Boeken
Nieuws
uit de
provincies
Gelderland
Overijsselse historische
bijdragen
187
meente om het gebouw 'eigentijds te verrij
ken' met nieuwbouw. Uiteindelijk vindt
geen nieuwbouw plaats.
WEGTRACÉ
De A2/E25 (Eindhoven-Luik) volgt in Maas
tricht de loop van een oude Maasarm, door
de oostelijke (buiten)wijken. De drukte op
deze weg geeft overlast. De gemeente, zoe
kend naar alternatieven, ontwerpt een tracé
door de Maasdalwand oostelijk om de stad
heen. Dit tracé zou veel onvervangbaar,
ook historisch, natuurgebied onherstelbare
schade toebrengen. Heemschut adviseert B
en W van Maastricht om in het huidige tracé
van de autobaan naar oplossingen te zoe
ken. Maastricht heeft inmiddels van hét
oostelijk tracé afgezien.
Kessel, een Noord-Limburgs dorp met een
zeer eigen karakter, ontwerpt plannen tot
dorpsvernieuwing. Heemschut zet zich zeer
in om het dorpseigene van Kessel te behou
den. Overleg met de gemeente leidt tot het
gewenste resultaat.
Om voor zich mogelijkheden te scheppen
om Limburg's Trots verder te kunnen uit
dragen, maakt Brand's Bierbrouwerij te
Wylre plannen voor een expeditiecentrum
aan de overzijde van de Geul. Het riviertje
stroomt langs de brouwerij. De plannen
vormen een dodelijke bedreiging voor het
(nog) fraaie Geuldal ter plekke. Heemschut
dient een ernstig protest in. Brand zoekt en
vindt een alternatief. De brouwerij neemt
loodsen in gebruik nabij het spoorwegstati
on van Wylre. De uitbreidingen van Brand
maken ook de bouw van een nieuw brouw
huis nodig. Het wordt esthetisch zeer ver
antwoorde nieuwbouw tegen de oude brou
werij aan. Helaas detoneert het gebouw wat
met de kenmerkende ui-vormige torenspits
van de nabijgelegen dorpskerk.
Wylre houdt de commissie nog verder be
zig. De Etenakerhof is een typische Lim
burgse boerderijliggend op een naar de
Geul aflopend terrein. De eigenaar ontwik
kelt plannen om op dat terrein bungalows en
voorzieningen voor de ruitersport te bou
wen. Nieuwbouw zou aldaar het Geuldal
ernstig beschadigen. Heemschut dient be
zwaar in. De plannen vinden geen door
gang. In de Etenakerhof is thans het Lim
burgs Landbouwmuseum gevestigd.
De gemeente Bemelen (eertijds Nederlands
kleinste gemeente, thans behorende bij
Margraten) ontwikkelt een plan voor de
bouw van vier bungalows in de fraaie be
boste mergelberghelling buiten de dorps
kom. Heemschut verzet zich tegen deze aan
tasting van een typisch Zuid-Limburgs hel-
lingbos. De bouwplannen gaan niet door.
Helaas lukt het een inwoner van Bemelen,
oud-gemeenteraadslid en werkzaam in een
met de bouwwereld verbonden branche, om
toch door de mazen van de wet heen te
glippen en een volumineus pand in de be
trokken helling neer te zetten.
Het oude Amstenrade kenmerkt zich door
een vrijwel ongeschonden feodale 'dorps
kern' bestaande uit het kasteel met belen
dende bebouwing, enkele boerderijen en de
dorpskerk. Heemschut komt in het geweer,
als er plannen bekend worden voor de (ver-
)bouw van het parochiehuis. Ook de verbre
ding van de naastliggende prov. weg vormt
een bedreiging. Mede aan de hand van ad
viezen van Heemschut is het parochiehuis
niet ter plekke gebouwd, zijn de gevels van
de boerderijen gerestaureerd en is het kerk
plein van een passend historische bestrating
voorzien. Op het plein zijn (historisch ver
antwoorde) paardenkastanjes herplant.
