Het Gouvernementspaleis te 's-Hertogenbosch HEEMSCHUT IN ACTIE budget dat een gemeente krijgt toegewe zen daar willen houden en de andere helf ten van de Brabantse gemeenten in één pot willen doen, waaruit de provincie dan op basis van prioriteitstelling middelen kan toewijzen. Brugman hoopt, dat de provincie ook bij de uitvoering van de kanjer-regeling - ex tra geld t.b.v. de restauratie van kanjers van kerken - een stem krijgt. Bij die grens- overstijgende belangen ziet hij zeker een taak voor de provincie. We vragen hem nog eens of de provincie via het stadsver nieuwingsfonds toch niet het een en ander kan doen aan monumentenzorg. Creatief Brugman: 'Formeel gezien is dat via het provinciale fonds niet mogeüjk maar dat wil niet zeggen, dat je toch niet probeert creatief te zijn. Er is nu eenmaal geen en kele regel, die absoluut wordt toegepast. Je kunt wel eens wat kleinigheden meene men, bijvoorbeeld als het om een herin richtingsproject gaat: een doorgaande straat wordt voetgangersgebied, je neemt dan gelijk wat achterstallig onderhoud mee. Of je weet, dat van een molen alleen de stomp nog staat. Zo'n molen verklaar je dan tot beeldbepalend element in een ge meente. Dat moet dan hersteld worden i.v.m. de beleving van het dorpsbeeld. Je praat dan niet over monumenten maar re deneert vanuit een andere invalshoek. We hadden in zo'n geval ook kunnen zeggen: dat is een monument, dat is een zaak voor het Rijk. Zo doe je dus wel eens wat maar dat blijft in de marge. Je moet dat vooral niet opblazen. We praten dan over een paar keer 10.000 gulden. Overigens bleek ons, dat Noord-Brabant soms behalve cre atief ook nog wel eens royaal met haar stadsvernieuwingsfonds weet om te gaan. Zo steunde de provincie de restauratie van klooster Nazareth uit dit fonds fors (zie pag. 13). Behoud spoorbruggen Een ander voorbeeld van hoe de provincie toch nog iets aan monumentenzorg kan doen is het behoud van de oude spoor bruggen in de Langstraat. Brugman is op mijn vraag daarnaar stellig van mening, dat die bruggen behouden moeten blijven. 'Het zijn mijns inziens mo numenten.' Toen NS al opdracht had gege ven ze te slopen heeft de provincie, daar toe aangespoord door de actiegroep 'Redt de Waalwijkse Spoorbrugdit kunnen voorkomen door de slopers af te kopen. De provincie is nu tijdelijk eigenaar van de bruggen en wil er een nieuwe bestemming aan geven. 'Dat zou uitstekend kunnen door er een officieel fietstracé over te laten lopen.' Het onderhoud van de brug gen kan dan uit andere fondsen dan die voor monumentenzorg worden gefinan cierd. Zo kun je via omwegen toch weer iets aan monumentenzorg doen stelt Brug man enthousiast. Leuk meegenomen, maar het blijft inder daad beleid in de marge. H. BERGE Voorbeeld van succesvolle Heemschut-actie Het voormalige Gouvernementspaleis aan de Verwersstraat, is sinds 1987in gebruik bij het Noordbrabants Museum. Het gebouw heeft een lange voorgeschiedenis. Het werd in 1768 uitwendig en inwendig geheel verbouwd in Louis Seize-stijl naar ontwerp van de bouwmeester van Prins Willem de Vierde, Pieterde Swart (1709-1772) Van de Nederlandse gouvernementen was dit wel het mooist. De geheel natuurstenen gevel trekt de aandacht evenals de inde ling van de hal, gangen, antichambres, za len enz. Het gebouw vertoont een zuide lijke statie en gratie. Het kenmerkt zich door het prachtige vormenspel van de 18de eeuwse bouwstijl en door de voor name allure van de statige vertrekken, vestibules en traphallen. De fraaie lambri- zeringen, de met stucwerk versierde pla fonds en de grote open voorhof en grote tuin verlenen het gebouw verfijnde grafie. Dit maakt het tot een der mooiste bouw werken van 's-Hertogenbosch. Bestemd tot woning van de Gouverneur (na 1850 Commissaris des Konings gehe ten) en zijn familie, bood het alle gelegen heid voor het houden van bijeenkomsten en voor ontvangst en overnachting van de Koning en de leden der Koninklijke fami lie. Met de bestemming van het gebouw tot museum, veranderde de waardering van het interieur. Wat eerst bedoeld was om een waardige ambiance te zijn en als zoda nig een interieur van grote monumentale waarde vormde, werd veranderd in een ruimte tot expositie van beeldende kunst. Onmiddelijk was de Bond Heemschut at tent en maakte in september 1983 bezwaar tegen het voorlopig ontwerp van het archi tectenbureau QuistB.V. voor de verbou wing van het Paleis. Bij brief van 28 de cember 1983 verleende de Rijksdienst voor Monumentenzorg echter goedkeu ring aan dit voorlopig ontwerp van Prof- QuistDeze vergunning van de Rijks dienst was nodig omdat het Gouverne mentspaleis een Rijksmonument is. Krachtens art. 26 van de toenmalige Mo numentenwet heeft Heemschut tegen deze beschikking beroep bij de Raad Van State ingesteld, door welk beroep de werking van de vergunning van de Rijksdienst werd geschorst. Ook tegen het plan van Voor het behoud van dit soort schouwen in het Gouvernementspaleis zette Heemschut zich met succes in (foto Rijksdienst Monumentenzorg). Heemschutsept.-okt. 1989 7

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 1989 | | pagina 7