CD
O. Meyling
25
itymmij
HM
Ontwerp oostgevel uit 1909 van architect G. Nijhuis te
Groningen.
Inventarisatie Project MIP in de pro
vincie Drenthe. Het ligt bovendien
binnen het onlangs als proefgebied
voor een eerste vervolgproject bin
nen het MIP aangewezen inventari-
satiegebied 'Drents Plateau'. Het
oorspronkelijk bestek met tekenin
gen is nog beschikbaar en een
restauratie is technisch zeker moge
lijk, maar mede vanwege het ach
terstallig onderhoud en de gebrekki
ge inrichting zullen de kosten daar
van aanzienlijk zijn. De huidige eige
naar van het landgoed, de Vereni
ging tot Behoud van Natuurmonu
menten in Nederland, ziet zich bij de
instandhouding van het huis ge
plaatst voor nagenoeg onoverkome
lijke financiële problemen. Weliswaar
streeft de vereniging naar het be
houd van zijn natuurgebieden 'met
de zich daarop bevindende monu
menten van geschiedenis en kunst,
in het bijzonder die, bedoeld in art. 1
van de Monumentenwet', maar
naast de voor het natuurbeheer al
nauwelijks toereikende middelen
blijft er voor onderhoud en exploitatie
van het bijbehorend gebouwenbe
stand alleen in uitzonderingsgevallen
ruimte over. 'Weltevreden' staat
daarom bij de vereniging nu op de
nominatie, om na huurbeëindiging te
worden afgebroken. Terwijl juist ge
durende de laatste jaren aan het
Friese veen en de overige door de
vereniging beheerde landgoederen
rond Eelde en Paterswolde aanzien
lijk onderhoud kon worden besteed!
Bij het publiek staat het Friese
veen goed bekend: vanaf café Frie-
scheveen aan de Meerweg kan men
al sinds heugenis met roeibootjes
spelevaren op de plas en de reeks
landgoederen op de z.g. Tynaarlo-
rug bieden langzamerhand uitste
kende mogelijkheden tot recreatie.
Niettemin acht Natuurmonumenten
het feitelijke 'draagvlak' tot instand
houding van het huis betrekkelijk ge
ring. Restauratie en herinrichting
(b.v. tot bezoekerscentrum) lijkt uit
gesloten. Ingebruikgeving op grond
van erfpacht onder beding van res
tauratie en gebruiksregelen is door
de eigenaar (nog) niet nader onder
zocht.
Door afbraak verdwijnt weer een
karakteristiek en vreugdevol bouw
werk uit de beginjaren van deze
eeuw, tezamen met de nu nog haast
tastbaar aanwezige sfeer uit die da
gen. In de ontstane leegte herneemt
dan de natuur zijn rechten, althans
voor zover het Natuurmonumenten
aangaat. Een herinnering vervaagt
als een rimpeling in de stille plas van
het Friese veen. Willen we dit?
ir. O. Meyling, architect BNA
Roderwolde, 5 september '90
Vervolg van pagina 23
duidelijk, dat de stad nooit zo be
dreigd werd als in de eerste decen
nia na de oorlog. Als plannen uit de
zestiger jaren uitgevoerd waren,
zouden er van de Jordaan nog
slechts fragmenten over geweest
zijn. De Jordaan gold lang als een
onhoudbaar saneringsgebied. Kort
voor de verkiezingen van 1970 wer
den de plannen ingetrokken.
CvK De Wit
Commissaris van de koningin Roel
de Wit is niet gekomen voor een
kletspraatje. Hij heeft nogal wat kri
tiek en wil er voor uitkomen ook.
Er schort het een en ander aan de
Amsterdamse besluitvorming ten
aanzien van de gebouwde omge
ving, dat is ook hem opgevallen. Het
is geen samenzwering van ambtena
ren en gemeente, maar een gebrek
aan coördinatie. Gemeentebelastin
gen en Grondbedrijf zijn gebaat bij
hoge opbrengsten. De Dienst Ruim
telijke Ordening met heel andere be
langen wordt zodanig uitgekleed, dat
ze met haar kwaliteitseisen niet aan
bod komt. Dat is aan de orde, zegt
De Wit.
Hij heeft een hartekreet: bij bescher
ming van het stadsgezicht niet alleen
naar het gebied binnen de Singel kij
ken.
'Ik heb grote zorg over de hoog-
bouwgolf van de laatste tijd,' zegt de
commissaris. Hij trekt een vies ge
zicht. Amsterdam boomtown is een
kreet die opgeld doet. Maar de
schaal van de binnenstad heeft ook
consequenties voor de omgeving!
De binnenstad is geen reservaat, dat
door hoogbouw omringd zou kunnen
worden. We moeten ons het volgen
de goed realiseren. Wat in Parijs kan
moet niet in Amsterdam. Wat in Am
sterdam kan moet niet in Alkmaar. Ik
ben ervan overtuigd dat aan de IJ-as
slechts op enkele punten hoogbouw
mogelijk is. Een gebouw van 125
meter direct aan het IJ is te hoog.
Het gebouw van Wagons Lits op die
plek, dat kan niet.'
De Wit wijst erop dat veel aandacht
naar de IJ-oevers gaat, waardoor vrij
geruisloos bouwvergunningen zijn
verstrekt voor torens bij het Amstel-
station. Eén ervan wordt 125 meter.
Zal vanaf een aantal punten in de
binnenstad te zien zijn. Roel de Wit
heeft het ontwerp gezien, het viel
hem niet mee: 'Een mislukte kopie
van het Empire State Building, met
zo'n stom hoedje er bovenop.'