Mien Ruys' park op
K.N.S.M.-eiland bedreigd
Teleac-cursus stadsgeschiedenis
GERDAM.L. SPRUIT
Het Oostelijk Havengebied in Amsterdam is een buitengewoon windrijk terrein. Midden
tussen de spoorrails op het IJ-eiland werd in 1950 een aardig klein park aangelegd,
dat ontworpen was door de tuinarchitect mevrouw Mien Ruys. Zij kreeg daartoe de
opdracht van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij (K.N.S.M.
Beeld van Neptunus met triton en fontijn zijn inmiddels al weggehaald uit de vijver van het
parkje (foto Cerda Spruit)
De functie van het park zou zijn om ver
strooiing te bieden aan de wachtende
bootpassagiers, die via de aangrenzende
Kompaszaal de wal betraden en verlieten.
Nadat het K.N.S.M.-terrein in onbruik was
geraakt namen nieuwe bewoners bezit van
het eiland. Zij namen zelf het onderhoud
van hun huizen ter hand, evenals dat van
het parkje. De paden moesten opnieuw
toegankelijk gemaakt worden, en parkje
en omgeving werden van waaivuil ont
daan. Een boomverzorgster heeft een aan-
Op 8 april start de nieuwe Teleac-cursus
over stadsgeschiedenis onder de titel 'Ste
den en hun verleden', de ontwikkeling van
de stedelijke samenleving in de Nederlan
den tot de 19e eeuw. Aan de hand van 12
Nederlandse en Vlaamse steden wordt op
een toegankelijke wijze de historische
herkomst van de Noord- en Zuidneder
landse stad in beeld gebracht.
In de cursus worden de volgende the
ma's uitgewerkt: De stadsverdeling wordt
behandeld met Maastricht en Naarden als
voorbeeldsteden. De stedelijke recht
spraak en het bestuur worden beschreven
aan de hand van de Mechelse geschiede
nis. Bij het ontwerp kerkelijk leven staat
Utrecht centraal.
tal bomen gesnoeid, er werd gemaaid en
gefrased. Het afgelopen jaar zijn drie
bankjes vernieuwd, en we zijn met de aan
leg van een kruidentuin begonnen.
In het parkje is het goed toeven. Toch
hebben de plannenmakers net gedaan
alsof het parkje er niet is; de nieuwbouw
woningen zijn er gewoon overheen gete
kend, 45 stuks ongeveer. En ergens an
ders op het eiland wordt dan weer een
grasveldje aangelegd. Alsof nieuw gras
De Bossche geschiedenis licht het
thema verkeer nader toe, Antwerpen illu
streert de (verre) handel, Leiden de nijver
heid, Amsterdam het wonen (in de breed
ste betekenis van het woord), Leuven het
onderwijs, Haarlem de cultuur (zowel de
kunsten als de volkscultuur en vrijetijdsbe
steding), Brugge de sociale zorg en ten
slotte toont de Groningse geschiedenis het
belang van de relatie stad-platteland. De
verschillende thema's worden geïntrodu
ceerd met behulp van de geschiedenis
van een van de oudste en mooiste steden
van Nederland, Maastricht.
De twaalf televisielessen worden vanaf
8 april a.s. wekelijks uitgezonden op vrij
dag van 18.30-19.00 uur via Nederland 3.
beter is dan een flinke boom. Wij daaren
tegen vinden:
a. De plek waar het parkje zich bevindt
goed.
b. De plek is indertijd met reden gekozen,
de architect ook! Het park als monu
mentje, tussen de rails en bij de Kom
paszaal van het K.N.S.M.-gebouw is een
stukje cultuur.
c. Er staan 37-jaar oude bomen en strui
ken die niet te evenaren zijn door
nieuw groen. Een deel van de beplan
ting kan gemakkelijk weer (nog)
tientallen jaren mee.
d. Het nodige groot onderhoud (vervan
gen van enkele bomen, en verbeteren
van paden b.v.) kan plaatsvinden op
het moment dat de nieuwbouw-werk-
zaamheden rondom het parkje plaats
vinden.
Tenslotte valt nog te overwegen of het
niet aardig zou zijn om de wilde (on)-
kruidbegroeiing juist te handhaven als al
ternatief, voor het altijd zogenaamd keu
rige (hondepoepl-)grasveldje.
Het is nu wel duidelijk dat de gemeente
lijke nota van uitgangspunten te slordig
was op het punt van het K.N.S.M.-parkje.
Misschien of mogelijk handhaven, dat be
staat natuurlijk niet. Je handhaaft het
parkje, öf niet. Die keuze moet nu gemaakt
worden.
Dit parkje afbreken is o.i. verkwisting.
Overigens past handhaven van deze mooie
groenvoorziening goed in een toekomst
gericht bouwbeleid: meer aandacht voor
de kwaliteit van de woonomgeving, in de
context van de historie van dit gebied.
Als besloten wordt om dit park op deze
plek te laten bestaan, dan kan in samen
spraak met de oorspronkelijke ontwerp
ster worden begonnen met het maken van
een plan voor herstel, onderhoud, en
eventuele aanpassing aan de huidige be
hoeftes.
Wij hopen vurig dat deze mooie kans
niet wordt gemist.
Cerda M.L. Spruit, die actie voert voor
behoud van het Mien Ruys'park, woont
aan de Oostelijke Handelskade 58-1,
1019 BP Amsterdam, tel. 030-380028.
De twaalf radioprogramma's zijn wekelijks
te beluisteren op maandag van 21.30-22.00
uur op Radio 5. De eerste les start op 11
april a.s. De cursus wordt in het najaar van
1988 opnieuw uitgezonden. De cursus
wordt eveneens via Teletekst begeleid.
Het cursusboek 'Steden en hun Verle
den' kost 59,50. De wandelgids kost
19,50. Beide boeken zijn als set verkrijg
baar tegen de prijs van 75,-.
U kunt het cursusboek en/of wandelgids
bestellen door het bedrag van het ge
wenste pakket over te maken op postgiro
54.42.32 ten name van 'Steden en hun Ver
leden'. Beide boeken zijn ook in de boek
handel verkrijgbaar.
Verdere inlichtingen 030-956229.
Heemschut februari 1988
17
