Grote belangstelling
voor instruktiedagen
monumentenzorg
58
uitdrukking gebracht. Hij was het, die - nu
dus meer dan tien jaar geleden - de struc
tuur bedacht voor een nationale maatschap
pij voor stads- en dorpsherstel, die 'door
middel van terugkerende fondsen een ge
weldige impuls zou moeten geven, niet al
leen aan het monumentenbeleid, maar aan
de stadsvernieuwing in haar totaliteit'. Juist
dit jaar is - zij 't in wat andere vorm - een
dergelijke instelling van de grond gekomen.
Maar er was meer. Hij gaf bijvoorbeeld
mede de stoot aan de oprichting van de
Nationale Contactcommissie Monumenten
bescherming (NCM), die jaarlijks een mo
numentenstudiedag houdt, waar alle organi
saties, die zich op enigerlei wijze bezighou
den met bescherming en behoud van cultu
reel erfgoed - de natuurbescherming incluis
- bijeen komen om de uiteenlopende aspec
ten van de 'monumentenbescherming' te
belichten en waar nodig het beleid daarover
te bekritiseren.
Tijdens de afscheidsbijeenkomst in Amster
dam in de boordevolle Ronde of Lutherse
Kerk op 9 september 1978, karakteriseerde
de directeur-generaal voor culturele zaken
van het toenmalige ministerie van CRM,
Dr. R. Hotke, de vertrekkende voorzitter
o.m. zo: 'tijdens het voorzitterschap van
Hoegen is een goede, vaste relatie tussen
het ministerie en Heemschut opgebouwd.
Eigenlijk een merkwaardige zaak, want
Heemschut schept er behagen in zich bij
herhaling af te zetten tegen de overheid. Zo
is Heemschut enerzijds een luis in de pels
van de overheid, anderzijds ziet die over
heid de Bond Heemschut als een enfant ter
rible. De betekenis van de uitdrukking 'een
luis in de pels' heeft Hoegen op een hoger
plan waar gemaakt'.
Hoegen was een dwarsligger, ja, maar een
beminnelijke, die in vaak moeilijke onder
handelingen, steeds de juiste toon en de
juiste argumenten wist te vinden om de goe
de zaak van de monumentenbescherming te
dienen. Hij wist voor de bond de juiste
mensen te vinden, die door hun deskundig
heid de ideële doelstellingen ondersteun
den, ook in 'de' provincie, daarmee het
nationale karakter van de bond Heemschut
een nog duidelijker accent verlenend. Dit
beleid leidde in de tien jaren van het voor
zitterschap van dr. Hoegen tot een formida
bele groei van het ledental.
Hoegen heeft het nationale karakter van
Heemschut beklemtoond, wat ook tot uit
drukking kwam door het aantreden van vele
jongeren in de gelederen van de bond. Of
schoon zijn persoon misschien iets elitairs
uitstraalde, was Hoegen juist de man, die de
Bond Heemschut van deze karakterisering
bevrijdde. Monumentenbescherming was in
zijn visie een zaak van en voor het gehele
Nederlandse volk, waarbij wel aangetekend
moet worden, dat Hoegen ook - en soms
ver - over de nationale grenzen heenkeek.
Niet alleen in Nederland verwierf Heem
schut een grotere betekenis, ook internatio
naal groeide het aanzien van de bond in
sterke mate.
'SPONSORING'
Toen het fenomeen 'sponsoring' in ons land
nog nauwelijks bestond, wist Hoegen al van
hoe groot belang fondswerving voor Heem
schut was. Hij wist velen, en niet alleen de
overheid, financieel voor het werk van de
bond te interesseren, daarmee het behoud
van Heemschut en zijn werk zeker stel
lende.
Hoegen zag ook in dat Heemschut meer aan
public relations moest doen; vandaar zijn
streven om ons tijdschrift een voor een
breed publiek toegankelijker inhoud te
geven.
Hoegen ontplooide vele initiatieven; we
kunnen ze niet alle opsommen maar één
dient hier in elk geval te worden genoemd:
het zgn. Woudrichemproject, waaraan on
verbrekelijk de naam van Heemschut èn van
Hoegen is verbonden.
Hoegen was een Zeeuw van geboorte, maar
zijn werk èn studie brachten hem naar Am
sterdam en daar woonde hij in een gerestau
reerd grachtenhuis. De gang naar Amster
dam hield verband met zijn directeurschap
van een aantal cultuurmaatschappijen. Een
maal in de hoofdstad vatte hij zijn universi
taire studie aan. In hetzelfde jaar, dat hij
voorzitter van Heemschut werd, promo
veerde Hoegen op een proefschrift, getiteld:
'De voornaamste aansprakelijkheden van de
Ruim 600 kandidaten hebben zich reeds
aangemeld voor een door het Nationaal Res
tauratiefonds en de Stichting NCM georga
niseerde instructiecursus 'Gemeentelijke
monumentenzorg in de praktijk'. De in-
structiedagen, die in mei zijn gepland zijn
intussen geheel volgeboekt. In verband
hiermee zullen in het najaar extra cursussen
worden georganiseerd. Gezien de grote be
langstelling moet daarop nu al zo spoedig
mogelijk worden ingetekend.
