-
nodig opgeknapt worden ten koste van
veel geld en dus kwamen er plannen om
het dan maar af te breken... In de zestiger
jaren had het nog gekund. Toen werd het
prachtige Amptshuys uit 1699, waar eeu
wenlang recht was gesproken, gesloopt.
Maar de afschuw hierover is bij de bevol
king nog steeds onderwerp van gesprek.
Een herhaling moet uitgesloten worden.
De bevolking van Bredevoort is uitge
sproken monument-gevoelig. Dat blijkt
vooral uit de activiteiten van de vereniging
Bredevoorts Belang. De Vereniging heeft
bijvoorbeeld drie panden opgekocht en
twee daarvan laten restaureren, het derde
volgt spoedig. Het monumentenbeleid lijkt
ook veilig bij de gemeente Aalten, waar
onder Bredevoort valt. Er is een gemeen
telijke monumentenlijst, de gemeente
heeft zijn best gedaan restauratiegelden in
voorbeeld! En een mooi park dat bij het
nog overgebleven stuk gracht de indruk
van een vesting teniet doet.
Er is nog een ander probleem. Hoe zag
de vesting er, eeuwen geleden - eigenlijk
uit? Dat kon niemand in Bredevoort pre
cies vertellen. Ook de vereniging Brede
voorts Belang had de kennis niet in huis.
De vereniging ging op zoek naar een stu
dent, die in het kader van een afstudeer
project de geschiedenis van Bredevoort in
wilde duiken. En kwam in contact met de
twintigjarige Abele Reitsma, student
bouwkunde aan de H.T.S. te Zwolle. Een
betere keus had de stichting nauwelijks
kunnen maken. Met buitengewone ener
gie en enthousiasme ging hij aan de slag.
Hij ging te rade bij archiefstukken in Aal
ten, Arnhem, Den Haag, en andere plaat
sen. Hij ging vier maanden in Bredevoort
Gezinsvervangend tehuis 'Kupershuusten', een rijksmonument.
de wacht te slepen, sommige projecten
ook vóórgefinancierd en de aanwijzing
van Bredevoort tot beschermd stadsge
zicht met succes bepleit. Vele restauraties
zijn tot stand gekomen.
Reconstructie vesting?
De vereniging Bredevoorts Belang pro
beert niet alleen verval tegen te houden.
Men is ambitieuzer. Een zwaar diskus-
siepunt is bijvoorbeeld de vesting. Want
Bredevoort ziet er niet meer uit als een
vesting. Toegegeven, er is nog een stuk
gracht van enige importantie, en er zijn
nog wat restanten van de stadswal. Maar
dat verkoop je niet als een vesting. Dat is
de reden, dat er stemmen zijn opgegaan
de oude vesting te laten herleven, althans
een deel in oude5luister te herstellen, zeg
maar te reconstrueren.
Maar dat is gemakkelijker gezegd dan
gedaan. Het betekent bijvoorbeeld, dat
een en ander wat op de plaats van de oude
vesting is gebouwd of aangeplant, zal
moeten verdwijnen. Het sportcomplex van
de Voetbal Vereniging Bredevoort bij-
Tuinkoepeltje op de vestingwal van Brede
voort
wonen om beter contacten te kunnen leg
gen en zich ter plaatse uitgebreid te
oriënteren. En hij kwam, komt, met resulta
ten. Of iedereen er blij mee zal zijn is ech
ter de vraag. 'Reconstructie van vesting
werken,' zegt hij, 'moet je waar kunnen
maken. Maar over de vesting van Brede
voort bestaan nauwelijks specifieke gege
vens. Eigenlijk alleen plattegronden. Maar
beslist geen bouwtekeningen.' Ook bij de
vraag of een uit plattegronden bekende
stadspoort weer opgebouwd zou moeten
worden - een prima entree toch voor het
stadje - stuit je op hetzelfde probleem: het
idee is prachtig, maar hoe die poort er ooit
uitzag weet niemand, ook Abele Reitsma
heeft het niet kunnen achterhalen.
'Een andere belemmering voor recon
structie,' vervolgt Reitsma, 'is dat nieuwe
re, meer recente ontwikkelingen na 1750
v
Molen Prins van Oranje in Bredevoort. Een
rijksmonument met doorkijkje via 't Walletje.
(fotoH. Westerveld)
Heemschut, november-december 7987 37
