Holland op zijn hoogst
/SB^r^rOOBen ARCADE
hotel
<?~TrrS-KANTOOR
WAGONS-LITSiiari ,992
Annemarie ten Cate
11
Op 22 september organiseerde Koninklijke Oudheidkundige Bond, de
KNOB, in het Scheepsvaartmuseum te Amsterdam een studiedag over re
cente nieuwbouwontwikkelingen in en nabij historische binnensteden.
Centraal stond daarbij hoogbouw: Holland op z'n hoogst. De KNOB wilde
hiermee haar bezorgdheid kenbaar maken over de huidige stadsontwikke
lingen, schaalvergroting, bouwtechnieken en materiaalgebruik. Een stel
ling luidde: Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie spiegelt zich het
hoogst in Nederland? De realiteit is echter niet sprookjesachtig. Neder
lands meest prestigieuze hoogbouwproject, het Amsterdams U-project
kwam vaak ter sprake en het woord 'toplocatie' verscheen menig keer als
boze stiefmoeder ten tonele.
De verschillende rollen van de vast
goedontwikkelaar werden ons om
schreven door ir. A. van Kuyvenho-
ven (MABON). Van interventie op
kleinschalig niveau (herbestemming)
tot bemiddeling op grootschalig ni
veau zoals de ontwikkeling van een
deel van de IJ-oever. Hij merkte op
dat het effect van de impuls die uit
gaat van grootschalige ontwikkelin
gen bij historische binnensteden
enorm groot kan zijn. Men moet zich
echter eerst afvragen of de stad de
groei wil en of deze de groei aankan,
waarbij stedelijke economie en ver
schillende belangen tegen elkaar
moeten worden afgewogen. Gebrui
kerswensen spelen echter maar al te
vaak een doorslaggevende rol.
Inmiddels is er in Nederland een
discussie ontketend over de bouw
hoogte. Van Kuyvenhoven stelt dat
het ontwikkelen van hoge gebouwen
op zich geen markt-conform gedrag
is; het ontwikkelen van hoge gebou
wen is een riskante onderneming,
waarbij een afbeelding van de eerste
hoogbouw, de ingestorte toren van
Babel getoond werd. Hoogbouw
dient stedebouwkundig en maat
schappelijk verantwoord te zijn en
voor elke plaats gelden andere ei
sen. Rotterdam zal en kan anders
omspringen met hoogten dan Am
sterdam.
Supervisor
Prof. ir. T.J. Dijkstra, supervisor ge
meente Amsterdam hoopt dat de
ideologische strijd om hoogbouw en
schaalvergroting geen loopgraven-
strijd wordt. Hij toonde beelden van
oude torens in Pavia, ooit gebouwd
door elkaar betwistende families;
hoogten die onverbrekelijk met de
stad verbonden zijn. Hij wijst erop
dat de drang naar verticaliteit men
selijk is en mijn gedachten dwalen af
naar mijn kinderen die dat telkens
opnieuw bewijzen. Hun vroegste cre
aties van Lego zijn torens, hoe hoger
hoe mooier! Dijkstra toont ons een
keur van geslaagde (New York) en
mislukte voorbeelden (Boston), erop
wijzend hoe belangrijk het is dat aan
de voet van hoogbouw het stedelijk
leven z'n gang gaat.
IJ-oever
Amsterdam heeft een plattegrond
die gekenmerkt wordt door een dui-
Het nieuwe hoofdkantoor van Wagons Lits in aanbouw te Amsterdam.
