling die het
St Geertruiden Ziekenhuis in de
middeleeuwen was en de inwijding van
het St Jozef Gesticht in 1875 tot de
ziekenhuisfusie begin jaren tachtig.
Het St Geertruiden Gasthuis was aan
vankelijk bestemd voor maatschappe
lijk minder bedeelden, pestlijders en
soldaten en is nu nog steeds gelieerd
aan de stad. Het St Jozef was, aldus de
inleiding een monument van katholieke
emancipatie en naastenliefde en werd
bestuurlijk gedragen door de bemid
delde katholieke families in Deventer.
De fusie vond plaats in 1982 en het is
de bedoeling dat begin volgende eeuw
een volledig nieuw ziekenhuis op de
Rielerenk aan de rand van de stad
geopend wordt. Houten, 1991. 172 p.
ISBN 90.72047.14.1. Prijs 42,50
AMtC
Nu de wensmaand december er weer
aan komt attenderen we u graag nog
eens op de setjes met prentbriefkaar
ten, die Heemschut speciaal voor zijn
leden samenstelde. De fraaie afbeel
dingen van Noord-Hollandse stads en
dorpsgezichten werden gemaakt door
de Haarlemse fotograaf Pons Brasser.
De kaarten kunnen uitstekend als
wenskaarten worden gebruikt. U kunt
het setje van 6 kaarten bestellen door
f 10,- (incl. verzendkosten) over te
maken op giro 124326 t.n.v. de Bond
Heemschut, Amsterdam met vermel
ding van 'prentbriefkaarten'. Wij sturen
u dan het setje toe.Daarnaast attende
ren wij u nog op de enkele andere arti
kelen uit de Heemschutwinkel.
De Heemschut-das, kosten f25,—
Heemschut-draagtassen f 9,50
Bouwplaat Korenmetershuis f5,
De boekjes in de Heemschut-serie
'Dorpen in Drenthe', 'Leeuwarden',
'Vestingwerken', 'Landschap Water
land', 'Hergebruik oude gebouwen',
alle f 12,50, incl .verzendkosten. Ook
deze artikelen kunt u bestellen door de
prijs over te maken naar giro 124326
t.n.v. Bond Heemschut Amsterdam
o.v.v. het artikel.
