Afronding MIP Den Haag
Langs industriële
archeologie
42
tie van Philip van Pallandt, de Edith
Hof gebouwd, niet ver van de Vecht.
Naamgeefster van dit fraaie U-vormi-
ge hofje met poortgebouw aan de
straat was de echtgenote van de ba
ron. Het was bedoeld als sociale wo
ningbouw voor behoeftige Ommena
ren. Fraai zijn de daken van riet en
de geornamenteerde houten gevel
toppen. Terecht komt het op de MIP-
lijst voor (Amsterdamse School). In
dezelfde periode stichtte Philip van
Pallandt een badhuis en een biblio
theek voor de gewone man in Om
men.
Ter nagedachtenis aan de idealis
tische baron zal naar ontwerp van de
bekende Overijsselse beeldhouwer
Titus Leesereen borstbeeld verrijzen
in het plantsoen van de Edith Hof.
Van Pallandt Stichting viert eerste
lustrum
In 1991 vierde de Van Pallandt Stich
ting haar eerste lustrum. De stichting
heeft ten doel de bescherming van
de schoonheid en het historisch-
ruimtelijke karakter van Ommen in
het algemeen en de monumenten in
deze gemeente in het bijzonder. On
der monumenten verstaan we in dit
verband elk onroerend ruimtelijk ob
ject of elke ruimtelijke structuur die
zich manifesteert in een door men
senhand gemaakt samenspel van
massa en ruimte.
Orangerie
De Van Pallandt Stichting, die aan
gesloten is bij de Bond Heemschut,
kant zich tegen aantasting van mo
numenten. Zij wil zich vroegtijdig in
zetten om dreigende verliezen te sig
naleren met als doel: behoud van
het monument.
Er werd o.m. ondersteuning gege
ven aan het Monumenten Inventari
satie Projekt in de gemeente Om
men, en er zijn gelden gevoteerd
voor de reconstructie van de Oran
gerie op Eerde, die danig in verval is
geraakt. De heer G. Rhee, voorzitter
van de stichting, is de motor van het
geheel. Hij gaat bijvoorbeeld archief
onderzoek doen naar de oorspron
kelijke vorm van de fraaie orangerie.
Niet alleen boerennederzettingen
als Arriën, Junne en Beerze worden
met argusogen in de gaten gehou
den, maar ook de kwetsbare binnen
stad van het oude stadje Ommen.
Een goed voorbeeld van deze activi
teiten is het bankenplan van de
stichting, vervat in een geïllustreerd
boekwerkje. Goed geplaatste ban
ken, bloembakken en fietsenrekken
willen een halt toeroepen aan toene
mende ongezelligheid en verloede
ring.
Pionier van het toerisme
De werkzaamheden van de Van Pal
landt Stichting sluiten uitstekend aan
bij de idealen van haar naamgever.
Philip van Pallandt geldt immers ook
als grondlegger van het toerisme in
de rijk met landelijk schoon geze
gende gemeente Ommen. Hij placht
Hilversum te bellen als in het voor
jaar de krentenstruiken op het land
goed Eerde met witte bloesems in
bloei stonden. Zo werden er al
vroegtijdig dagjesmensen naar Eer
de gelokt, en deze stroom werd na
1945 steeds groter. U kunt de Van
Pallandt Stichting steunen door als
begunstiger een minimale bijdrage
van 15- over te maken op reke
ning nr. 49.25.82.349 van de
AMRO/ABN bank te Ommen ten
gunste van de Van Pallandt Stich
ting. n
Boeken
Met enig feestgedruis is op 19 febru
ari de inventarisatie jongere bouw
kunst (1850-1940) in de residentie
afgerond. Een project dat jaren in
beslag nam en zijn voorlopig eindre
sultaat vond in het boekwerk 'Monu
menten Inventarisatieproject Den
Haag 1850-1940'. Geheel verzorgd
door de dienst Ruimtelijke en Econo
mische Ontwikkeling, waaronder te
vens de afdeling Monumentenzorg
valt.
Het formaat (42x30 cm) mag er we
zen. Per geïnventariseerd gebied is
een hoofdstuk opgenomen, telkens
met dezelfde indeling. De gebieden
vallen samen met bekende Haagse
wijken. De grafische verzorging mag
voorbeeldig heten, met een klein
puntje van kritiek: bij sommige foto's
zijn de bijschriften verticaal, en dan
nog gedeeltelijk door de foto heen,
geplaatst. Dat komt niet altijd de
contrastwerking en daarmee de
leesbaarheid ten goede en dwingt tot
draaien van dit kloeke en 'gewichti
ge' werk. In de tekst ligt de nadruk
op de veranderingen die het stedelijk
weefsel in de loop van een kleine
eeuw heeft ondergaan. Een individu
ele benadering van panden, laat
staan van interieurs en details,
moest achterwege blijven. Daar was
in dit kader de tijd en de mankracht
niet voor. Men hoopt daar wel aan
toe te komen bij de ca. 370 panden
die vanuit het MIP in de Monumen
ten Selectie Procedure terecht zullen
komen. De lezer - het boek komt in
de vrije verkoop - dient het boek niet
zozeer als afsluiting, maar meer als
beginpunt van de volgende fase van
de stadsontwikkeling van Den Haag
te beschouwen.
'Monumenten Inventarisatieproject
Den Haag 1850-1940' Dienst REO
gem. Den Haag afd. Monumenten
zorg 79,50.
Leo v.d. Meute
Onder redactie van Peter Nijhof ver
scheen 'Langs pakhuizen, fabrieken
en watertorens: industrieel archeolo
gische routes in Nederland en Bel
gië'. Het zijn 12 routes (met kaarten)
langs industriële objecten (anders
dan titel veronderstelt ook over de
grens in Duitsland). Iedere route
start bij een museum. Het boek kan
beschouwd worden als deel 3 in de
serie 'Op zoek naar ons industrieel
verleden', die respectievelijk in 1986
en 1987 verschenen, eveneens on
der redactie van Nijhof. Inmiddels is
de interesse voor ons industrieel erf
goed enorm gegroeid. En er wordt
vaak naar nieuwe passende bestem
mingen gezocht, hetgeen echter
lang niet altijd mogelijk is. Daarom
moest Nijhof in zijn voorwoord op
merken, dat het mogelijk is dat
een in de route beschreven ob
ject toch net voor uw komst gesloopt
is.' Elke route start met een korte in
leiding, gevolgd door de routebe
schrijving. Aan het slot wordt ter ver
dere bestudering een literatuurlijst
gegeven.
Utrecht enz. Kosmos, 1991. 192 p.
ISBN 90.215.1693.4. Prijs in de win
kel 29,90. Heemschutleden kun
nen het boek voor 24,90 via
Heemschut bestellen. Tel: 020-
6225292.
AMtC