Het oude stationsgebouw van Ede-Centrum, thans in gebruik als streekmuseum. (Cem. archief
Ede foto)
de genoemde, samenwerkende organisa
ties, zich actiever met het behoud van stati
ons bezig te houden. Een analyse achteraf
van de ontwikkeling die tot de afbraak van
Beesd in november 1985 leidde, wees uit,
dat dit gebouw met wat extra inspanning
en betere coördinatie wellicht gered had
kunnen zijn. Het verloren gaan van het ge
bouw wordt door de bevolking van Beesd
nog steeds betreurd.
Dat ook erkende monumenten niet altijd
geheel veilig zijn, wordt bewezen door re
cente ontwikkelingen rond het station te
Hulshorst, dat op de rijksmonumentenlijst
staat. Dit station was onlangs in de publici
teit omdat de trein er, met ingang van de
huidige dienstregeling (31 mei 1987) niet
meer stopt. Velen zullen het station wel
kennen, een sympathiek en evenwichtig
gebouwtje, gaaf, een terecht monument.
Een plaquette aan de oostmuur vermeldt
de tekst van het gedicht van Cerrit Achter
berg, dat op het station Hulshorst is geïn
spireerd. Het ziet er naar uit, dat NS, nu het
gebouw voor spoorwegdoeleinden niet
meer nodig is, niet zonder meer bereid is
om het gebouw in goede staat te brengen
en te houden, en te exploiteren. Er lopen
thans onderhandelingen met de gemeente
Nunspeet, waaronder Hulshorst valt, die
zeer tegen sloop gekant is.
Door de automatisering van de spoorlijn
Zutphen-Hengelo werd een groot deel van
het bedienend personeel langs de lijn
overbodig, en daarmee kwam ook het
voortbestaan van een aantal fraaie (en
bouwkundig in goede staat verkerende)
stations in gevaar: Lochem, Cooren Del
den. Voor Goor en Delden (in de provincie
Overijssel gelegen) zijn inmiddels goede
oplossingen gevonden, mede door de
goede medewerking van de betreffende
gemeenten. Het Gelderse station Lochem
loopt in de procedure iets achter, omdat er
lange tijd onzekerheid bestond over de
vraag of de stationsaccomodatie op de hui
dige plaats zou blijven, c.q. zou worden
verplaatst. Thans ziet het er naar uit dat het
station niet verplaatst wordt. De gemeente
Lochem en NS streven nu naar een oplos
sing zoals in Goor en Delden. Een klein
stationsgebouw aan dezelfde lijn en in de
zelfde omgeving is Laren-Almen. Het is
sinds lang voor het reizigersverkeer geslo
ten, en is in gebruik als woning en atelier.
Een fraaie foto van dit gebouwtje staat af
gedrukt op de buitenkant van het handige
naslagwerk van Van Paddenburgh en Van
de Meene: 'De spoorwegstations in Neder
land.'2'
Het station te Winterswijk, groot vanwe
ge zijn oorsprong als grensstations, bleef
niet zonder moeite gespaard. Het gebouw
is met medewerking van de gemeente ge
restaureerd en staat er weer goed bij. De
reizigers worden ontvangen in een opge
knapte hal en restauratie; de overige ruim
ten in het gebouw worden verhuurd aan
een sportschool en een opleidingscen
trum. Het naburige station Aalten werd in
1981 van NS gehuurd. De gemeente was
sterk voor behoud en verleende alle me
dewerking. Op kleinere schaal, maar
evenals in Winterswijk, is een deel in ge
bruik bij NS, de rest wordt verhuurd aan
bedrijven en organisaties.
Terborg
Volgen we de spoorlijn naar Arnhem ver
der, dan komen we eerst in Varsseveld,
dat verloren ging, en vervolgens in Ter-
borg. Een mooi station, dat duidelijk ver
wantschap vertoont met Aalten. Het ligt
fraai in de as van de stationsweg, en het
scheen ten dode opgeschreven te zijn om
dat planologische ontwikkelingen de
doortrekking van de stationsweg naar de
overzijde van de spoorlijn met zich mee
zouden brengen. Inmiddels zijn de plan
nen voor het spoorwegkwartier van Ter-
borg zodanig gewijzigd, dat het gebouw
kan blijven staan. De gemeente Wisch
streeft naar behoud en is in onderhande
ling met de spoorwegen over de voor
waarden.
Winterswijk is ook via Zutphen bereik
baar. Langs deze spoorlijn vinden we het
station Vorden, één van de eerste succes
sen in de strijd om het behoud van stations
in de Achterhoek, goed gerestaureerd met
steun van gemeente en particulieren. Het
herbergt een tandartsenpraktijk. Het vol
gend station, Ruurlo, is helaas afgebroken,
en het derde station in deze reeks is Lich-
tenvoorde-Croenlo (Hevelde), dat nog ge
red zou kunnen worden als er een liefheb
ber zou komen die er een goede bestem
ming voor heeft. De situering in een overi
gens fraai landschap is niet optimaal van
wege de nabijheid van een industrie
(slachterij). De gemeente Lichtenvoorde
zou behoud toejuichen.
Aan buiten gebruik zijnde of voormalige
tracé's zijn ook diverse gebouwen behou
den, bijvoorbeeld langs het voormalige
tracé Apeldoorn-Zwolle, en de thans voor
toeristische stoomritten gebruikte lijn
Apeldoom-Dieren (Beekbergen en Eer-
Het station van Hulshorst. Over behoud wordt nog onderhandeld.
Heemschut, november-december 1987 27
