2
lijzige ramen. Er zijn nog gaslantaarns en
roepende straatventers. Men ziet nog bo
vengrondse telefoongeleidingen, er hangen
nog vele markiezen aan de huizen, talrijk
zijn de baaien rokken en vetlederen petten
in de volksbuurten. In de grachten liggen
kleurig geverfde bolrompige tjalken en wor
den de zolderschuiten rustig voortgeboomd.
Het is het Amsterdam, zoals dat afgebeeld
werd door Breitner, Willem Witsen en Ed.
Karsen.'
Gezien de gedegen voorbereiding van de
oprichting van Heemschut en de Amster
damse sfeer van 1911 zal het geen verwon
dering wekken, dat de oprichters vooraan
staande notabelen waren, al zou hun en
thousiasme en bereidheid iets te doen zeker
passen in een hedendaagse actiegroep. Mis
schien is het wel deze bedachtzaamheid, die
Heemschut 75 jaar oud heeft laten worden.
Een wilde troep is het nog steeds niet, maar
in bestuur en provinciale commissies vindt
men vogels van allerlei pluimage en leef
tijd, die nog steeds op strijdlustige wijze de
overheid, verkeerd restaurerende architec
ten en allen die zich misdragen tegenover
onze cultuurmonumenten, bestoken met be
zwaarschriften en aanmaningen tot beter
werk.
Het eerste bezwaarschrift werd verzonden,
toen de bond nog niet eens officieel be
stond, door voorzitter en secretaris als privé
persoon en was gericht tot de Minister van
Justitie. Het nam stelling tegen het voorne
men van diens departement om te Zwolle op
de Blijmarkt een 'rechterlijk Archief te
stichten, welk bouwwerk blijkens de ont
werpen daarvoor gemaakt, geheel het ka
rakter van een pakhuis met plat dak zou
verkrijgen, waarom het, ook door zijn grote
hoogte, de bestaande omgeving zal ont
sieren
Misschien weet de Provinciale Commissie
voor Overijssel nog eens uit te zoeken, of
het heeft geholpen. Tegenover Odeon staat
aan de Blijmarkt in Zwolle nog steeds een
foeilelijk juridisch gebouw naast de zo mooi
gerestaureerde voormalige rechtbank, maar
het oorspronkelijke ontwerp kan natuurlijk
nog erger zijn geweest.
Het laatste bezwaar, dat ik zag, stelt beroep
in bij de Raad van State tegen de voorgeno
men sloop door de gemeente van de Missie
kapel van de Franciscanessen van Heythui-
zen. Zou het toch wat overdreven zijn, dat
de Bond Heemschut altijd alleen maar be
langstelling had voor Amsterdam?
JUBILEUMACTIVITEITEN
Het jubileumjaar mag niet ongemerkt voor
bijgaan en al vele maanden wordt er ge
werkt om er iets van te maken. U hoort er
wel meer van, maar u kunt vast de volgende
data noteren. In de eerste plaats vrijdag 6
juni 1986. Dan brengt PTT in de Senaatska
mer van de Rijksuniversiteit te Utrecht een
Heemschutpostzegel uit. Het is een zegel
van 50 cent met als afbeelding het Duitse
Huis aan de Springweg in Utrecht, een veel
te weinig bekend middeleeuws gebouw met
allerlei latere toevoegingen, dat nodig meer
aandacht verdient. Bij dezelfde gelegenheid
worden postzegels van 60 en 70 cent gepre
senteerd ter ere van de Utrechtse universi
teit, die 350 jaar bestaat, en van de restaura
tie van de Domkerk. Houd die zegels in de
gaten, want drie weken later worden de
posttarieven met een stuiver verhoogd en
zullen deze zegels meer gevraagd worden
voor verzamelingen dan om op brieven te
plakken.
HEEMSCHUTDAG IN UTRECHT
Op zaterdag 13 september volgt de jaarlijk
se Heemschutdag, ook in Utrecht, met van
wege het jubileum een zeer bijzonder pro
gramma.
Natuurlijk excursies per autobus en te voet
en een ontvangst door de gemeente Utrecht
in het dan gerestaureerde stadskasteel Ou-
daen en als hoogtepunt een feestelijke bij
eenkomst in de dan van binnen prachtig
gerestaureerde Domkerk. Wij hopen, dat
onze beschermvrouwe in de gelegenheid zal
zijn deze bijeenkomst bij te wonen.
SYMPOSIUM
Op 7 november 1986 verplaatst het feestto-
neel zich naar Den Haag. In de Nieuwe
Kerk organiseert Heemschut een symposi
um met als onderwerp Overheid en burger
in de monumentenbescherming. Het nieuwe
monumentenbeleid richt zich op decentrali
satie en versterkt de rol van provinciale en
gemeentebesturen. Sprekers zullen aange
ven welke rol deze kunnen vervullen, en de
nadruk ligt op hetgeen de burger in deze
omstandigheden kan doen om de overheden
bij te staan, te activeren en te begeleiden.
Het verslag van dit symposium zal worden
uitgebreid tot een soort handleiding voor
burgers, die wat willen doen voor het monu-
mentenbehoud.
JUBILEUMPRIJS
Het is de bedoeling, dat de Provinciale
Commissies in hun provincie ook een be
langrijke bijdrage leveren door 1) een
Heemschutjubileumprijs uit te reiken voor
een bijzonder geslaagde, liefst niet gesubsi
dieerde restauratie en 2) een object aan te
pakken of te adopteren, dat een bijdrage
levert tot monumentenbehoud en/of de be
langstelling daar voor. Verscheidene Pro
vinciale Commissies zijn al druk bezig met
de voorbereiding. U hoort er wel meer van,
maar als u een goed idee hebt voor een
object, laat het ons dan vooral weten.
LEDENWERFACTIE
Wat wordt er nu verwacht van de leden als
bijdrage tot de viering van het jubileum?
Een financiële bijdrage is natuurlijk altijd
welkom, maar het mooiste geschenk, dat u
de Bond Heemschut in zijn jubileumjaar
kunt aanbieden is één of meer nieuwe leden.
U kent natuurlijk mensen, wie ons streven
sympathiek is en die net als u houden van
cultuurmonumenten.
Maak ze lid: misschien uw buren, misschien
familieleden, kennissen of clubgenoten. Er
zijn genoeg mensen, die in aanmerking ko
men als u de moeite neemt. Dat is het jubi
leumgeschenk, dat boven aan onze verlang
lijst staat.
W. L. Jansen, bestuurslid Heemschut
Excursie Heemschutters in de twintiger jaren. Archieffoto Heemschut.