De aanleiding voor het geven van deze cur
sus is de zojuist van kracht geworden Rijks
subsidieregeling Restauratie Monumenten.
Voor vele betrokkenen bij de monumenten
zorg is het nog even wennen aan het werken
met deze nieuwe regeling. Zo moeten de
gemeenten vóór 1 september a.s. het eerste
meerjaren-programma voor restauraties ge
reed hebben. Bij het opstellen daarvan doen
zich vragen voor als: hoe betrekken we de
monumenteigenaren hierbij?
Het instellen van een zogenaamde gemeen
telijk monumentenloket, waarbij een meer
'cliëntgerichte' benadering van de monu
ment-eigenaar wordt beoogd, kan een be
langrijk middel zijn om de kontakten tussen
deze en de overheid te bevorderen.
Om de met de bovengenoemde aktiviteiten
belaste functionarissen - zowel gemeente
ambtenaren als medewerkers van particulie
re monumentenorganisaties - zo snel moge
lijk op weg te helpen, organiseren de Stich-
modeme graanstuwadoor'
Voor zijn economische activiteiten na de
Tweede Wereldoorlog in Indonesië onder
scheidde de regering dr. Hoegen met de
orde van officier Oranje-Nassau. Ook in het
buitenland werden zijn verdiensten onder
kend door het verlenen van onderscheidin
gen. Bij zijn afscheid als voorzitter schonk
Heemschut dr. Hoegen de in zijn be
stuursperiode ingestelde Ton Koot-legpen
ning en tevens vereerde de bond hem met
het ere-lidmaatschap.
Intussen was zijn warme belangstelling voor
Zeeland behouden. Zo ontdekte hij de res
tanten van de kapel (koor) van een uit de
12e eeuw daterende kerk. In de jaren zestig
liet hij die kapel restaureren en kreeg die
een culturele bestemming. Het is niet zo
verwonderlijk, dat het zijn wens was bij die
kapel van St. Maarten op Walcheren te wor
den begraven. Zo is dr. Robert Hoegen te
ruggekeerd naar zijn geboortegrond.
De Bond Heemschut heeft alle reden het
heengaan van dr. Robert Hoegen te betreu
ren. Hij heeft de organisatie een belangrijke
plaats doen veroveren op het brede terrein
van de monumentenzorg. Voor velen uit die
grote kring is met Robert Hoegen een goede
vriend heengegaan.
J.E. van der Wielen, oud-redacteur
en thans medewerker Heemschut
ting Nationaal Restauratiefonds en de Stich
ting Nationale Contactcommissie Monu
mentenbescherming de bovengenoemde in-
structiedagen.
Gezien het streven de restauratie-aktivitei-
ten, welke de laatste jaren een afnemende
tendens vertonen, zo snel mogelijk weer op
peil te brengen is het zaak de mogelijkheden
die de nieuwe subsidieregeling biedt onder
een zo ruim mogelijke aandacht te brengen.
Dat deze behoefte ook bij de betrokkenen
bestaat blijkt uit de belangstelling, die de
aanvankelijk geplande cursuscapaciteit ver
te boven gaat.
Zowel het Restauratiefonds als de NCM
zullen ook in de toekomst activiteiten blij
ven ontwikkelen teneinde het restaureren
zoveel mogelijk te bevorderen.
De NCM en bij haar aangesloten organisa
ties als de Bond Heemschut zullen de ge
meenten behulpzaam kunnen zijn bij het
ontwikkelen van een monumentenbeleid.
Het accent ligt voor het Nationaal Restaura
tiefonds voornamelijk op het informeren
van de individuele monument-eigenaar in
eerste instantie, door het bieden van onder
steuning aan de gemeentelijke 'loketambte
naren'.
Deelnemers voor instructiedagen in het na
jaar dienen zich zo spoedig mogelijk op te
geven bij de NRF, postbus 15 3870 DA
Hoevelaken of de NVC, Sint Anthonie-
breestraat 69 1011 HB Amsterdam. Organi
saties, die bij de NCM zijn aangesloten kun
nen een verzoek indienen voor een korting
50 procent zodat het cursusgeld dan 65,-
bedraagt. Meer informatie via tel. 03495-
39439.