Strijd om behoud
station Echt duurt
voort
183
NOGMAALS BEROEP OP GEMEENTE EN NS
ir. K. J. C. MERKS
Dat de spoorwegen en de stationsgebouwen zo verweven zijn met hun omgeving, daaraan
heeft in de 60-er jaren, toen de 'Nederlandse Spoorwegen' hun moderniseringsacties
begonnen niemand gedacht.
Het gehele culturele gebeuren, waarvan de spoorwegen in de vorige eeuw, enerzijds deel
uitmaakten en waarvan ze anderzijds de stimulatoren waren, heeft een verwevenheid
veroorzaakt, ook in architectonisch en stedebouwkundig opzicht, die niet met een paar
reclametrucs onmiddellijk te beïnvloeden is.
Het typisch negentiende eeuwse karakter
van de spoorlijn, het 'ruim baan voor de
vooruitgang, ruim baan voor de stoomma
chine', verandert niet door een treinstel geel
te schilderen en de typisch negentiende
eeuwse stedebouw en architectuur op de
meeste stationspleinen verandert niet door
het station een 'face-lift' te geven of te slo
pen en een voor de situatie onvoldoende
representatief gebouw in de plaats te stellen.
Het was dan ook te voorzien dat deze actie
vele conflicten zou doen ontstaan.
Toen Echt voor vernieuwing aan de beurt
kwam werd dat dus ook hier het geval.
In Echt is alles nog zoals het moet zijn. Een
situatie die in alle opzichten in evenwicht is.
Een van noord naar zuid lopende spoorlijn,
aan de oostkant het dorp Pey, aan de west
kant het dorp Echt. Parallel aan de spoorlijn
een weg, waaraan aan de ene kant het stati
onnetje en daar tegenover twee hotelletjes
en enkele huizen.
Op het patroon van spoorlijn met parallel
weg is een uitbreidingsplan westwaarts tot
aan het dorp gerealiseerd. Daarmee is van
de oude planologische opzet maximaal ge
bruik gemaakt en is er een dorpswijk ont
staan met een duidelijke situatie en in intel
lectueel opzicht een duidelijke negentiende
eeuwse afkomst. Als etiket en als voltooiing
van dit plan fungeert het stationsgebouw.
Dit bekende model 'station der 5de klasse',
uit 1862 is door zijn afmetingen en speciaal
door zijn hoogte goed voor zijn taak bere
kend. Het heeft dan ook niemand verwon
derd dat er nooit enige animo bij de bevol
king van Echt is geweest om dit karakteris
tiek stuk van het dorp te beschadigen door
het station af te breken.
De Spoorwegen hebben hier echter onlangs
hun oude actie hervat en proberen het oude
station te vervangen door een moderne abri.
Op 17 jan. j.1. is er te dien einde een bespre
king geweest, 'waaraan, naast de Spoorwe
gen en de gemeente Echt, op verzoek van
burgemeester dr. W. F. A. Heemskerk, ook
het Cuypers Genootschap en de Bond
doende op de voorgrond had gestaan. De
burgemeester bedong bedenktijd om een on
derzoek te kunnen instellen en daarna een
tweede gesprek om dan tot een meer defini
tief standpunt te kunnen komen. Afgespro
ken werd dat met steun van het Cuypers
Genootschap en de Bond Heemschut de
problemen onderzocht en indien mogelijk
opgelost zouden worden.
GEBOUW HEEL GOED AAN TE
PASSEN
Spoedig bleek dat het oude gebouw heel
goed aan de moderne gebruikseisen was aan
te passen. Ter beoordeling hiervan kunnen
de figuren 1 t/m III met elkaar vergeleken
worden. Fig. I is de bestaande plattegrond.
Fig II is de plattegrond van het ontworpen
gebouw en fig. III is de gerenoveerde platte
grond waarin de indeling van de nieuwe
plattegrond vergaand is benaderd. Door de
'serre' te spiegelen t.o.v. het middengedeel
te, wordt die voor de lokettist goed bereik-
Het Waterstaatsstationnetje in Echt (Foto Jan Paul Kuit)
Heemschut hebben deelgenomen. Van de
zijde van de Spoorwegen werd tijdens dit
gesprek geargumenteerd zoals in een vorig
nummer van het blad 'Heemschut' is uit
eengezet. Samengevat komt dat hierop neer
dat de voornaamste redenen voor vervan
ging zijn dat het bestaande gebouw te on
praktisch is en ook niet voldoende praktisch
is te maken. Dat het totaal versleten is en
daarom onmogelijk te herstellen. Dat het
uiteindelijk te groot en te duur in onderhoud
zal zijn en dat voor de overtollige ruimte
geen geschikte huurder te vinden zal zijn, te
meer daar de geluidsbelasting door de voor
bij rijdende treinen normale bewoning uit
sluit.
Van de zijde van de gemeente Echt werd
betwijfeld, of bij het afwegen van alle pro's
en contra's het behoud van het gebouw vol-
baar en kan hij van daaruit gemakkelijk het
gehele perron overzien.
Vervolgens is aandacht geschonken aan de
financiële aspecten. Daar de Spoorwegen
niet bekend wilden maken wat zij voor de
nieuwbouw van hun station hadden begroot,
is daarvoor een bedrag van ƒ350.000,- ge
schat. De herinrichting van het bestaande
station, inclusief de renovatie van het bo
venhuis wordt op ƒ400.000,- geraamd. De
onderhoudskosten zullen voor beide gebou
wen even hoog zijn. Het oude gebouw is
wel groter, maar het nieuwe is onderhouds
gevoeliger.
Stel dat het verschil van 50.000,-juist is,
dan moet hiervoor een oplossing gekozen
worden. Er zijn meerdere mogelijkheden.
De meest voor de hand liggende is om het
bedrag te kapitaliseren hetgeen leidt tot een
maandelijkse huur van 500,- a 600,-.
Een andere mogelijkheid is een gehele of
