ge behartiging van alle taken op het ge
bied van onderzoek, inventarisatie, be
scherming en beheer van objecten en
structuren in stedelijk en landelijk gebied.
Voorts betrekken het Rijksinstituut voor
Onderzoek in de Bos- en Landschapsbouw
en de sector Landschapsbouw van Staats
bosbeheer incidenteel de historische geo
grafie in hun werkzaamheden.
Onderwijs in historische geografie wordt
als hoofdvak gegeven aan de Universiteit
van Amsterdam en als bijvak in Gronin
gen, Utrecht en Nijmegen. Onderzoek
wordt aan al deze universiteiten gedaan.
Toegepast onderzoek wordt verricht door
de Stichting voor Bodemkartering in Wa-
geningen, zij het alleen in opdracht van
Rijk en provincies. Belangenbehartiging
gebeurt - beperkt - door de Natuurweten
schappelijke Commissie van de Natuurbe-
schermingsraad.
Er is dus voldoende deskundigheid en er
varing aanwezig, stelt de nota, om de histo
rische geografie een rol te laten spelen in
de planvorming aangaande de cultuurhis
torische waarden in de Nederlandse land
schappen en in de belangenbehartiging
van de historisch-geografische aspecten
daarvan, maar dat gebeurt volgens de
Beekmanstichting tot nu toe veel te weinig.
Geen duidelijk beleid
De nota van de Beekmanstichting komt tot
de conclusie dat de regering tal van nota's,
beleidsvoornemens en dergelijke heeft
geproduceerd waarin telkens blijk wordt
gegeven van het belang van de cul
tuurhistorische waarden in stedelijke en
landelijke gebieden, maar dat een duide
lijk beleid ten aanzien van het cultuurhisto
risch erfgoed ontbreekt. Volgens de nota
ware het te wensen dat de regering een
afzonderlijke beleidscategorie historisch-
landschappelijk waardevolle gebieden
had onderscheiden, zoals zij dat wel heeft
gedaan met betrekking tot aardweten-
schappelijk waardevolle gebieden.
De Beekmanstichting ziet zich gesteund
door de Raad van Advies voor de Ruimte
lijke Ordening, die signaleerde dat er te
weinig aandacht wordt geschonken aan
cultuurhistorisch waardevolle structuren
en objecten in het Structuurschema Na-
tuur- en Landschapsbehoud. Op deze kri
tiek is niet ingegaan in de daaropvolgende
regeringsbeslissing van 1984. De nota con
cludeert dat er genoeg goede bedoelin
gen zijn, maar dat het ontbreekt aan een
doeltreffend beleid.
Een aparte dienst gevraagd
De bestaande beleidsinstrumenten wor
den kennelijk te beperkt toegepast en de
samenhang tussen de beschikbare beleids
instrumenten is niet voldoende, vindt de
nota, die erop aandringt interdepartemen
taal overleg te beginnen over de gesigna
leerde knelpunten. Hieruit zou kunnen
voortvloeien dat de huidige wetgeving
wordt bijgesteld. De Stichting denkt in de
richting van uitbreiding van de Natuurbe
schermingswet, de Monumentenwet of
eventueel de Wet op de Ruimtelijke Orde
ning. Een andere mogelijkheid zou zijn de
samenhang tussen die wetten sterk te ver
beteren.
Bijstelling van de bestaande wetten is vol
gens de Beekmanstichting echter niet vol
doende. Er zal ook een doeltreffende be
langenbehartiging moeten worden gerea
liseerd. De Stichting denkt hierbij aan het
door de overheid instellen van een nieuwe
dienst of dienstonderdeel belast met on
derzoek, documentatie en advisering ten
aanzien van historisch-geografische as
pecten van stedelijke en landelijke ge
bieden. Daarmee zou een leemte kunnen
worden opgevuld, want belangenbeharti
ging bestaat er al wel voor de oudheidkun
de, de monumentenzorg, de natuur- en
landschapsbescherming en de bos- en
landschapsbouw, maar nog niet op histo-
risch-geografisch gebied.
De nieuwe dienst zou kunnen adviseren
over structuurschema's, streekplannen en
bestemmingsplannen, ze zou de histo-
risch-landschappelijke kartering van Ne
derland kunnen bevorderen, een voorlopi
ge lijst van cultuurhistorische 'hoogtepun
ten' kunnen opstellen, de beschikbare
kennis kunnen documenteren, noodzake
lijk onderzoek kunnen verrichten en voor
lichting kunnen geven over cultuurhistori
sche aspecten van de stedelijke en lande
lijke gebieden.
Interdepartementaal overleg hierover acht
de Beekmanstichting gewenst, waarbij ze
ker ook het ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen zou moeten worden be
trokken.
lHET LAANTJE Tf MIDDELHARNIS
MET
HoBBEMABOOMPJE, MN&EBODFN HOORDE NED.
V6R.V. WpaeNBOUWERS.
Heemschut, juni 1987
27
