16
Anti-tank gordels onder aan de duinen in Valkenisse.
Logo van het museum.
Stichting Atlantikwall Museum
tebesturen wilden deze oorlogsherin
neringen begrijpelijkerwijs zo snel
mogelijk uit hun stadsbeeld verwijde
ren, terwijl de waterschappen von
den dat duinen en dijken door de
vreemde betonnen elementen wer
den verzwakt. Op sommige plaatsen
brak de Atlantikwall zichzelf af, door
dat bunkers bij duinafslag op het
strand kwamen te liggen of in zee
verdwenen. Op enkele plaatsen ble
ven op grote of kleinere schaal bun
kers voor sloop gevrijwaard, terwijl
een tankgracht onderdeel ging uit
maken van het afwateringssysteem.
Op Walcheren en met name in de
gemeente Valkenisse bleef relatief
veel bewaard.
Herwaardering
Inmiddels is het besef gegroeid dat
de nog bestaande onderdelen van de
voormalige Atlantikwall de enige tast
bare herinneringen zijn aan de wijze
van kustverdediging zoals die gedu
rende de Tweede Wereldoorlog werd
ontwikkeld en gebouwd. Wij bewaren
en koesteren fortificaties uit vervlo
gen eeuwen als 'dierbare' monumen
ten, maar slopen de militaire verdedi
gingswerken uit onze eigen tijd.
Omdat op het grondgebied van de
gemeente Valkenisse, zowel in de
duinen als in het achterland, nog re
latief veel bunkers en andere tot de
Atlantikwall behorende verdedigings
werken bewaard zijn gebleven, zijn
plannen ontwikkeld en in een verge
vorderd stadium van voorbereiding,
om hier te komen tot de stichting van
het Atlantikwall-museum Walcheren.
In dit bij een tankgracht gesitueerde
museum zal met behulp van vele
authentieke voorwerpen, maquettes
en modellen het verhaal van de
Atlantik wall worden verteld.
Door de koppeling van dit muse
um met een toeristische fiets/wan
delroute langs de nog in het land
schap aanwezige bunkers en andere
verdedigingswerken wordt het moge
lijk een unieke, zeer interessante
rondgang te maken langs de restan
ten van deze vestingwerken uit de
Tweede Wereldoorlog
G.M. Baijens is lid van de Provincia
le Commissie van Heemschut Zee
land.
Walcheren
(vervolg van pag. 14)
intact. Het gevolg was dat het plein
tje een facelift kreeg; panden die niet
meer te behouden waren werden af
gebroken.'
'In de oorlog is er ontzettend veel
gebombardeerd. Men zegt wel dat
Vlissingen tijdens de oorlog de
meest aangevallen stad in Neder
land was. Dat had te maken met de
ligging aan de ingang van de Wes-
terschelde en de toegang naar Ant
werpen. Er zijn toen ook heel wat
monumenten gesneuveld, die na de
oorlog niet meer of in beperkte mate
hersteld zijn. Langzamerhand zijn de
open plekken opgevuld. Jarenlang
hebben monumenten opgeslagen
gelegen. Die werden dan verzameld
en geregistreerd. Eind jaren zeventig
is men ze weer gaan opbouwen.
Sinds die tijd is er aardig wat aan
monumentenzorg gedaan. Er kwam
ook meer financiële ruimte voor;
men heeft een aantal jaren geleden
van het stadsvernieuwingsfonds ze
ven, acht miljoen extra voor monu
menten uitgetrokken.'
Ook dempen was tot in de zeven
tiger jaren heel populair. Een gruwe
lijk voorstel gold de demping van de
beeldbepalende Vissershaven. Daar
voor moest een parkeerplaats ko
men. Er is met succes tegen gestre
den. Er is uiteindelijk een jachthaven
gerealiseerd, had het toch een eco
nomisch nut.
Concurrentie Middelburg
Van Loon: 'Vlissingen heeft wat be
treft renovatie en groot onderhoud
vooraan gestaan. Middelburg daar
entegen deed enorm veel aan res
tauratie. Had natuurlijk ook veel
meer monumenten. Vlissingen heeft
het grote nadeel dat het een hele
kleine omgeving heeft. Het ligt pre
cies in de punt van een 'frietzak'. Als
je daaruit rijdt kom het heel snel in
het gebied van Middelburg terecht.
Het is wel een hele mooie frietzak!
Precies op de punt staan het stand
beeld van Michiel de Ruyter. Ook
bevinden zich hier het onlangs opge
knapte Keizersbolwerk, de havens
en het Arsenaal-gebied, dat nu on
der handen genomen wordt, echt
een hoogtepunt in de Zeeland-boule
vard. Maar als je naar buiten gaat
moet je zeggen: Vlissingen ligt in de
periferie van Middelburg en niet an
dersom! Want in de concurrentieslag
moest Vlissingen het keer op keer
tegen de hoofdstad afleggen.'
Veel dagtoerisme
Toerisme is zeker geen onbelangrij
ke zaak in Vlissingen. 'Vlissingen
krijgt veel dagjestoerisme. Mensen
komen een boulevardje pikken! Het
is ook schitterend om over de boule
vard te lopen en schepen zo nabij te
zien passeren. Dat tref je nergens
anders aan. Je kunt de beloodsing
meemaken. Dus dat trekt. Als in fe
bruari de eerste zonnestralen zich
laten zien, ziet het er zwart van de
mensen. Maar Vlissingen heeft heel
weinig verblijfstoerisme.'
