De Stichting Historische Zeilvaart
Harlingen
Math Berkers
37
De Navigator is een zee-tjalk. Ze liep in 1902 te Stadskanaal van stapel
als zeilend vrachtschip. Ook nu is ze, na een complete restauratie, weer
zeilend in de vaart. De motor, die rond 1940 het zeil vervangen had, is
weer van boord verdwenen. De mast, giek en zwaarden zijn weer in
oude luister hersteld.
menhang met de werking van de stro
mingen, golven en getijden wordt zo
aan den lijve ervaren. De zorg om het
behoud van de Waddenzee is hier
mee zeker gediend. Voor wie geïnte
resseerd is in regionale geschiedenis
valt er onderweg veel te genieten. De
De zeilende vrachtklipper de Condor
werd in 1912 gebouwd te Vrijenban bij
Delft. Om de concurrentie de baas te
kunnen moest ze in de jaren '50 haar
zeilen strijken. Nog een kleine 20 jaar
deed ze dienst als motorschip. Nu is
de Condor weer de fiere zeiler die zij
vroeger was.
De tjalk Boreas gleed in 1897 in
Sappenneer van de werf. Ze heette
toen Geertina en kwam als vrachtzei
ler in de vaart. Boreas, God van de
Noordenwind, is in 1981 in Harlingen
gerestaureerd.
Drie willekeurige platbodems, ze
hebben echter een ding gemeen: de
schippers van deze fraaie, historische
zeilschepen hebben zich samen met
andere schippers verenigd in de
Stichting Historische Zeilvaart Harlin
gen'. De schepen van de stichting
oude tjalken en klippers, hebben het
oude havenstadje als thuishaven ge
kozen. Het historische centrum van
Harlingen heeft er zo weer een attrac
tie bijgekregen. Buiten het seizoen ligt
het merendeel van de vloot in de oude
binnenhaven afgemeerd.
Het vervoermiddel van vroeger, het
platbodem-zeilschip, is weer in de
vaart. Werd toen al
leen vracht ver
voerd, nu zijn de
schepen geschikt
gemaakt voor de
pleziervaart. De
voormalige vracht-
ruimen zijn hiervoor
omgebouwd tot
woonruimte, hutten
en kombuis. De
meestal in verval
geraakte schepen
zijn gerestaureerd
en van de hun oor
spronkelijke tuiga
ge voorzien. Plat
bodems zijn uiter
mate geschikt voor
zeilvakanties van
een paar dagen of
langer. Heel wat
groepen maken
van deze mogelijk
heid gebruik. Dankzij deze nieuwe
functie zijn op de valreep nog heel wat
oude zeilschepen voor sloop behoed.
Vanuit Harlingen bevaren ze weer
hun oude vertrouwde wateren: de
Waddenzee, het IJsselmeer, de Frie-
De Hoop op Zegen, skütsje uit 1910.
se binnenwate-
De Condor, een zeilende jachtklipper, gebouwd in 1912 bij Delft. Om in de jaren '50 de
concurrentie de baas te kunnen, streek ze haar zeilen en voer als motorschip nog tot
1968 met droge lading in haar ruim.
ren en zelfs de
Oostzee. De
vaart op de
Waddenzee
brengt veel
mensen in aan
raking met dit
unieke natuur
gebied. Een in
dringender ma
nier om kennis
te maken met
het dynamische
karakter van dit
gebied dan van
uit een droog
gevallen platbo
dem op een
zandplaat is er
waarschijnlijk
niet. Het ont
staan van zand
platen, geulen
en prielen in sa-
havenplaatsjes op de eilanden en
rond het IJsselmeer hebben op dit ge
bied stuk voor stuk veel te bieden. De
oudheidkamers en musea, bijvoor
beeld het Zuiderzeemuseum te Enk
huizen of het Maritiem-Juttersmuse-
um op Texel, geven een goed beeld
van het vroegere leven met de zee.
De Stichting Historische Zeilvaart
Harlingen verstrekt informatie over de
bij haar aangesloten schepen en re
gelt de reserveringen. Vanzelfspre
kend bent u van harte welkom op het
havenkantoor om van daaruit een in
druk te krijgen van de sfeer en acti
viteiten aan boord van de schepen.
Drs. M.S.M.M. Berkers is lid van de
provinciale commissie Heemschut
Overijssel.
Stichting Historische Zeilvaart
Harlingen
Noorderhaven 32
8861 AN Harlingen
tel: 05178-13242
