Een op tien Nederlanders bezocht ooit
Open Monumentendag
fMONL
JMENTÈN
A
7
m
i.-yisa
Het oudste huis te Deventer (toto Auke Pluim/Cross-Fade Video).
van Nederland gere
kend moest worden.
De voorgevel van het
pand is gedeeltelijk
opgetrokken uit tuf
steen en laat verder
resten zien van een
vijftal vensters in Ro
maanse stijl. Voor die
vensters werd onder
meer gebruik ge
maakt van zoge
naamd 'aquaduct
marmer', een be
werkte steensoort die
stamt uit de tijd van
de Romeinen. In de
aquaducten vormde
zich regelmatig kalk-
afzetting die na be
werking gebruikt
werd als siersteen bij
het bouwen van pan
den. De dikte van de
muren van het pand
bedraagt op sommige plaatsen ruim
een meter.
Ook de poort die vroeger in het
pand zat is nog terug te zien. Toen
het pand de functie van poortge
bouw niet meer vervulde, werd op
die plaats een kapel tegen de wo
ning aangebouwd. De 'leeftijd' van
het huis valt echter vooral op te ma
ken uit de steunbalken in het pand.
De jaarringen in de balken zijn daar
bij van essentieel belang geweest.
Aan de hand daarvan hebben des
kundigen uitgezocht uit welke tijd de
bomen waaruit de balken voortko
men gekapt werden. Hoewel de bal
ken zich niet meer op de oorspron
kelijke plaats bevinden, is met zeker
heid te zeggen dat ze deel uitmaak
ten van de oorspronkelijke construc
tie van de woning.
Richard Kers
Jaap Kamerling
Uit alle lagen van de bevolking nemen mensen deel aan de Open Monu
mentendag al scoren op dit punt senioren en de mensen met een wat
hogere opleiding beter.
De Open Monumentendag 1991 trok maar liefst 650.000 mensen, tegen
350.000 in 1987. De naamsbekendheid van de dag bij de Nederlandse
bevolking is 60 procent en 40 procent weet redelijk goed, wat er op zo'n
dag te doen is. Bijna tien procent van de bevolking heeft minstens een
keer de Open Monumentendag bezocht.
Indrukwekkende cijfers uit een on
derzoek, dat in opdracht van de
Stichting Open Monumentendag is
verricht door Patrick van Hitst van de
vakgroep Bestuurs- en organisatie
wetenschap van de Katholieke Uni
versiteit van Nijmegen (onder bege
leiding van prof. dr. N.J.M. Ne lissen).
Met name het feit, dat de monu
menten 'open' zijn, dat de mensen
ter plekke informatie krijgen, dat er
allerlei rondleidingen worden ver
zorgd en het een en ander ook nog
gratis is, brengen velen ertoe een
kijkje te nemen op Open Monumen
tendag.
Het aardige is, dat een deel van de
bezoekers, ongeveer één derde, het
bezoekje aan een open monument
even 'meepikt' als men toch in de
stad is om boodschappen te doen.
Tweederde van de bezoekers plant
zijn bezoek bewust van te voren.
De meesten bezoeken monumen
ten in de eigen woonplaats, gemid
deld maar vier monumenten, waar
voor zij liefst drie uur uittrekken. De
geïnteresseerden zijn mensen, die
ook op vakantie een monument bin
nenstappen en regelmatig de tv-pro-
gramma's zoals 'Van gewest tot
gewest' en 'Kerkepad' bekijken.
Inmiddels is één op de tien deel
nemers als een 'trouwe' bezoeker te
beschouwen, die vanaf het eerste
uur deel neemt aan de OMD. Toch
komen er jaarlijks vele tienduizenden
nieuwe bezoekers bij, waaronder
mensen, die anders zelden of nooit
monumenten bezoeken. De Open
Monumentendag fungeert dus duide
lijk als een eye-opener. Merkwaardig
is wel, dat de redelijk grote belang
stelling voor monumenten onder de
Nederlandse bevolking niet resul
teert in een frekwent bezoeken aan
monumenten al neemt wel de regel
matige belangstelling voor tv-pro-
gramma's op dit gebied toe.
Wat de drukte op zo'n dag betreft
en de eventuele schade aan monu
menten en bedreiging van de leef
baarheid van de omgeving conclu
deert de onderzoeker, dat van 'over-
bezoek' in Nederland nog niet echt
sprake is. Anders is het in steden als
Brugge en Venetië, die gebukt gaan
onder de horden dagtoeristen.
De Stichting OMD wil proberen
tieners, die achterblijven in belang
stelling, meer te interesseren voor
de Open Monumentendag. In Wijk
bij Duurstede start zij een experi
ment om deze leeftijdscategorie sys
tematisch via het onderwijs meer bij
monumenten te betrekken.
Een aanbeveling, die de onder
zoekers doen is om de Open Monu
mentendag uit te breiden tot de zon
dag omdat veel mensen zoals win
keliers zaterdags verhinderd zijn.