SSsPStea
1
5
Villa Vogelsangh aan Nimrodlaan 12. Een kolossale neo-
renaissance villa, nu in gebruik als bejaardentehuis. In
1913 gebouwd naar ontwerp van C. de Groot en Kruisweg.
dingen vrij in te delen, zowel hori
zontaal (niveauverschillen) als verti
caal. Johannes Duiker (1890-1935)
is een van de belangrijkste vertegen
woordigers van het Nieuwe Bouwen.
Zijn vroege dood is de oorzaak dat
hij bij leven geen internationale be
roemdheid is geworden. Het oeuvre
dat hij naliet was niet omvangrijk ge
noeg. Duiker was een sociaalvoe
lend mens en zijn architectuur is het
resultaat van een behoefte aan een
voud, hygiëne, licht en lucht; wars
van elitaire en esthetische stijlstro
mingen. Om met zijn eigen woorden
te spreken: 'wij zullen ons omringen
van een lichte, zonnige architectuur,
uitgevoerd in een minimum aan ma
teriaal'. Hoogtepunt in zijn oeuvre is v
sanatorium Zonnestraal 1926-
1928), dat het ideaal van het Func
tionalisme benadert: een gewichtlo
ze architectuur, gemaakt van licht,
Fanelli p. 153). Dit wordt bereikt
door het nadrukkelijke gebruik van
glas- en betonwanden gevat- tussen'
het stalen skelet.
Wandeling
De ochtendwandeling in het cen
trum, door Hilversummers nog
steeds het dorp genoemd, is onder
leiding van de Stichting Hilversum
Pas Op\ Zij zet zich in voor het be
houd van historisch en architecto
nisch belangrijke gebouwen, waar
van een aantal in de wandeling is
opgenomen. De stichting koopt, res
taureert en adviseert derden bij res
tauratie. Het eerste object dat u ze
ker te zien krijgt, huisje 'Pas Op' ge
naamd, werd in 1982 vlak bij de oor
spronkelijke plaats herbouwd. De
route gaat langs de N.H. Kerk, die
na de laatste brand in 1971volledig
werd gerestaureerd. Wat rest van de
middeleeuwse dorpskerk is de laat
15de eeuwse toren, die ondanks de
vele branden haar oorspronkelijke
uiterlijk wist te behouden. Naast de
kerk een tuinkoepel, waarvan be
houd en restauratie te danken zijn
aan de inspanningen van 'Pas Op!'
Het Oude Raadhuis, eveneens aan
de Kerkbrink, verbergt het casco van
het oude rechthuis uit 1767. In 1882
werd er als het ware een schil om
het rechthuis gebouwd en kreeg het
een Neo-Classicistisch uiterlijk. Se
dert 1988 heeft het Goois Museum
in het gebouw een passend onder
komen gevonden. Verder zullen be
zocht worden het complex rijksmo
numenten aan de Laanstraat en de
St Vituskerk, van P. J. H. Cuypers en
diens zoon Jos. Th. T. Cuypers. De
uitvoering van deze neo-gotische
vijfbeukige kruisbasiliek stond onder
leiding van K. P. C. de Bazel. Bijzon
der aan de kerk is de extreem hoge
Westtoren (de hoogste uit het werk
van Cuypers) en het feit dat de oor
spronkelijke inventaris nog groten
deels aanwezig is.
De trots van 'Pas Op!' is de on
langs gerestaureerde boerderij van
Houtman aan de Langestraat, die
torische Kring Albertus Perk. Op de
nominatie staan o.a. de Noord-Wes
telijke villaparken, te bereiken via de
's-Gravelandseweg. Aan deze oude
toegangsweg staan een aantal op
merkelijke bouwwerken. De opval
lendste is het chalet op nr 144, vroe
ger koetshuis en woonhuis, beho
rend bij het landhuis 'Quatre-Bras',
dat in 1925 verkaveld werd. Het
koetshuis, volledig opgetrokken uit
grenen delen, werd ontworpen door
A. Salm (1857-1915) in 1889 en is
zeer rijk versierd met neo-classicisti-
sche ornamenten. Het werd in 1954
verbouwd tot kerk. Ook fraai is villa
'Zonnehoek' op nummer 166, in
1902 gebouwd naar ontwerp van
J. H. Slot. Kenmerkend zijn de Ju-
gendstilornamenten. Via de Hoflaan
bereikt men het Nimrodpark. Hoflaan
2 uit 1902, eveneens van Slot, is een
van de eerste villa's die in het park
werden gebouwd; een voorbeeld van
BuitenJiuis 'Hof-en Haerd' uit-1906. Een,van de eerste buitens in het Diergaar-depark.
helaas nog wat-verlaten tegen een
groot braakliggend terrein aan ligt.
Bestuurslid van 'Pas Op!', mevrouw,
L. J. Westerman schreef een aardig
boekje over de boerderij, waarin de
geschiedenis en het verloop van de
restauratie verteld wordt. In het
boekje zijn vele oude foto's, tekenin
gen en acten afgebeeld. Het dorp
stond ooit vol met dergelijke boerde
rijen. Bovenstaande is slechts een
willekeurige keuze uit de beziens
waardigheden tijdens de wandeling.
Bustocht
Na de lunch in het onlangs gerestau
reerde Gooiland, wordt u in de gele
genheid gesteld een bustocht te ma
ken. Bij het ter perse gaan van deze
aflevering van Heemschut was de
route nog niet helemaal bekend.
Waarschijnlijk is deze onder leiding
van vertegenwoordigers van de His-
een stadse-vakwerkvilla. Impone
rend is de ingangspartij, dië een kas-
teertoren met kantelen verbergt tus-
senalle jugendstildetails.
Het Nimrodparkjt Q99-~\ 902),
Kannesheuvelpark (1902/3) -en Dier
gaardepark (1904/7) zijn hef.resul-
taat van de grote vraag naar villa's in'
het Gooi rond 1900. De exploitanten
kozen voor een ruime opzet, met
name in het geval van het Diergaar
depark. De ruimtelijke en landschap
pelijke inrichting met de nadrukkelij
ke zichtassen speelden een belang
rijke rol. Het Nimrodpark (22,5 ha)
werd ontworpen door de tuinarchi
tecten Smit en Schultz en is geïnspi
reerd op de Engelse landschapsstijl,
met rechte en gebogen lijnen. De ex
ploitanten verkochten percelen,
maar lieten zelf ook villa's bouwen,
die zij te huur aanboden. Vooral de
neo-renaissance villa's en entourage