De restauratie van de Berckepoort beter belicht Ruurd Krooshof 35 Het artikel 'De Berckepoort een omstreden restauratie' in het Heem schutnummer van februari 1992 vraagt om een reactie. Een reactie over het gemak waarmee standpunten worden ingenomen en feiten door el kaar gehaald. De titel van een tweede kritisch stuk over Dordrecht 'De nieuwe schaduw van oud Dordt' in hetzelfde Heemschutnummer weer spiegelt waar het aan ontbreekt, nuancering, éénzijdige belichting le vert immers altijd schaduw op. Omdat het bij de Berckepoort om een belangwekkende restauratie gaat, volgen hier de feiten. De planontwikkeling Dat het pand de Berckepoort een goede bestemming moet krijgen en dringend aan een algehele restaura tie toe is, staat niet ter discussie. Een scala aan mogelijke bestemmin gen is de afgelopen decennia voorbij getrokken. Het realiteitsgehalte en inpassing in het gemeentelijke beleid bleken keer op keer niet haalbaar. Bovendien legt het gebouw uit histo risch oogpunt vele beperkingen op. Toen zich begin 1988 met de huis vesting van de Stichting Culturele Educatie een bestemming aandien de, kon eindelijk een reële optie ge koppeld worden aan een algehele restauratie. Programmatisch en fi nancieel bleek de juiste formule te zijn gevonden. Bij de planvoorberei ding zijn de cultuurhistorische belan gen tot hoofduitgangspunt van het planproces gemaakt. Het na een uit gebreide selectieprocedure gekozen architectenburo Mart van Schijndel uit Utrecht heeft na veel overleg met de werkgroep een plan tot stand ge bracht, dat getuigt van een verant woord gebruik van het cultuurhisto risch gegeven in relatie tot noodza kelijke aanpassingen voor de nieuwe bestemming. Behoud historische waarde Onderdeel van het gemeentelijk mo numentenbeleid is dat de historie niet ophoudt bij de huidige situatie. Het aanpassen, wijzigen en aanvul len van monumenten is vaak nood zakelijk voor nieuwe bestemmingen. Het monument krijgt daarmee een toegevoegde waarde waardoor het behouden blijft voor volgende gene raties. Ook het gebruik van de Berckepoort moet daarom gezien worden als een dynamisch proces. Wijzigingen of toevoegingen kunnen, mits zorgvuldig ingepast, van vitaal belang zijn voor het functioneren van een complex. Een cultuurhistorische analyse heeft als basis gediend voor het bepalen van de uitgangspunten voor het plan. Het rapport stelt naast een beknopt geschiedkundig over zicht de feitelijke situatie vast aan het begin van het planproces. Het complex bevat een heldere bestaan de structuur van aanwijsbare bouw volumes. Daar waar deze in het ver leden werd verstoord is deze gecom pleteerd, danwel zijn duidelijk aan wijsbare structuur-verstorende ele menten verwijderd. Het nieuw aan brengen van lichte scheidingswan den, verlaagde plafonds (in toilet ruimten) en beperkte interne door braken kunnen zich voegen binnen de bestaande structuur en laten het historische gegeven ongemoeid. Om. het historische gegeven zoveel mo gelijk zichtbaar te houden zijn nood zakelijke toevoegingen enerzijds zo veel mogelijk beperkt en geconcen treerd en anderzijds zo herkenbaar mogelijk in het plan opgenomen. Vanwege de nieuwe bestemming is op twee plaatsen daadwerkelijk sprake van ingrepen. Na afweging is besloten een klein deel van de kap constructie en een deel van de nog aanwezige spiltrap te laten wijken voor een noodzakelijke functionele aanpassing. 1 - Het zaaltje op zolder Het maken van een multifunctionele ruimte, een mini-theater, was onder deel van het programma van eisen. Gelet op de minimaal benodigde op pervlakte en vrije hoogte van een zaaltje is de realisering op welke plek dan ook in het complex verbon den met het sluiten van een compro mis. Er is zorgvuldig bekeken waar deze ruimte het beste geplaatst kon worden. Op straatniveau, met een veelheid aan gemetselde gewelven, was het niet mogelijk. Een oplossing op de bel-etage zou een zeer forse doorbraak in de bouwmuur nodig maken. De uiteindelijke keuze viel Berckepoort, gevel Nieuwstraat, nieuwe situatie, (tekening gemeente)

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1992 | | pagina 35