Entrepotdok als
woningwetmonument
STADS- EN DORPSVERNIEUWIN
Voetwijzer
Haagse monumenten
Hardinxveld
'Levend Amsterdam'
economisch historici, historisch-
demografen, landbouwhistorici,
historisch geografen en sociaal
historici voor het eerst ook kunst
historici mee. De bundel gaat in op
de economische, politieke, be
leidsmatige (volkshuisvesting) en
culturele aspecten van het wonen
van vroeger tot nu.
Wonen in het verleden, een uitga
ve van het Nederlands Econo-
misch-Historisch Archief, Heren
gracht 218 Amsterdam. Tel. 020-
247270.
Bij uitgeverij Terra verscheen on
langs Voetwijzer voor Nederland,
deel 4 onder de titel 'Op zoek naar
de geografie van het landschap'.
Het gaat hier om een serie histo
risch/geografische wandelboeken
onder redactie van Jan Erik Burger.
In Voetwijzer 4 staan acht week
endwandelingen beschreven, die
bijna alle langs de grenzen van Ne
derland liggen. De routes hebben
een lengte van 35 a 50 km. en kun
nen in twee dagen, een weekend,
worden afgelegd. Vanuit de histo-
risch-geografische invalshoek be
schrijft het boekje het ontstaan en
de kenmerken van natuur- en cul
tuurlandschap. In Voetwijzer
4 worden o.a. het terpenlandschap
op de Groningse klei, het kampen
landschap op de Twentse zand
gronden en het slagenlandschap in
het Hollandse veengebied be
schreven.
Een uitgave van Terra, Zutphen.
Prijs/14.75
In het kader van tien jaar gemeen
telijk monumentenbeleid heeft de
gemeente Den Haag het boekje
'Monumenten in het hart van Den
Haag' uitgegeven. Het boekje is
voor 5 - verkrijgbaar bij het Ge
meentelijk Informatiecentrum aan
de Groenmarkt.
Het in 1984 verschenen boek 'Har
dinxveld en Giessendam, van vis
sers- en hoepmakersdorpen naar
industriegemeente' is onlangs een
tweede druk verschenen. Dit ge
degen werk kost f 40- en is uitge
geven door de Historische vereni
ging Hardinxveld-Giessendam.
Naar aanleiding van de manifesta
tie Amsterdam Culturele Hoofd
stad van Europa verscheen het rijk
met foto's geïllustreerde boek 'Le
vend Amsterdam'! Hoe een stad
met haar monumenten omgaat,
luidt de ondertitel. Levend Amster
dam verklapt Amsterdams groot
ste geheim: hoe er door samen
werking van gemeente, een aantal
zelfstandige verenigingen en be
vlogen particulieren erin geslaagd
wordt de oude binnenstad in stand
te houden.
Een uitgave van de Stichting Am
sterdam Monumentenstad 1987.
Verkrijgbaar hij o.m. de Stads
boekwinkel, Weesperplein.
Prijs: 45,-
■PV
Op 1 juli, de dag van de Architectuur
ontving de Amsterdamse architect Joop
van Stigt de prijs van de Bond van Ne
derlandse Architecten, de BNA-kubus.
De prijsuitreiking vond plaats in het
Oud Entrepotdok in de hoofdstad, dat
door Van Stigt op onnavolgbare wijze
wordt verbouwd tot een uniek woning
wetmonument. Van het totale bouwplan,
liefst 500 meter monumentale gevel-
wand is nu het eerste deel met ver
nieuwbouw en een deel nieuwbouw (op
de plaats van de oude loodsen) uitge
voerd. Deze fase omvat 169 woningwet
woningen, vier groepswooneenheden,
vier atelierwoningen, 10.000 vierkante
meter bedrijfsruimte en 130 overdekte
parkeerplaatsen. De tweede fase omvat
nog eens 214 woningen, centraal wonen
ruimten voor 20 personen en 4800
Het verbouwde Entrepotdok in Amsterdam
vierkante meter bedrijfsruimte. Het En
trepotdok was, toen de verbouwplannen
ontstonden in de jaren '70, goeddeels
verlaten. De pakhuizen waren welis
waar bewaard gebleven maar flink aan
getast door brand en slecht onderhoud.
De pakhuizen werden tussen 1708 en
1829 gebouwd. In 1892 al was het dok
geheel verouderd en voor zeeschepen
onbereikbaar. Toen al zette het verval
in. Plannen voor herstel van de pakhuis-
functie en plannen voor premiekoopwo
ningen van 220.000 per stuk liepen op
de financiën stuk. In 1979 besloot de ge
meente in te gaan op de suggestie van
het Kadijken buurtcomité om hier socia
le woningbouw te realiseren. Het Re
search Instituut Gebouwde Omgeving
(het RIGO) berekende dat dit financieel
haalbaar was en zo kon Van Stigt in op
dracht van woningbouwvereniging De
Dageraad aan het werk. Eerder al had
hij de in Amsterdamse School-stijl ge
bouwde P.L. Takbuurt schitterende ge
restaureerd in opdracht van dezelfde
woningbouwvereniging.
Het bouwplan benut het bestaande
bouwvolume zoveel mogelijk, waarbij
de 'aangeboden' gegevens en karakte
ristieken zoveel mogelijk zijn gerespec
teerd. Op grond van zijn ervaringen in
de eerste fase kon Van Stigt aantonen,
dat het niet nodig was het achterste stuk
van de ruim 40 meter diepe pakhuizen te
slopen. Uit de bovenste drie verdiepin
gen 'zaagde' hij een flinke hap om zo aan
twee kanten van het complex woningen
te kunnen maken. In het uitgezaagde
deel ontwierp hij binnengebieden, die
zorgen voor ontsluiting en lichttoetre-
ding en veilige speelplaatsen voor kin
deren vormen. Hoewel er sprake is van
forse ingrepen in dit monument is het de
architect toch gelukt het monumentale
dok als geheel in zijn waarde te laten.
De nieuwe toevoegingen zijn qua mate
riaal en vormgeving zo uitgevoerd, dat
zij goed aansluiten bij het bestaande. En
dat alles voor een prijs van slechts
90.000 per woning. Een prestatie.
Jaap Kamerling
Heemschut, juli/augustus 1987 21
