Omdat je
niet alleen
aan
het verleden
denkt,
maar ook
aan de
toekomst.
De ijskelder van Huis
Doorn
Delta Lloyd. Voor alles waar je zuinig op bent.
delta lloyd
Correcties
37
Het IJskelderbos te Doorn ontleent er zijn
naam aan: de ijskelder van het Huis Doorn.
Het betreft hier een kelder van steen die ge
heel met zand is omgeven zodat er een heu
vel ontstond. In deze kelder die bereikbaar
was door een ongeveer zeven meter lange
gang, werd het ijs opgeslagen. Dat was in de
winter uit de wateren rondom Huis Doorn,
waartoe de kelder behoorde tot 1921ge
zaagd en in de kelder gestort. Op een bed van
zaagsel, dat samen met de beplante zandheu
vel, voor de zo noodzakelijke isolatie zorgde,
smolt het ijs niet. 's Zomers was het beschik
baar om spijzen en dranken te koelen en kon
het voor medische doeleinden worden aange
wend.
De Doornse ijskelder verkeert nu in een
slechte staat, reden voor een groep mensen in
de gemeente Doorn, om tot een restauratie
plan te komen. Immers ijskelders vormen een
geheel eigen type bouwwerken. Voor het na
geslacht is het interessant als deze kelder niet
verder in verval raakt. Zij vormt een cultuur
historisch monument en kan naar analogie
met andere bestaande ijskelders natuurhisto
risch waardevol worden als vleermuizen ook
deze kelder ontdekken als overwinterings
plaats. Het restauratieplan omvat o.a. het her
stel van de koepel.
Hoe oud is de Doornse ijskelder? Onderzoek
bracht aan het licht dat de kelder van een uit
zonderlijk steenformaat gemetseld is:
30x14x6, exact hetzelfde steenformaat dat ge
bezigd is in het poortgebouw van kasteel Rij-
nesteyn te Cothen. Nauwelijks afwijkende ma
ten worden in de omgeving aangetroffen in
Huis Doorn zelf (33x15x8), het sousterrain van kasteel
Amerongen (30,5x14,5x7,5), de woontoren van Rijnes-
teyn (30x14x7,5), de kerk van Wijk bij Duurstede
(30x15x6,5) en de Rummolenpoort in dezelfde plaats
(29x14x7,5). De onderzoekers concluderen voorzichtig
dat deze stenen afkomstig lijken uit een en dezelfde
veldoven, en dat zij als 14de eeuws te dateren zijn.
Daarmee zou de kelder de oudste nog bestaande ijs
kelder van ons land kunnen zijn want er zijn geen dui
delijke aanwijzingen dat de moppen uit hergebruik af
komstig zijn. Omdat echter niets bekend is omtrent ijs
kelders uit de middeleeuwen, blijven de onderzoekers
zeer voorzichtig in hun conclusies: 'De mogelijkheid
bestaat dat de kelder in de 17de eeuw gebouwd werd
van materiaal van een van de torens van Huis Doorn'.
De Commissie Ijskelder maakte een restauratieplan
waarvoor thans de middelen worden vergaard. De tota
le kosten zijn begroot op 73.000,Van dit bedrag
was begin 1991 reeds 25.000,aan toezeggingen
binnen.
Nadere inlichtingen: Mr, A. J. M. J. Werners (Commis
sie Ijskelder), Dorpsstraat 13, 3941 JJ Doorn, en Jhr.
ir. D. L. Six, Bureau voor Architectuur en Stedebouw Ir.
J. B. Baron van Asbeck, 'Leeuwenbergh'. Hoofdstraat
96, 3971 KA Driebergen.
RECONSTRUCTIE VAN DE IJSKELDER VAN DOORN SCHAAL 1:100
Casper Staal, voorzitter provinciale commissie Heem
schut Utrecht.
In het Friesland-nummer van juni staan in het artikel over
het Friese cultuurlandschap twee storende zetfouten. De
zee bereikte het noorden van Nederland ongeveer
6000 jaar geleden i.p.v. 600 en de Middelzee werd om
streeks het jaar 1000 na Chr. omdijkt i.p.v. 100 na Chr.
