16
Vandenhove
Exposities
ten die meegaand zijn, coöperatief,
die niet echt een stijlopvatting heb
ben. en dan heb je al bij voorbaat
verloren. Daar gaan de meeste
plannen fout.'
'Dijkstra is een heel gewetensvolle
architect en een heel inspirerende
rijksbouwmeester geweest. De aan
stelling van Dijkstra tot supervisor is
een waarborg voor het realiseren
van kwaliteit. Maar een supervisor
adviseert slechts. De echte waar
borg is: welke architecten gaan aan
de IJ-oevers aan de slag? Als die
nieuwe financieringsmaatschappij
een goed ambitieniveau heeft kan
Amsterdam heel ver komen.'
Coenen of Koolhaas
'Voor de bebouwing van de IJ-oe
vers moet je bedenken, dat er op dit
moment heel weinig architecten zijn
die echt heel grote masterplannen
aankunnen. Die de ontwikkeling van
een paar kilometer onder controle
kunnen krijgen, ook qua architec
tuur. Een voorbeeld in Den Haag
maakt duidelijk wat ik bedoel. Daar
wordt midden in de Schilderswijk de
Vaillantlaan gesloopt, een straat van
ruim 1 kilometer lang. Jo Coenen is
er als stedebouwkundig en architec
tonisch supervisor op gezet. Hij be
paalt het beeld van de hele straat.
Hij zal garant moeten staan dat over
een lengte van 1 kilometer een be
paalde architectuur overeind blijft.
Op die manier voorkom je inciden-
tenwerk: hier een gebouwtje, daar
een gebouwtje. Een stedebouwkun-
dige/architectonisch supervisor, die
als verantwoordelijk architect een
heel grote zeggenschap heeft in de
totale vormgeving van zo'n gebied,
kan in dit geval een oplossing zijn
die werkt.
In Coenen zou u voor de IJ-oevers
vertrouwen hebben?
'Voor de IJ-oevers moet je mijn in
ziens een keuze maken tussen een
architect als Koolhaas en een archi
tect als Coenen. Zij representeren
twee totaal verschillende richtingen.
Maar allebei kunnen ze veel kwa
liteit aan de stad toevoegen. Een
stadsbestuur zou eigenlijk een op
vatting moeten hebben over de rich
ting in de architectuur die zij voor
staat. Zoals de socialisten zich in de
20er jaren identificeerden met Berla-
ge en De Klerk, omdat ze via hun
architectuur een bepaalde waardig
heid in het bestaan van mensen wil
den realiseren.
Moet de nieuwe architectuur rond
de IJ-oevers horizontale of juist ver
ticale lijnen benadrukken?
'Kan allebei. Koolhaas zou eerder
geneigd zijn verticale lijnen te bena
drukken, Coenen zou waarschijnlijk
de hele kade willen structureren. Het
gekke is, mensen hebben het
steeds over bouwhoogte. In onge
looflijk veel bestemmingsplannen
wordt bepaald dat de bouwhoogte
niet meer dan zoveel meter mag
zijn. Vaak ingegeven vanuit de angst
dat het nieuwe slecht is. Het gevolg
is dat nieuwe invullingen in bestaan
de bebouwing vaak zo karakterloos
zijn. Met allerlei schijnaanpassingen
wordt heel stiekem ongelooflijke
schade aan de stad toegebracht.
Het lijkt mij fantastisch om hoog te
wonen aan de IJ-oevers! Het is toch
een unieke locatie. Nee, de discus
sie over bouwhoogte is een verkeer
de discussie. In Nijmegen is de in
vulling van de benedenstad wel heel
vakbekwaam gebeurd, het is zeker
geen voorbeeld van armoedig bou
wen. Maar het is ook een regressie
ve invulling geworden. Met trachtte
aan te sluiten bij wat vroeger de
stad eventueel had kunnen zijn.
Maar een project, dat in schijn-oud-
heid wordt opgetrokken, is absoluut
dood, het lééft niet! De Katerstraat
in Den Haag, tussen Boekhorst
straat en Paviljoensgracht, heeft een
heel moderne bebouwing gekregen.
