Behoud, beheer en herstel
in Drenthe
Exposities
47
numenten. Hij verwees hiervoor naar
de 4e Nota Ruimtelijke Ordening
waarin hij meer aandacht signaleerde
voor de kwaliteit van de gebouwde
omgeving. In plaats van monumen
tenzorg sprak Van Splunder dan ook
liever over een integrale welstands-
advisering op basis van Woning- en
Monumentenwet. In Ruinerwold pro
beert men dit voorzichtig in praktijk te
brengen. Er is in deze gemeenten
een aantal 'gevoelige' gebieden aan
gewezen dat afzonderlijk onder wel
standstoezicht valt.
Hij kwam hiermee op het terrein
van de laatste spreker van deze dag,
dhr. ir. R. Ritz, directeur van de
Stichting het Drentse Welstandstoe
zicht. Het Welstandstoezicht bestaat
uit twee afzonderlijke commissies, de
welstands- en de monumentencom
missie. De laatste commissie heeft,
zoals de naam al aangeeft, alleen be
trekking op de monumenten. In de
krappe tijd die hem was toebedeeld
gaf dhr. Ritz een kort historisch over
zicht van de geschiedenis van het
Drentse Welstandstoezicht om daar
na in te gaan op de huidige praktijk
van welstandsadvisering. Hij deed dit
door een aantal voorbeelden te be
handelen van beoordelingscriteria.
Creativiteit gebaseerd op deskundig
heid, alsdus luidde zijn devies.
Rol provincie zelfs toegenomen
Terug naar de vraagstelling van de
studiedag: de dagvoorzitter, mr. A.
Tchernoff, tevens voorzitter van de
Provinciale Commissie Drenthe, pro
beerde tenslotte de uiteenlopende
antwoorden zoals die door de ver
schillende sprekers waren gegeven
samen te vatten. Het belangrijkste
probleem was volgens hem, dat het
voor gemeenten moeilijk blijft om ac
tief te zijn op het gebied van de Mo
numentenzorg. De meeste Drentse
gemeenten hebben slechts een klein
aantal monumenten binnen hun ge
meentegrenzen. Vandaar dat de be
nodigde kennis vaak ontbreekt. Dit
geeft tevens het belang aan van een
organisatie als de Stichting Het
Drentse Welstandstoezicht. Het lijkt
voorlopig logischer om als gemeente
gebruik te maken van de kennis van
deze stichting dan om zelf een ge
meentelijke monumentencommissie
in het leven te roepen. Dit verklaart
tevens waarom, ondanks de gede
centraliseerde monumentenzorg, de
rol van de provincie eigenlijk alleen
maar toegenomen is.
Maar wat is nu de mogelijke rol
van de particuliere organisaties in dit
geheel? Tchernoff wees op de grote
verschillen die er bestaan tussen de
verschillende gemeenten en hun re
latie met de particuliere organisaties.
In een welwillende gemeente kan
zo'n organisatie, meestal een plaat
selijke historische vereniging, een
belangrijke taak vervullen. Is dit niet
het geval dan is voor deze verenigin
gen in eerste instantie slechts een rol
aan de zijlijn gegund. Een rol die
door een beginnende organisatie be
grijpelijkerwijs ervaren zal worden als
een (kennis)kloof tussen bestuurders
en bestuurden. Over enige tijd zal
van deze studiedag een uitgebreid
verslag verschijnen. Informatie hier
over volgt.
Math Berkers is lid van de provinciale
commissie Heemschut Overijssel.
DRENTSXMONUMENT
Het gloednieuwe briefpapier laat aan
duidelijkheid niets te wensen over:
Stichting Drents Monument: behoud,
beheer en herstel van waardevol
cultureel erfgoed. Op de studiedag
'Locaal Monumentenbeleid in de
provincie Drenthe' werd het logo van
deze nieuwe stichting door mr. J.J.L.
Pastoor onthuld.
De Stichting Drents Monument
heeft zich ten doel gesteld de in de
provincie Drenthe aanwezige cul
tuurhistorisch waardevolle objecten
voor verval en ondergang te behoe
den en zonodig een zinvolle functie
te geven. Het gaat de Stichting daar
bij niet alleen om gebouwen, bijvoor
beeld boerderijen, woonhuizen of
monumenten van bedrijf en techniek,
maar tevens om de daarbij horende
terreinen, tuinen en erven.
Het initiatief tot de oprichting van
deze stichting is afkomstig van de
provinciale commissie Drenthe van
Heemschut. Het is nu al weer 5 jaar
geleden dat zij in het kader van het
75-jarig bestaan van Heemschut een
symposium organiseerde met als
thema 'Drenthe in verandering... en
de effecten op ons cultureel erf
goed'. Een van de problemen, die tij
dens dit symposium naar voren
kwam, was het tekort aan geldmid
delen op provinciaal en locaal niveau
voor het behoud van historisch waar
devol monumentaal goed. Het her
stel van beeldbepalende panden en
monumenten komt hierdoor niet of
slechts moeizaam van de grond.
Meer dan eens worden ze opge
offerd aan eenzijdige bedrijfsbelan
gen. De meeste herstelorganisaties
richten zich op het herstel en het be
houd van historisch waardevolle be
bouwing van een stad of van een
monumentaal dorp. Drenthe kent
echter in vergelijking met andere
provincies relatief weinig monumen
ten. Daar komt bij dat deze over de
hele provincie verspreid zijn. Van
daar dat de oprichting van een her
stelorganisatie die de hele provincie
bestrijkt voor de hand lag.
De Stichting Drents Monument wil
proberen haar steentje bij te dragen
door de monumentale objecten aan
te kopen, te restaureren en te behe
ren. Eventueel zal zij eenmaal ge
restaureerde objecten verkopen, na
tuurlijk onder zodanige voorwaarden
dat het behoud gewaarborgd blijft.
Daarnaast tracht de stichting haar
doel te bereiken door het vergaren
van kennis op het gebied van de
bouw- en bewoningsgeschiedenis en
het ontwikkelen van praktische vaar
digheden bij het instand houden van
het historisch erfgoed. Op deze ma
nier wil zij proberen zoveel mogelijk
belangstelling voor het monument op
te wekken.
Dankzij een door de provincie be
schikbaar gestelde startsubsidie kan
de Stichting aan de slag. Dit voor
beeld is inmiddeld gevolgd door het
Nederlands Verbond van Onderne
mers en de Bouwnijverheid.
M.B.
t/m 1 september: 'Verleden verbeeld
in Hunebeddencentrum'. Bron neg er-
straat 12, Borger. Inl. 5998-36374
t/m 31 augustus: 35 jaar monumen
tenzorg in HaarlemBouwhistorisch
museum, Groot Heiligland 47 Haar
lem. Di t/m za 12-17, zo 13-17 uur.
t/m 27 oktober: Gebouwd in de Rijp,
Museum In 't Houten Huis, Jan
Boonplein 2. za en zo 11-17 uur (t/m
30 juni en vanaf 1 sept). di t/m zo 11-
17 uur (van 2 juli t/m 31 aug.)
5 juli t/m 25 aug: Hart voor de stad
Hilversum over 15 jaar stads- en
dorpsvernieuwing. Gooiland, Emma-
straat 2. Ma t/m za 10-17 uur, zo 12-
17 uur.