BON JON
SCHIJF
DE KWAKEL
Boterdijk 39a
de Kwakel
AANNEMER VAN SLOOPWERKEN
VERKOOP VAN OUDE
BOUWMATERIALEN
Grenen vloerdelen, Glas in lood,
Paneeldeuren, trappen e.d.
Constant gebruikt sanitair in voorraad
Bel gerust 02975 - 61012
voor meer informatie.
70 jaar<
Sinds 4 9 22
Fa. Hekkers v. 't Spijker
Walstraat 58, Deventer
Tel. 05700 - 14410
Meubelmakerij
gespecialiseerd in
antiekrestauratie
Eig. A. G. M. Willemsen
Privé 05716 - 1769
Een heel bijzondere collectie Engelse bronzen, loden
en stenen tuinornamenten, staat opgesteld in de
fraaie landschappelijke tuin van Ton van Rijsbergen.
24
Architectonische betekenis
Het Zusterhuis maakt deel uit van
een voor die tijd gebruikelijk complex
van kerk, pastorie, scholen en zus
terhuis of klooster. In de Wassenaar-
se situatie zijn Willibrorduskerk, pas
torie en Zusterhuis - alle van de
hand van Nicolaas Molenaar - ruim
telijk gescheiden aan weerszijden
van de Kerkstraat, maar architecto
nisch zeer samenhangend, zeker
wanneer ook het enige jaren later
eveneens door Molenaar ontworpen
patronaatsgebouw (thans cultureel
centrum de Warenar) erbij wordt be
trokken. De scholen zijn van andere
architecten met als hoogtepunt de
Bonifaciusschool in een Engelse
landhuisstijl van de Haagse architect
Co Brandes (1884-1955).
Binnen het werk van Molenaar is
het onderhavige complex zeker inte
ressant. Niet alleen omdat het hier
gaat om een nog volledig aanwezig
complex, maar met name omdat in
Wassenaar het streven naar meer
rationeel ontwerpen goed zichtbaar
is.
Oudheidkundige waarde
Het betreft hier een belangrijk onder
deel van een nog vrij gaaf complex
van kerk, pastorie, zusterhuis en
scholen aan weerszijden van de
Kerkstraat. Dergelijke complexen ge
ven een goed beeld van de katholie
ke emancipatie in de periode 1853-
1940, waarbij de katholieke burger
geheel bediend werd door de eigen
instellingen en de eigen organisa
ties.
Stedebouwkundige waarde
Het Zusterhuis heeft een duidelijke
functie als begin van een nog vrij
gave straatwand. Uit dit gedeelte is
nog zeer goed af te lezen op welke
wijze een plattelandsdorp als Was
senaar de bebouwingsgrenzen in de
periode 1890-1930 verlegt. Van de
daarvoor nog aanwezige kleinschali
ge bebouwing met kleine vrijstaande
woningen op redelijke afstand van
elkaar, komt men in die periode tot
een meer aaneengesloten bebou
wing van utiliteitsgebouwen en he
renhuizen. Voorts heeft het Zuster
huis een duidelijke functie als tegen
hanger voor de architectonisch be
langrijke Bonifaciusschool.
Tenslotte
Het is duidelijk dat met name de ar
chitectonische waarde van het oor
spronkelijke ontwerp en de oudheid
kundige waarde van het gehele com
plex bescherming van het onderhavi
ge Zusterhuis rechtvaardigen op
plaatselijk niveau. Daarnaast is dit
complex ook landelijk van belang
vanwege de zeldzaamheidswaarde
binnen het werk van Nicolaas Mole
naar. Een dergelijk volledig en nog
zo gaaf complex van zijn hand met
Zusterhuis, kerk, pastorie en patro
naatsgebouw komt nog maar weinig
voor. Zeer veel van zijn gerealiseer
de ontwerpen zijn door sloop in de
jaren '60 en '70 en door oorlogshan
delingen verloren gegaan.
Te denken valt daarbij aan zijn
complexen te Groningen, Zwolle, Nij
megen, Rotterdam en Den Haag. Al
leen al in Den Haag gaat het om drie
grote stadskerken met bijbehorende
complexen en zijn befaamde inter
naat Groenestein.
Het is het daarom zeker waard dat
de strijd om behoud wordt voortge
zet. Lukt dat nu niet door plaatsing
op de Rijksmonumentenlijst, dan kan
mogelijk uitstel van sloop alsnog lei
den tot plaatsing via het Monumen
ten Selectie Project. Het is daarom
raadzaam om in dit soort gevallen
gebruik te maken van de wettelijke
bezwarenprocedures!
Gert van Kleef is lid van de Wasse-
naarse monumentencommissie.
Wildenborchseweg 13, 7251 KB Vorden. Telefoon 05752-6763.
Open dinsdag tlm zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.