Maar de straat is nu een oase in de
wijk, van dezelfde betekenis als een
heel oud hofje.'
Zonder overgang vraagt hij mijn
aandacht voor zijn schrijftafel. Heel
modern, met zijn blad van glas en
stalen frame, maar wat een niveau!
Bevat alleen datgene wat strikt
noodzakelijk is, de esthetische erva
ring zit hier geheel in het functione
le.
'Wat Amersfoort doet met Katten
broek', gaat hij verder, 'is een heel
serieuze poging om een nieuwe wijk
te maken door het aanstellen van
een stedebouwkundige met een uit
gesproken opvatting. Of het een
succes wordt weten we niet, wél dat
het niet de bekende standaard-rij
tjeshuizen oplevert. Persoonlijk ver
moed ik dat er een heel karakteris
tiek gebied ontstaat.'
'Ik ben niet zo pessimistisch. In Den
Haag is bewezen, dat er heel mooi
gebouwd kan worden, dank zij inter
ventie van het gemeentebestuur of
andere personen met een groot en
gagement. In de Van Hogendorp-
straat bij het Hollandsch Spoor bij
voorbeeld wordt op dit moment een
project van Charles Vandenhove op
geleverd. Dat zal Heemschut zeker
aanspreken want het is een regel
rechte verwijzing naar het neo-clas-
sicisme, zij het op een heel heden
daagse manier; een heel erg mooi
plan en perfect uitgevoerd. Vanden
hove is er zelf ook zeer tevreden
over.
Koolhaas realiseert in Lille een com
pleet TGV-station met kantoor- en
woongebouwen en een congrescen
trum. Een heel grote ingreep onder
zijn verantwoordelijkheid, waarbij ar
chitecten zijn geselecteerd die stuk
voor stuk op wereldniveau staan. Jo
Coenen is met woningbouwprojec
ten in Maastricht op hetzelfde ni
veau bezig. Daar komen geen Ka
mer van Koophandel-achtige gebou
wen!'
Wat vindt u van Koolhaas' gebouw
Byzantium bij het Vondelpark?
'Dat gebouw overleeft! Er is een
stukje identiteit aan de stad toege
voegd, je kunt het beeld van Byzan
tium bijna fotografisch oproepen.
Daarnaast staat het afgrijselijke Ma-
riott-hotel, echt een drama, gezichts
loos. Waar het om gaat is of een ge
bouw overleeft, autonome waarde
heeft, men hoeft het natuurlijk niet
eens te zijn over alles wat gebouwd
wordt.'
T/m 2 november: Boerderijen in Ne
derland. Plaats: Veluws Museum
'Nairac' te Barneveld. Open di t/m vr.
van 10-12.30 en 13.30-17 uur. zat.
van 12-17 uur.
T/m 2 november: Archiefschatten,
1000 jaar in honderd stukken, (van
brieven Willem de Zwijger tot de
bouwtekeningen van Berlage). In de
Nieuwe Kerk te Amsterdam. Open
ma t/m zo van 11-17 uur.
T/m 3 november: Nieuwbouw Bon-
nefantenmuseum, een ontwerp van
Aldo Rossi. Plaats: Bonnefantenmu-
seum, Dominikanerplein 5 Maas
tricht. Open di t/m vr 10-17 uur; za
en zo 11-17 uur.
T/m 23 november: Saenredam en de
architectuurschilders van de 17de
eeuw. De ontwikkeling van de archi
tectuurschilderkunst. In Museum
Boymans van Beuningen, Mathenes-
serlaan 18 Rotterdam. Open di t/m
za 10-17 uur; do tot 22 uur; zo 11 -17
uur.
Van 9 november t/m 27 december:
Archeologisch bodemonderzoek
rond complex uitgeverij Kok te Kam
pen. In Sted. Museum Kampen.
Open di t/m za van 11-12.30 en van
13.30-17 uur.
Vanaf half november expositie over
stadsparken o.m. van J.D. en L.P.
Zocher. Plaats: Ned. Architectuur In
stituut, Rotterdam.
