Comfortabel winkelen in
voormalig Hoofdpostkantoor
Sarah Bakker
6
Met de verkoop in 1988 van het Hoofdpostkantoor - gelegen aan de
Nieuwezijds Voorburgwal - aan de Zweedse belegger Lars Erik Mag-
nusson, krijgt Amsterdam er een nieuw overdekt winkelcentrum erbij
Het wordt niet zomaar een winkelcentrum, maar één met allure, een
soort warenhuis met allerlei verschillende winkels, ondergebracht in
een rijksmonument.
Het hergebruik van gebouwen is geen
fenomeen van deze tijd.
We hoeven alleen maar naar het Ko
ninklijk Paleis.op de Dam te kijken om
een voorbeeld van herbestemming te
zien.
Het Paleis was namelijk tot 1808 het
Stadhuis van Amsterdam.
In de geschiedenis van het postwe
zen van Amsterdam kregen gebou
wen ook in het verleden een andere
bestemming. Zo gebeurde het in 1755
dat het Generaal Post Comptoir werd
ondergebracht in de voormalige rijk
spaardenstal, aan de Nieuwezijds
Voorburgwal tussen de Molsteeg en
de nu niet meer bestaande Huiszitten-
steeg.
Het gebouw was echter zo bouwvallig
geworden, dat het in 1854 met de drie
huurpanden werd afgebroken.
Het postkantoor van architect C.
Outshoorn (1812-1875)
In 1856 kwam aan de Nieuwezijds
een veel groter postkantoor gereed
naar ontwerp van de architect C.
Outshoorn, die later het Paleis voor
Volksvlijt (1859-64) en het Amstelhotel
(1863-1867) zou bouwen. Het postwe
zen breidde zich in de tweede helft
van de 19de eeuw snel uit, met alle
gevolgen van dien. Het gebouw van
Outshoorn bleek al spoedig te klein te
zijn. Twee panden aan de achterzijde
van het postkantoor werden in de ja
ren zestig aangekocht. Even verderop
stond de Brouwerij 'De Hooiberg'. In
1862 werd dit complex te koop aange
boden aan het Rijk. Op dit aanbod
ging het Rijk toen niet in en de brou
werij werd eigendom van de Gebr.
Hulscher, die er 'die Port van Cleve'
vestigden. Het is de vraag of men
achteraf spijt heeft gehad van dit be
sluit, toen het Hoofdpostkantoor werd
ontworpen door C.H. Peters. Twee
andere percelen tussen de Nieuwe
zijds Voorburgwal en de Spuistraat,
werden namelijk in 1890 aangekocht
voor de bouw van dit nieuwe hoofd
postkantoor.
De bouw van het Hoofdpostkantoor
van architect C.H. Peters (1847-
1932)
Tien jaar na de demping van de Nieu
wezijds Voorburgwal in 1884 kwam de
bouw van een aanzienlijk ruimer en
moderner hoofdpostkantoor tot stand.
Het gebouw in neo-gotische stijl is
ontworpen door de rijksbouwmeester
C.H. Peters. Deze stijl werd spottend
ook wel postkantoorgotiek genoemd.
Door de drie peervormige lantaarns
op de torens kreeg het postkantoor in
een spotprent van Antoon Molken-
boer in 'De Kroniek' van 12 september
1897 de bijnaam 'de Perenburg'.
Op vrijdag 9 augustus 1895 om 4
uur 's middags vond in Den Haag de
aanbesteding plaats voor de bouw
van het nieuwe Post- en Telegraaf
kantoor. Ondertussen was het ge
bouw van Outshoorn gesloopt en wa
ren de post- en telegraafdienst onder
gebracht in houten loodsen. Eén
loods stond op het midden van de ge
dempte Nieuwezijds Voorburgwal bij
de Gravenstraat, de andere loods
De verbouwing van het voormalige hoofdpostkantoor tot winkelcentrum Magna Plaza. (febr. 1991). (foto H. van Gooi, gem.bureau monumentenzorg)
