'De bebouwing van de IJ-oevers kan een
fantastische uitbreiding van de stad worden
met de allure van Berlages Plan-Zuid'
14
Adri Duivesteijn
Bert Franssen
Adri Duivesteijn, directeur Ned. Architectuur Instituut:
Heemschut hoeft de komende jaren niet stil te zitten. In alle regio's zijn
grootschalige plannen in of bij stadscentra in voorbereiding, of ze wor
den al uitgevoerd. Grootste zorgenkind voor monumentenbeschermers
is het IJ-oever project in Amsterdam, dat het stadsgezicht ingrijpend zal
wijzigen.
De mening van Adri Duivesteijn over deze ontwikkelingen is in dubbel
opzicht interessant. Niet alleen is hij directeur van het Nederlands Ar
chitectuur Instituut in Rotterdam, maar ook was hij destijds als wethou
der uitermate betrokken bij de stedebouwkundige ontwikkeling van Den
Haag. Hij vocht er menig robbertje uit. Een interview.
Zijn ontspannen gelaatsuitdrukking
verandert iets als je Den Haag aan
roert. Hij heeft er als wethouder
destijds veel meegemaakt, durfde te
pleiten vóór architectonische kwa
liteit, keek naar méér dan aantallen
en bedragen en of je je auto wel
kwijt kunt. Adri Duivesteijn is nu op
timistisch gestemd over de ontwik
keling van de stad:
'Mensen zullen nog verbaasd staan
over Den Haag, over de kwaliteit
die daar tot stand komt. Den Haag
is een bewijs hoe je het oude heel
goed kunt combineren met het nieu
we. Het beleid heeft het ambitieni
veau ongelofelijk opgeschroefd en
de stad accepteerde niet dat er ge
bouwd wordt om het bouwen. Er
zijn in Den Haag heel veel plannen
de prullenbak in gegaan, gewoon
omdat ze geen niveau hadden. Ik
zou daar een boek over kunnen sa
menstellen!'
Goed, dat is Den Haag, waar de
binnenstad wel een opkikker kon
gebruiken, waar risico's genomen
moesten worden. Maar wie huivert
niet een beetje bij de gedachte dat
weergaloze gezichten op een reeks
Amsterdamse torens en grachten
panden, vanaf het IJ, vanuit de
trein, vanuit Amsterdam-Noord,
worden aangevuld met een stuk of
wat moderne bouwsels? En bij de
gezichten op moderne torens a la
Nederlandsche Bank vanuit de bin
nenstad zelf...? Velen zijn mordicus
tegen de 'megalomane' manier
waarop Amsterdam bezig is, en
zien überhaupt niet in waarom aan
de waterkant van alles gebouwd
moet worden.
Niet imiteren
Maar Duivesteijn ziet juist een kans
voor Amsterdam:
'De bebouwing van de IJ-oevers
zou een fantastische uitbreiding van
de stad kunnen zijn met de allure
van het plan-Berlage voor Amster
dam-Zuid. Het is heel goed mogelijk
om van de IJ-oevers iets bijzonders
te maken wat ook een relatie heeft
met het historische Amsterdam.'
Toch maakt ook hij zich zorgen over
het uiteindelijke resultaat van de
plannen. 'Mijn belangrijkste zorg is
dat we beelden overnemen uit an
dere wereldsteden, zoals Toronto
en Londen, zodat anonieme nieuw
bouw ontstaat. Het risico dat de IJ-
oevers straks vol staan met gebou
wen die ook heel makkelijk in Rot
terdam neergezet kunnen worden.
We moeten onderzoeken hoe de
nieuwbouw uniek en specifiek Am
sterdams kan worden; nieuwbouw
die je niet overal aantreft.
De pas aan de IJ-oevers gebouwde
Kamer van Koophandel is in dat op
zicht echt een mislukking. Dat
zoiets toegestaan wordt! En het
Wagon-Lits-hotel, dat nu verrijst, is
van een soort dat overal in de we
reld neergezet wordt.'
Maquette IJ-oeverplan in Amsterdam
