HISTORISCHE VERENIGINGEN
Gelders
Oudheid
Contact
Kerstkaarten voor Petruskerk
Zutphen
05750-11826
Stand van het Geiders Oudheidkundig Contact op de Restauratie Vakbeurs in Zutphen in april.
In het midden redactrice Annemarie ten Cate. Naast haar mr. W. W. Hopperus Buma, voorzit
ter van Heemschut Gelderland, (foto Henk Sikkink)
van het Gelders Oudheidkundig Contact
aan de wieg gestaan van respectievelijk
de Stichting Oud Gelderse Kerken en de
Maas en Waalse Monumentenstichting
'Baet en Borgh'.
Contactbericht
Het belangrijkste medium voor onderling
contact is het kwartaalblad 'Gelders Oud
heidkundig Contactbericht'. Wat de zorg
om onze monumenten in Gelderland be
treft kan het volgende worden gemeld:
Sedert januari 1977 worden onder verant
woordelijkheid van de Gelderse Monu
mentencommissie (-raad) regelmatig 'Mo-
numentenberichten'gepubliceerd in het
Contactbericht, in de daarvoor bestemde,
gelijknamige rubriek. Deze rubriek heeft
onder meer tot doel: de bevordering van
het contact tussen de Gelderse Monumen-
tenraad en haar berichtgevers. Het feit dat
het blad over ongeveer 1.500 adressen
verspreid wordt, geeft grotere bekend
heid dan in de kring van berichtgevers al
leen.
De introductie van de gemeentelijke
monumentenverordening via dit medium
heeft de groei van het aantal gemeentelij
ke monumentencommissies in Gelderland
stellig gunstig beïnvloed.
Acties tot behoud van monumenten in Gel
derland hebben niet zelden geleid tot de
oprichting van nieuwe monumentenorga
nisaties. De communicatiemogelijkheid via
de genoemde rubriek wordt ook bij deze
categorie instellingen bij gelegenheid
benut.
De rubriek staat als steeds open voor
nieuws in brede, signalerende zin. Dat wil
zeggen over het beleid van overheden, ac
tiviteiten van rnonumentenorganisaties in
Gelderland, publikaties over Gelderse mo
numenten en speciale acties tot het be
houd van monumenten.
Bouwfragmentendepot
Het restaureren van onze monumenten
kost geld. Veel geld. Maar als dat in toe
reikende mate voorhanden is, zijn er nog
heel wat problemen op te lossen. Wat te
doen als een bepaald type pannen, stenen
of vloertegels niet dan tegen hoge kosten
gemaakt kan worden?
In Gelderland heeft men - al bijna 20 jaar
- een bouwfragmentendepot, waar sloop
materiaal van oude gebouwen terecht
komt, geschikt voor zogenaamd secundair
gebruik. Beheerder van dit unieke depot is
de heer A. W. W. Daniëls. Hij tracht steeds
een goede voorraad te houden van de
meest courante materialen. Wie het bouw
fragmentendepot bezoekt, vindt er IJssel-
steentjes, blauwe en rode estrikken en
Oudhollandse pannen, om de grootste par
tijen te noemen. Maar restauratie-archi-
techten brengen ook ander materiaal bin
nen, materiaal dat men elders aantreft: een
spiltrap, kerkbanken, een ijzeren balkon
versiering, een fraaie kansel.
In de jaren waarin het bouwfragmenten
depot onder de vlag van het Contact be
staat, is wel bewezen dat dit in een grote
behoefte voorziet, terwijl de kosten gering
zijn. Duizenden transporten hebben plaats
gevonden. Honderden restauraties, waar
bij architecten de grootste moeite hadden
om het juiste materiaal te bemachtigen,
vonden plaats met gebruikmaking van ge
lukkige vondsten uit het Gelderse Bouw
fragmentendepot. De zonneblinden van
Paleis Het Loo, een 18de-eeuws beschil
derd plafond uit een gesloopt herenhuis,
glas-in-loodramen van de kapel van het
gesloopte Groot-Seminarie te Driebergen-
Rijssenburg zijn via dit depot naar nieuwe
bestemmingen bemiddeld.
Zelfs in deze tijd van economische re
cessie gaat het werk in het depot door. 'De
mensen zijn er nu meer op bedacht om
schade aan monumenten te voorkomen',
zegt de heer Daniëls. De afgehaalde partij
en zijn dus wel kleiner, maar nog altijd is
het een komen en gaan van veel uniek
sloopmateriaal. Een bekende klant is de
Gelderse Monumentenwacht. Het komt
ook wel eens voor dat de heer Daniëls
'nee' moet verkopen in verband met een
niet-monumentale bestemming. 'Daar
over', zegt de heer Daniëls, 'moet eerst ze
kerheid bestaan!'
In het belang van het behoud van de mo
numenten zou voortzetting van dit werk
mogelijk moeten blijven. Een zilveren jubi
leum zit er zeker nog wel in.
Resumerend mag men stellen dat de pi
oniers, gescheiden door talrijke grote ri
vieren en gestructureerd in nog talrijker
instellingen, toch een brug hebben weten
te slaan zodat contact mogelijk werd in
een provincie met veel windstreken. De
brug: het Gelders Oudheidkundig Contact
houdt het nog steeds.
De Provincie Gelderland komt hiervoor
overigens veel lof toe.
De pijlers waarop deze brug rust, zijn door
de provincie gefinanierd.
De heer J. Trijsburg is sinds '77 verbonden
aan het Gelders Oudheidkundig Contact.
Momenteel is hij directeur van deze instel
ling.
Om fondsen te kunnen werven voor het behoud van de Petruskerk in het Amsterdamse Sloter-
dijk biedt de Stichting Behoud Petruskerk ook dit jaar weer kerstkaarten aan met fraaie
stadsbeelden zoals hierboven de Petruskerk zelf. Inl. tel. 020-821910. Prijs 2 kaarten/1,75
42 Heemschut, november-december 1987
