Europa Nostra
prijzen voor
Staphorst en Leiden
25
LANDSCHAP WATERLAND
'Een landschap Hollandser dan Waterland is
er niet. De sloten tot de rand vol water,
overal weiland, riet, koeien, kieviten en
grutto's, een bosje met een boerderij erin,
de kerktoren van een dorp. Een landschap
dat zijn eigen karakter door de eeuwen heeft
behouden ondanks de opdringende steden
aan de rand ervan: Amsterdam, Zaanstad,
Purmerend'.
Zo begint het voorwoord van drs T. van
Gelderen, voorzitter van de Commissie Na
tionaal Landschap Waterland, bij dit onder
de redactie van Jan Erik Burger tot stand
gekomen boek over het sinds 1974 bestaan
de 'proefgebied Nationaal Landschap' Wa
terland.
Het boek bestaat uit een aantal bijdragen,
die in de krant 'Landschap Waterland' heb
ben gestaan, voorafgegaan door een inlei
ding van Jan Erik Burger.
Er komen allerlei aspecten aan de orde, be
ginnende met het ontstaan van het land
schap, de bemaling en de voor dit gebied zo
belangrijke wijze van vervoer. Er is een
beschrijving van de industriële monumen
ten, van de houten huizen en een bijdrage
over het laatste der Waterlanden, 'Friezen
die Amsterdams praten'
Het boek wordt besloten met beschrijvingen
van een aantal historisch zeer belangrijke
dorpen in het gebied, zoals o.a. Broek in
Waterland, Marken en Jisp; en een laatste
hoofdstuk betreft de problematiek van het
Nationaal Landschap, een zeer belangrijk
onderwerp nu er tekort aan gelden dreigt om
de bovengestelde uitgangspunten daadwer
kelijk te kunnen uitvoeren.
Dit boek vormt een pleidooi voor de voort
zetting van de activiteiten, zoals die thans
nog in het kader van Nationale Landschap
Waterland plaats vinden. Omdat Heemschut
daarvan een groot voorstander is, bood
mevr. Drs J. H. Bierenbroodspot-Rudolph
(adviseur en eindredacteur van Heemschut)
het eerste exemplaar aan aan de burgemees
ter van Monnickendam, één der betrokken
bestuurders. Zij stelde in haar bij die gele
genheid gehouden voordracht, dat de activi
teiten ten behoeve van het behoud van het
karakter van Waterland (o.m. ten behoeve
van aangepaste houtbouw, behoud en juiste
inpassing van beeldbepalende landschapse
lementen enz.( gecontinueerd dienen te
worden.
De thans werkzame ambtenaren in dit kader
functioneren uitstekend en als het Rijk, zo
als voorgenomen is, na 1987 geen geld
meer beschikbaar zou willen stellen voor de
Nationale Landschappen, zou o.i. de pro
vincie wegen moeten zoeken om de voort
zetting van hun werkzaamheden mogelijk te
blijven maken.
J.K.A.
ELFSTEDENTOCHT LANGS
MONUMENTEN EN MUSEA
Dit gidsje biedt een heuse Elfstedentocht,
die per schaats, fiets, auto, kano of te voet
kan worden afgelegd. De auteur wijst de
reiziger op cultuur-historische zaken en
voert hem langs monumenten en musea in
de elf friese steden en tussenliggende dor
pen op de traditionele Elfstedenroute. De
auteur Peter Karstkarel is medewerker van
ons blad. Uitgegeven bij de Friese Pers
Boekerij. ISBN 9033013460. Prijs 16,50.
DE NEDERZETTING ASSEN
Bij uitgeverij Van Gorcum verscheen vorig
jaar 'De nederzetting Assen' van J. E. En-
nik. Een onthullend beeld van de oorsprong
van Drenthe's hoofdstad. Het boekje geeft
de ontwikkeling van de stad aan tot 1700.
ISBN 9023220692. Prijs: 25,-.
PORTRET VAN DE VELUWSE BEKEN
In de reeks 'Portretten' richtte de fotograaf
Con Mönnich zijn lens op de beken en
sprengen van de Veluwe. De Veluwse be
ken zijn lange tijd belangrijk geweest voor
de economische ontwikkeling van de Velu
we. Papierfabrieken gebruikten de beken als
krachtcentrale terwijl de wasserijen zich
hier juist vestigden vanwege het schone wa
ter. Vandaag de dag liggen de beken vooral
'mooi te wezen'. De boeiende tekst van
Sietze Dijkhuizen vertelt veel over de oor
sprong, flora en fauna van deze beken. Uit
gegeven bij Terra voor 48,-. ISBN
9062552498.
