Zomerzegels met
bedrijfsmonumenten
Burger en overheid
in de monumentenzorg
Op 7 april is de actie Zomerpostzegels 1987
gestart. Premier Lubbers kocht op die dag
officieel de eerste zegels, die dit jaar het
thema 'monumenten van bedrijf en techniek'
uitbeelden. Reynoud Homan ontwierp een
postzegel van 55(+30) cent met het stoom
gemaal 'Hertog Reijnout' te Nijkerk erop af
gebeeld, een zegel van 65(+35) cent met de
watertoren van Deventer erop en een zegel
van 75(+35) met de geel (koper) gieterij
Joure. Er zal dit keer ook weer een handig
postzegelboekje verschijnen met twee zegels
van 75 en twee van 55 erin. De plaatselijke
comité's van Zomerpostzegels verkopen op
meer dan 500 verkooppunten tevens aantrek
kelijke artikelen als postpapier en fleurige
wenskaarten. Veel sociaal-culturele organi
saties doen al sinds 1935 een beroep op de
opbrengst van de zomerzegels. Zo werd de
onderwijskrant voor jongeren van Heem
schut over monumentenbescherming door
Zomerzegels gefinancierd. Tijdens de actie
van dit jaar zal ook een museumprijsvraag
worden georganiseerd. In ca. 350 musea, de
standjes van Zomerpostzegels en de post
kantoren zullen wedstrijdkaarten klaarligen
met zes vragen m.b.t. musea. Na beant
woording daarvan maakt de deelnemer een
slagzin, rijmpje of postzegelontwerp en
frankeert de kaart met een zomerzegel. De
hoofdprijs is een vierdaagse vliegreis voor
twee personen naar Londen. Daarnaast vele
andere prijzen waaronder spannende dagjes-
uit.
Over het postzegelontwerp met de geelgiete-
rij te Joure nog hét volgende. Het afgebeelde
gebouw van architect J. Lanting dateert uit
1911. Opdrachtgever was de firma Kever-
ling die er haar kopergieterij onderbracht.
De naam Keverling als handelaar in koper
waar is al vanaf het begin van de 17de eeuw
met Joure verbonden. In 1854 werden de
handelsactiviteiten uitgebreid met de oprich
ting van een eigen kopergieterijDeze werd
tot 1911 ondergebracht in een naastgelegen
pand. In 1954, toen uitbreiding opnieuw
noodzakelijk was, werd de gieterij overge
bracht naar een aan de andere kant van het
fabrieksgebouw gelegen pand. In het fa
brieksgebouw van 1911 vond nadien alleen
nog de productie-afwerking plaats.
In de geelgieterij werd een grote verschei
denheid aan geelkoperen produkten vervaar
digd in opdracht van onder andere timmer
lieden, scheepsbouwers en zadelmakers.
Belangrijk was ook de toelevering van tand
raderen en ornamenten aan de klokkenindus-
trie.
In de 19e eeuw was Joure namelijk het mid
delpunt van de Friese klokkenindustrie.
Van het topjaar 1857 is bekend dat de geza
menlijke klokkenmakerijen toen zo'n 4000
staartklokken afleverden.
In 1980 kwam er een eind aan de bedrijfsac
tiviteiten van de Firma Keverling. Gebouw,
inventaris en de unieke verzameling model
len en gietmallen zijn toen aangekocht door
de gemeente.
In 1986 werd de restauratie van het fa
brieksgebouw en de naastliggende bedrijfs
gebouwen voltooid. Deze restauratiewerk
zaamheden zijn uitgevoerd door het Werk
voorzieningschap Zuidoost-Friesland.
In hetzelfde jaar werden de drie panden op
de monumentenlijst geplaatst. De koper-
gieterijgebouwen vormen samen met de eer
ste D.E.-fabriek en restanten van de vroege
re opvaarten een monument van de indus
triële bedrijvigheid rond de eeuwwisseling.
In de voormalige D.E.-fabriek en enkele bij
gebouwen is thans het Museum Johannes
Hesselhuis gevestigd.
Wie van de in Joure overigens nog steeds
voortlevende bedrijfstakken geelgieten en
klokkenmaken meer wil weten is in dit mu
seum op het juiste adres.
Hiernaast de omslag van het interessante
boek, dat n.a.v. het jubileumsymposium
is samengesteld. Het is voor 9,50 (incl.
porto) te koop bij Heemschut. Het bevat
naast de inleidingen en het verslag van het
symposium een voor actievoerders in de
monumentenbescherming uiterst nuttige
samenvatting van relevante wetten, pro
cedures en meestgeschikte actiemomen
ten. Een handboek, dat u niet mag mis
sen. Deelnemers van het symposium krij
gen het boek gratis thuis gestuurd.
Te bestellen door een telefoontje naar het
secretariaat: 020-230994.
35
De kopergieterij in Joure (Foto G. Grooters)
J.K.
Uitgave t.g.v. symposium 75-jarige Bond Heemschut