Het tracé van de weg die de ruggegraat van
Limburg zal moeten gaan vormen, de
RW73, is onderwerp van voortdurende zorg
van de Provinciale Commissie. Met dank
voor de uitstekende samenwerking met
Rijkswaterstaat kan het gehele limburgse
tracé nauwgezet worden gevolgd. Heem
schut, bij monde van ir. Hamers stelt een
aantal wijzigingen voor waarvan de meeste
door Rijkswaterstaat gehonoreerd worden.
Met de RW73 bereiken we de actualiteit.
De PC-Limburg geeft naast nog vele andere
onderwerpen momenteel zijn aandacht aan:
- de plannen van de Provincie rond de ont-
grindingen in midden-Limburg, in het bij
zonder aan het STEVOL (Stevensweert/-
Ohé-en-Laak) project. Heemschut diende
een bezwaarschrift in.
- het voornemen van de gemeente Roer
mond om de v/m Teekenschoot (Cuypers) te
verbouwen tot hoofdbureau van politie.
Heemschut (ir. Merks) heeft een verbou
wingsplan ingediend waardoor het monu
mentale trappenhuis behouden zou kunnen
blijven.
- de nog steeds niet begonnen restauratie
van het Cuypers-museum te Roermond.
Heemschut deed ook hier een restauratie
voorstel
- de voorgenomen sloop van het 19e-eeuw-
se station te Echt. (zie pag. 00)
- het project Strijthagen (gem. Landgraaf).
In het park van het kasteel Strijthagen is een
vakantie-bungalow-recreatiecentrum ge
pland. (zie pag. 00).
Als jubileumproject heeft de Provinciale
Commissie Limburg de zeer vervallen Mis
siekapel te Heythuysen geadopteerd. De
Stichting Vrienden van de Missiekapel Hey
thuysen is inmiddels opgericht. Deze stich
ting, waarin Heemschut deelneemt tesamen
met inwoners van Heythuysen heeft zich ten
doel gesteld de kapel te herstellen en er een
passende bestemming voor te vinden, (zie
pag. 00).
P. Michielsen is secretaris van de provinci
ale commissie Heemschut Limburg
De verslagen en Mededelingen van de Ver
eniging tot Beoefening van Overijsselsch
Regt en Geschiedenis, helaas de laatste ja
ren gewoon Overijsselse Historische Bijdra
gen genoemd, hebben hun 100ste 'stuk' ge
publiceerd, hetgeen een gelukwens waard
is. Dit des te meer omdat er een drietal
gedegen artikelen in staan over de 'verste
ning' van de bebouwing in Deventer (dr.
A.C.F. Koch), Kampen (Chr. J. Kolman)
en Zwolle (drs. ing. D.J. de Vries m.m.v.
drs. F. C. Berkenvelder, W. J. Bloemink en
dr. J. Hollestelle), waarbij het laatste artikel
een landelijk overzicht bevat van de in de
middeleeuwen gebruikte materialen. Een
uitvoerig register en uitgebreide documenta
tie maken deze artikelen van belang voor
allen, die in architectuurgeschiedenis be
lang stellen.
W. L. Jansen
Zevenaar: Steenfabriek De Panoven in de
Zevenaarse buurtschap Ooy is door de mi
nister van WVC op de voorlopige lijst van
beschermde monumenten geplaatst. De
Panoven, die tot 1982 in produktie was, is
de enige ronde zig-zag-oven die Nederland
nog heeft. Heemschut was nauw betrokken
bij een reddingsplan voor de Panoven. Vo
rig jaar augustus organiseerde Heemschut,
samen met de NJBG, op het Panoven-com-
plex een doe-vakantie voor jongeren. On
dermeer werd toen de loopbrug naar de
stookzolder hersteld. De bescherming strekt
zich niet tot het hele fabriekscomplex uit,
maar blijft beperkt tot de oven zelf en de
eerste achterliggende haaghut.
Een plaatselijke stichting streeft in drie fa
sen naar de inrichting tot Nederlands steen
bakkerij-museum en bezoekerscentrum
voor het nabijgelegen Rijnstrangengebied.
De eerste fase is conservering van oven en
haaghut om, in afwachting van definitieve
restauratie, het verval een halt toe te roepen.
Met die conservering zal ongeveer
150.000,-gemoeid zijn.