DEVENTER GETEKEND
Bij uitgeverij Terra in Zutphen is onlangs
verschenen het fraaie boek 'Deventer gete
kend' met aquarellen en tekeningen uit de
topografisch-historische atlas van het De-
ventermuseum 'De Waag'. Het boek bevat
ook een inleiding over de verzameling, de
manier waarop en de kunstenaars door wie
Deventer vele eeuwen lang is afgebeeld.
Prijs 39,-. Voor Heemschut-leden 34,-
(bij Heemschut te bestellen).
NIJMEGEN GETEKEND
Bij Terra verscheen eveneens 'Nijmegen
getekend', met dezelfde opzet als dat over
Deventer. Prijs voor Heemschut-leden ook
34,-.
MIDDELEEUWSE KASTELEN VAN
GELDERLAND
Bij uitgeverij Elmar is onder de titel 'Mid
deleeuwse kastelen van Gelderland' een
omvangrijk boek verschenen van de hand
van F. M. Eliëns en J. Harenberg. De tekst
wordt toegelicht aan de hand van 260 teke
ningen, gravures .en foto's, die het oor
spronkelijke karakter, de wijzigingen en de
huidige verschijningsvorm weergeven.
ISBN 9061204518.
ONTDEK NEDERLAND
Nog niet lang geleden is bij Reader's Digest
verschenen het boek 'Ontdek Nederland'.
Dit 420 pagina's dikke boek is gewijd aan
de twintig door de overheid geselecteerde
Nationale Landschappen. Van élk gebied
wordt de ontstaansgeschiedenis beschreven
alsmede het samenspel tussen natuur, cul
tuur en nederzettingen. Naast een groot aan
tal foto's en illustraties bevat het boek ook
routekaarten voor toeristische fiets- en wan
deltochten. Het boek is samengesteld in sa
menwerking met de ANWB. ISBN
9064071179.
DE VLAAMSE KUSTVLAKTE
Bij uitgeverij Den Boer in Middelburg is
verschenen het boek De Vlaamse kustvlakte
van Calais tot Saeftinge. Dit vlot geschre
ven wetenschappelijk boek over de Vlaamse
kustvlakte in Noord-Frankrijk, België en
Zeeuws Vlaanderen is zeer toegankelijk en
fraai geïllustreerd. De auteurs zijn Honoré
Rottier (planoloog) en Henri Arnoldus
(schrijver van jeugdboeken en educatieve
lectuur). ISBN 9020912089.
OP DE FIETS LANGS MONUMENTEN
IN AMSTERDAM.
Hans Tulleners heeft de afgelopen jaren
heel wat fietstochten langs de interessantste
monumenten van Amsterdam georgani
seerd. In een handig gidsje heeft hij nu vier
tochten beschreven. Ze voeren langs hofjes,
17e-eeuwse grachtenhuizen, oude winkels
en koetshuizen. De routebeschrijvingen zijn
voorzien van foto's en tekeningen en bij
elke tocht staat een opsomming van be
staande gebouwen. ISBN 9021833042.
Prijs 49,50.
Europa Nostra, de internationale federatie
van instellingen, die tot doel hebben het
culturele erfgoed in Europa te beschermen
heeft eind vorig jaar weer een groot aantal
diploma's en medailles toegekend. Dit keer
5 medailles en 25 diploma's in 14 verschil
lende landen. In Nederland kreeg op voor
dracht van de Bond Heemschut Staphorst
een diploma toegekend. Ook Leiden zal een
diploma ontvangen.
Staphorst krijgt het diploma vanwege de
omvangrijke rehabilitatie van de historische
landelijke nederzetting door overheid en
particulier.initiatief samen. Leiden krijgt de
prijs vanwege de herbestemming van een
historische verzameling gebouwen tot
woonhuizen, een openbare bibliotheek en
een restaurant. Het gaat hier om het Burcht
complex. Dit jaar zullen wij aan beide pro
jecten aandacht besteden in ons blad.
JK
■y V V "T' V
