Bescherming en
hergebruik van
steenoven 'De
Panoven' te Zevenaar
237
ln het kader van.de vakantiewerkkampen,
waarbij vrijwilligers van Heemschut belan
geloos meewerken aan restauratieprojecten,
is in dit blad eerder aandacht geschonken
aan het behoud van de Panoven te Zeve
naar. De problematiek rond het behouden
van bedrijfsmonumenten heeft niet alleen be
trekking op deze voormalige steenoven. Op
vele locaties zien we op dit moment immers
bedrijfsobjecten die de moeite van het be
houden waard zijn, maar uiteindelijk op een
onzekere toekomst moeten rekenen. Een uit
voerige beschouwing van deze problematiek
geeft de ANWB in een onlangs gepubliceerd
artikel in 'Monumenten nr. JO 1986. Op-
WIM RIETBERGEN
vallend aspect is dat veel monumenten van
bedrijf en techniek naast de nogal onder
schatte waarde voor cultuur en wetenschap,
een gerichte functie kunnen vervullen voor
de recreatie en het toerisme.
Niet ver van huis zien we onder andere in
Tilburg het 'Mommerscomplex', een voor
malige textielfabriek met belangrijke cul
tuurhistorische waarde.
Het bedrijfsobject is nu heringericht als tex
tielmuseum waarbij de bezoeker tevens de
gelegenheid wordt geboden mee te werken
aan het vervaardigen van kunstzinnige tex
tiele produkten.
Sinds de jaren '70 wordt het technisch aspect
van het gebouwd erfgoed uit de vorige eeuw
steeds meer centraal gesteld. Zowel gebouw
als machine krijgen de aandacht van de offi
ciële monumentenzorg. Dat blijkt heel dui
delijk bij het onlangs gestarte Monumenten
Inventarisatie Plan (MIP), waarbij de monu
menten van bedrijf en techniek uit de perio
de 1850 - 1940 worden betrokken. Tevens
kunnen de inventarisaties zoals 'Twente' en
'Amsterdam binnen de Singelgracht', als be
langrijke bijdragen tot het beschermen en
behouden van deze categorie monumenten
worden gezien.
HERBESTEMMING VOORWAARDE
Interessant is de aandacht die minister
Brinkman aan deze problematiek besteedde
tijdens de opening van het stoomgemaal
Hertog Reynout te Nijkerk op 30 september
jl. De minister noemde onder andere de her
bestemming van deze objecten als belangrij
ke nieuwe ontwikkeling en voorwaarde voor
het behoud op lange termijn.
Een dergelijke ontwikkeling is niet alleen op
nationaal, maar ook op Europees niveau van
betekenis. Een belangrijke reden voor het
gehouden pleidooi tijdens het afgelopen Eu
ropa Nostra congres te Parijs. Door de
ANWB met name werd gewezen op de inte
ressante resultaten in San Francisco, Kopen
hagen en Are et Senans (F). Ook werd de
aandacht gevestigd op de afspraken zoals die
zijn gemaakt tijdens de ministersconferentie
te Granada met betrekking tot het bescher
men van het industrieel erfgoed in de aange
sloten landen. In nationaal verband werd als
zeer goed te ontwikkelen project nader inge
gaan op de Panoven en het omliggend fa
brieksterrein en de betekenis van de cultuur
historische waarde voor de recreatie en het
toerisme.
STEUN ANWB
In een brief aan het college van Burgemees
ter en Wethouders van de gemeente Zeve
naar heeft de ANWB zich onlangs uitgespro
ken voor het behoud van deze voormalige
steenoven. Het bedrijfsmonument is uniek in
zijn soort en kan onder andere als steenbak
kerijmuseum worden ingericht.
Om het behoud van de steenoven te kunnen
realiseren is het noodzakelijk dat het omlig
gende fabrieksterrein geëxploiteerd wordt.
De eigenaar heeft daarbij het plan opgevat
een kampeerterrein te stichten. De ANWB
steunt dit initiatief. De realisering van kam-
peeraccommodatie strookt met het recrea-
tiebeleid van de provincie Gelderland en van
het Rijk. De ligging van het terrein is zoda
nig dat een goede inpassing in het landschap
met afschermingsgroen is te realiseren. Het
beleid van de eigenaar is er op gericht een
rustig familiekampeerterrein met adequate
basisvoorzieningen in te richten.
Evenwichtige verhoudingen van de bouwvolumes
geven dit bedrijfsmonument een eigen
architectonische waarde
