Deel van het gat, dat de bouw van de Wilhelminabrug destijds sloeg. Links de Markt met het stadhuis.
Het stadskantoor in aanbouw (medio jaren '50) waar de Wilhelminabrug aanlandt in de stad.
merendeel van de architecten zich van
een loden last voelt bevrijd en de fantasie
geen enkele beperking meer oplegt.
Dezelfde Wiel Arets kreeg vervolgens de
opdracht in Maastricht de Academie
voor Bouwkunst te bouwen.
Maar mag er in deze tijd dan hete/naai geen
eigentijdse architectuur worden gebouwd?
'Als het maar niet in de oude binnenste
den gebeurt. In Parijs bijvoorbeeld vind
ik de nieuwbouw van La Defense aan de
rand van de stad best de moeite waard.
Daar heb ik ook niets tegen grote
gebaren in de architectuur. Maar zo'n
Beaubourg in het hartje van de stad is
toch een mislukking.
Het Staargebouw
Kunt u een voorbeeld noemen van een
nieuwbouwplan, dat op dit mot?ient door
Heemschut wordt bestreden?
Heemschuts technisch adviseur noemt
het plan van de Belgische architect
Vandenhove voor het wooncomplex, dat
aan het Henric van Veldekeplein moet
komen.
De bekende Staarzaal, in de jaren vijftig
gebouwd door architect Snelders, zou
hiervoor moeten wijken terwijl iets meer
naar achteren een middelhoge woon
toren is gedacht. Merks vindt, dat die
toren het stadsgezicht met zijn fraaie
symmetrie verstoort. De toren past in
het geheel niet bij de'monumentale
bebouwing van het Van Veldekeplein.
Het Staargebouw zelf zou wat hem
betreft kunnen blijven staan. Aan de
Staar-zaal met zijn fraaie schilderingen
is zeker behoefte. Maar als hier dan toch
appartementen moeten komen bouw
dan in elk geval op de plaats van het
Staargebouw een gebouw van dezelfde
afmetingen, indeling en materialen.En
laat niet alle panden van het ensemble
door Vandenhove ontwerpen want elk
pand - bijvoorbeeld het monumentje
naast het Staargebouw - heeft zijn eigen
architect en de diversiteit in het totale
ensemble moet behouden blijven.
Heemschut Limburg heeft intussen een
bezwaarschrift ingediend bij B. en W.
van Maastricht.In zijn brief aan B. en W.
wijst Heemschut ook de vrijstellings- en
anticipatie-procedures af. Die zijn
beslist niet nodig.
Merks heeft overigens ook wel waarde
ring voor Vandenhove. In Luik bijvoor
beeld heeft hij oude woonhuizen op een
speelse wijze gerenoveerd.
Ook goede vernieuwing
Heemschut Limburg ziet in Maastricht
ook goede dingen gebeuren. Hotel
Maastricht aan de Maas bijvoorbeeld is
een nieuw gebouw, dat goed harmo
nieert met zijn omgeving.En de nieuwe
woonbebouwing aan de Jeker in de
Achter de oude Minderbroederstraat
doet door zijn bescheidenheid aange
naam aan. Voor het nieuwe gebouw
Entre Deux, waarin het oude
Bonnefantenmuseum is gevestigd heeft
Heemschut evenals de meeste
Maastrichtenaren echter geen goed
woord over. Het is te groot en past niet
in de oude binnenstad.En de manier,
waarop Vroom en Dreesmann is inge
past in de binnenstad is afschuwelijk.
Een hele straatwand werd opgeofferd
voor een lelijke blinde wand.
De Maasoevers
We vragen tenslotte de mening
van Heemschut Limburg over de
Maasoeverplannen en het 'Gat' bij
de Markt, waar de Wilhelminabrug
aanlandt.
Wat het eerste betreft betreurt Heem
schut nog steeds, dat in de jaren '60 die
verkeersboulevard is aangelegd langs de
Maas. Nu zit men in zijn maag met die
barrière tussen stad en rivier. Het beste
zou zijn, dat net als in Düsseldorf, de
boulevard onder de grond verdwijnt en
er boven een wandelboulevard met veel
groen komt.
En die foeilelijke stadskantoren, die nu
staan langs de weg, waar de Wilhelmina
brug aanlandt in de binnenstad zouden
moeten worden afgebroken. De brug
zelf wat hem betreft ook. Die drukke
verkeersbrug werd destijds gebouwd
zonder dat men besefte, dat hij moest
aanlanden midden in de oude binnen
stad.Een hele wijk' moest worden afge
broken.
Destijds verzetten de Maastrichtenaren
en ook Heemschut zich fel tegen de
bouw van de brug, maar het gemeente
bestuur schonk daar geen aandacht
aan.Sinds deze rigoureuze verkeersin-
greep zijn er vanaf het begin plannen
bedacht om het gat dat was geslagen te
dichten/Totnogtoe heeft dat nog steeds
niet tot een goede oplossing van het
probleem geleid.Het afbreken van de
brug zou volgens Heemschut Limburg
het begin van een oplossing kunnen
betekenen.Uit subsidiefondsen van de
EG zou die afbraak gefinancierd kunnen
worden. De Europese monumentenstad
Maastricht, die zo'n belangrijke bijdrage
heeft geleverd aan de Europese eenwor
ding, mag daar toch best eens aanspraak
op maken.
'Vernieuwingen behoud, notitie over de
ruimtelijke kwaliteit van de binnenstad, juni
1989.
Met architect P.A.M.Mertens, die een
belangrijk aandeel heeft in deze nota had de
redactie een interview n.a.v. zijn restauratie
van Kasteel Bloemendal te Vaals, waarin hij
ook zijn visie op stadsvernieuwing geeft.
25
