Noord-Brabant
Brabant foei
Watertoren wordt afgebroken
Overijssel
Zwolle en NRF
Zeeland
Hof van Zeeland versteend
Raad Cultuurbeheer in verzet
Heemschut-agenda
11 september
25 september
2 oktober
16 oktober
9 november
ries van Economische Zaken en WVC
wil in het kader van de ontwikkeling
van het cultuurtoerisme aandacht
vragen voor historisch belangrijke
periode uit de geschiedenis, in dit
geval die van de Vereniging Oost-
Indische Compagnie uit de Gouden
Eeuw. Duidelijk herkenbare trottoir
tegels markeren de route, die voert
langs monumentale panden in deze
historische steden, Öp daarvoor in
aanmerking komende gebouwen is
een bord aangebracht, waarop de
historie ervan is beschreven.
Jan Derk Gerritsen, PR-medewerker PC
Noord-Holland
Het monumentenjaarboek 1993
van de Stichting Nationaal Contact
Monumenten geeft ons weer een schat
aan gegevens, waar ook wij leden van
de Bond Heemschut ons voordeel mee
kunnen doen. Nuttige wetenswaardig
heden veelal. Zo staat er op bladzijde
48 van het jaarboek een lijst Uitgaven
voor mon umentenzorg volgens de
provinciale begroting 1993. Het lijstje
wordt aangevoerd door de provincie
Zeeland dat volgens deze opgave dit
jaar f 3,46 per inwoner uitgeeft aan
monumentenzorg. Als jet het rijtje
helemaal bent afgegaan kom je, na
Zuid-Holland datf 1,22 per inwoner
heeft uitgetrokken, de provincie
Noord-Brabant tegen. Een als het
niet zwart op wit stond zou je het niet
geloven: slechts f 0,57 cent per
inwoner h eeft het bestuur van deze
provincie voor dit jaar klaar gelegd om
ons culturele erfgoed voor ondergang
te behoeden. Dat is wel even schrik
ken. Om je als Brabander dood te
schamen.
Jo Wouters PR-medewerker PC Noord-
Brabant
Halsteren - De watertoren van het
psychiatrisch ziekenhuis Vrederust in
Halsteren, gebouwd in 1907, zal in de
loop van dit jaar worden afgebroken.
De directie van het psychiatrisch
ziekenhuis heeft besloten tot afbraak
nadat pogingen om de toren te behou
den op niets waren uitgelopen.
Aanvankelijk wilden directie en
gemeente de toren handhaven.
Restauratie was noodzakelijk en zou
zeker enkele tonnen vergen. Dat kon
het ziekenhuis niet betalen.
In 1991 werd geprobeerd de toren
op de rijksmonumentenlijst te krijgen.
Maar een verzoek van de gemeente
raad van Halsteren werd van de hand
gewezen. Ook op een verzoek om
herziening van deze uitspraak kreeg
men nul op het request.De toren was
niet zo belangrijk dat een aanwijzing
buiten het Monumenten Selectie
Project zou kunnen plaatsvinden.
Maar ook als de toren wel rijksmonu
ment was geworden, zou er veel te
weinig geld voor restauratie beschik
baar zijn gekomen het jaarlijks budget
van de gemeente Hasteren voor
monumentenherstel bedraagt onge
veer f. 30.000). Er zijn nog maar
weinig watertorens behorend bij
psychiatrische inrichtingen in ons
land. Die staan o.a. in Wolfheze,
Vught, Bennebroek en Zuidlaren.
De toren in Halsteren heeft een uniek
ingemetseld krukketrekkermotief.
Zwolle - Het Nationaal
Restauratiefonds en de gemeente
Zwolle hebben financiële afspraken
gemaakt. Bij restauraties van monu
menten worden alle goedgekeurde
kosten tot een bepaald maximum voor
100% door de gemeente gesubsidieerd.
De subsidie wordt echter pas na 15
jaar uitbetaald. De eigenaar van een
monument moet dus financieren en
daarvoor kan hij terecht bij het NRF.
Hij kan een lening afsluiten ter
grootte van het subsidiebedrag. Hij
hoeft deze lening niet af te lossen,
maar betaalt alleen de rente, en die is
fiscaal aftrekbaar. Hij is wel verplicht
15 jaar lang goed onderhoud te plegen
Het middeleeuwse Abdijplein in het
hart van Middelburg is door architect
Cees Dam aangepast aan de eisen van
de 21ste eeuw. Alle gras werd vervan
gen door steen en beton. De 18de
eeuwse pomp verdween van het
midden van het plein. Na veel verzet
hebben de Middelburgers zich bij het
gewijzigde pleinontwerp neergelegd.
De uitvoering is inmiddels gereed, dat
wil zeggen dat de ontworpen stoepen
niet zoals gepland met natuursteen
zijn afgedekt, maar met het veel goed
kopere en lelijke beton. Later zal nog
worden bezien of er gelden kunnen
worden gevonden om de natuursteen
bekleding alsnog uit te voeren. Het
ziet er in dit bezuinigingstijdperk niet
naar uit dat dit spoedig zal gebeuren.
De pomp zal niet op het grote plein
terugkeren. Hij is nu opgeslagen op
het met opheffing bedreigde provin
ciale depot voor bodemvondsten.
Eventueel zal de pomp op een wat
bescheidener plaats terugkeren.
Burgemeester en wethouders van
Middelburg dringen aan op herplaat
sing binnen de gemeente.
De verlichting van het plein is nu ook
gereed. In moderne armaturen gevatte
lampen zetten 's avonds de gevels
langs het plein is een sfeervol licht.
Het effect wordt versterkt door het
vanaf de grond aanlichten van de
bomen, waarvan een gedeelte ten
behoeve van de herinrichting werd
verplant. Na protest tegen het
oorspronkelijk ontwerp van de arma
turen kon de welstandscommissie met
een gewijzigd ontwerp accoord gaan.
Hopelijk zal een volgende dure wijzi
ging van dit eeuwenoude plein even op
zich laten wachten. Het hof van
Zeeland zoals het Abdijplein wordt
genoemd, nodigt u uit om zelf een
eens te komen kijken wat u van deze
moderne aanpassing vindt.
G.M. Baijens, PR-medewerker PC
Heemschut Zeeland
De raad voor het Cultuur
beheer verzet zich in een advies
aan de minister van WVC tegen
een uitholling van zijn taak.
Binnenlandse Zaken en Justitie
willen in een nieuwe wet de
verplichting afschaffen om advies
te vragen over algemen beleids
voornemens. Deze algemene
adviezen verstrekt de Raad ook
nauwelijks. In de memorie van
toelichting van de nieuwe wet
staat echter dat wellicht ook de
specifieke adviesverplichtingen
zullen worden afgeschaft. Dat
vindt de Raad onjuist. Het gaat
dan om wettelijk bescherming
van monumenten en voorwerpen
vanwege hun cultuurhistorische
belang. Daarvoor moeten cultu
rele waarden beoordeeld worden.
En dat kan je volgens de Raad niet
overlaten aan de uitvoerende
diensten van de minister.
Open Monumentendag (zie pag. 40)
18 september
Excursie Heemschut Noord-Brabant
(zie pag. 39)
Excursie Heemschut Noord-Holland
(zie pag. 39)
Excursie Heemschut Overijssel
(zie pag. 39)
Landelijke Heemschutdag
naar de Gelderse Poort
(zie pag. 3 en 4)
Thema-avond 'De Friese boerderij:
bedrijf of monument?' (zie pag. 40)