bagf)
Tras
troef!
VVe
JP
Restauratie -
Renovatie?
Natuurlijk Tras
arwo
&X postbus 9
O 2100aa
heemstede
023-232527
/v
Literatuur
Tient-
\nputz
Kopie van oude grenspaal in Beek-Ubbergen.
Het enthousiasme van Van Hooff en
van de Stichting tot behoud van
Monument en Landschap in de
gemeente Ubbergen hebben blijkbaar
succes gehad: paal 635 is een replica,
die hier in het kader van Europa 1992
is 'herplaatst'. In Beek-Ubbergen
wordt geschiedenis gemaakt.
Zijn deze oude grenspalen nu zo
bijzonder dat ze deze aandacht waard
zijn? Enerzijds niet, de meeste palen
stammen waarschijnlijk ergens uit de
19de eeuw. Het zijn heel sober vorm
gegeven, vierkante paaltjes, variërend
in hoogte en alleen maar voorzien van
een ingebeiteld nummer. Maar ander
zijds?
De argeloze wandelaar die door de
Rijksstraatweg wandelt, heeft in eerste
instantie niet in de gaten dat hij hier
langs een oude landsgrens loopt. De
wat meer architectonisch onderlegde
passant zal misschien door een enkel
detail, een schoorsteenplaat, de
grootte van de ramen of een muurver
siering, de Duitse invloed bespeuren,
maar daar blijft het bij.
Maar eenmaal op de boogte van de
aanwezigheid van de grenspalen krijgt
het gebied een meer historische bela
denheid. Dan opeens zijn de grenspa
len overal terug te vinden: ingemet
seld in een muurtje of gewoon aan
de rand van het trottoir. Soms zijn ze
wat meer verstopt: in een bosrand of
verscholen onder een uitbundig groei
ende haag. Steeds is het aantreffen van
een paal weer een vondst.
Voormalig douanekantoortje
Is eenmaal duidelijk dat de wandeling
leidt langs een verdwenen grens dan
ligt de vroegere functie van een wat
merkwaardig leegstaand gebouwtje
aan de Rijksstraatweg ook voor de
hand. Dit moet dan wel een douane
kantoortje zijn geweest. Navraag bij
de plaatselijke VW bevestigde mijn
vermoeden. Volgens mijn informant
heeft een plaatselijke middenstander
dit douanehuisje voor het symbolische
bedrag van één gulden gekocht met
daarbij de verplichting om het in
goede staat te houden.
Het kantoortje is het waard. Het is
waarschijnlijk gebouwd ergens tussen
de beide wereldoorlogen. De keer-
muur van de weg die er achter langs
naar boven loopt, is met het gebouwtje
verbonden. Hierdoor krijgt het geheel
wat meer volume. Een aardig geheel.
Halverwege de route staat in de berm
van het Keteldal een goed onderhou
den houten wegwijzer. 'Laat
Vriendschap Heelen, Wat Grenzen
Deelen' luidt de tekst. Ondanks dat de
grens hier al ruim 40 jaar verdwenen
is, staat het bord er als nieuw bij. Beek-
Ubbergen is trots op zijn oude grens.
Matb Berkers is geograaf te Raalte
P.iVIJ. van Hooff. Historische Grenspalen in Beek-
Ubbergen. Stichting tot behoud van Monument en
Landschap in de gemeente Ubbergen, 1991
ii
