Wonen in gerestaureerde
Willemspoort
TICO TOP VERVAARDIGDE NIEUW HOUTSNIJWERK AAN WEERSKANTEN KLOK
Tico Top, bezig met het snijden van de houten stukken sierwerk, die aan weerszijden van de klok
boven de kroonlijst van de Willemspoort zullen worden geplaatst.
De Willemspoort of Haarlemmerpoort, in 1840 gebouwd door Cornelis Alewijn, ingewijd bij de
intocht van Koning Willem II op 27 november.
De poort is een mooi voorbeeld van het neo-classicisme uit de eerste helft van de 19de eeuw, met zijn
Corinthische zuilen, prachtige kroonlijst en (op deze foto niet zichtbaar) cassetten in de doorgang. De
poort krijgt na de restauratic een woonbestemming.
Foto: Monumentenzorg, Amsterdam
Aan het eind yan dit jaar komt de restauratie
van de Amsterdamse Willemspoort, in de
volksmond de Haarlemmerpoort geheten,
gereed. De 'Are de Triomph' aan het Haar
lemmerplein zal dan dienst gaan doen als
woonpoort voor een aantal woningzoeken
den in de hoofdstad, waaronder een kraak-
groep, die een paar jaar geleden de poort
kraakte.
Een unieke herbestemming van de poort,
die in 1840 ter gelegenheid van de kroning
van Koning Willem II bij zijn triomfantelij
ke intocht in Amsterdam werd geopend en
toen als voornaamste functie het kantoortje
voor de commiezen, die de stedelijke ac
cijnzen moest innen, kreeg. Naderhand,
toen deze vorm van belastingheffing werd
afgeschaft, ging de poort dienen als brand
weer- en als politiepost. De poort is met zijn
kolossale kolommen en weelderige kroon
lijst één van de aardigste voorbeelden van
neo-classicisme in het Amsterdam van de
19de eeuw. Zij is een schepping van de
architect C. Alewijn.
Al in 1889 werd de poort met afbraak be
dreigd. In 1900 vond men hem echter al
weer belangwekkend genoeg om te restau
reren. In 1966 dreigde opnieuw afbraak in
verband met de aanleg van een nieuwe ra-
diaalweg langs de spoorlijn naar Haarlem.
Het Genootschap Amstelodamum wist dat
echter te voorkomen.
De restauratie wordt uitgevoerd door de
hoofdstedelijke aannemer W. M. T. Thijs-
sen, die wij in ons juli-nummer van vorig
jaar al aan u presenteerden bij de restauratie
van de Oosterkerk in Amsterdam. In dit
artikel laten wij u kennismaken met de res
taurateur van antiek en monumenten Tico
Top, die als onderaannemer het houtsnij
werk aan weerskanten van de klok boven de
kroonlijst opnieuw vervaardigde.
De weelderige krullen aan de westgevel wa
ren nog in redelijke staat en hoefden slechts
opnieuw te worden beschilderd. Aan de
oostzijde was het houtsnijwerk echter der
mate verrot door weersinvloeden, dat het
helemaal opnieuw moest worden gemaakt.
Tico nam een verweerd stuk sierwerk mee
naar zijn atelier in het Groningse Klooster
buren en ontwierp aan de hand daarvan een
nieuw stuk eikehouten decoratie, nadat hij
eerst de historische gegevens goed had be
studeerd.
Vaak varieert Tico bij restauraties op oude
motieven. Tico: 'Ik reis dan eerst wat door
de streek om te kijken, wat je zoal aan
motieven in de omgeving aantreft en vervol
gens maak ik samen met de opdrachtgever
het ontwerp.' Behalve echt restaureren van
antiek houdt het restauratie-ambacht voor
hem dus vaak in, dat er iets nieuws wordt
gemaakt in traditionele stijl.
Een schepping, waar Tico erg trots óp is, is
het prachtige nieuwe doopvont voor de
Evangelisch Lutherse Gemeente in Gronin
gen, gemaakt in volledige harmonie met het
interieur van de kerk. Ook vervaardigde hij
de houten leuning van de pas gerestaureerde
Oosterkerk in Amsterdam.
VERSIERING SLUITPOST
Tico groeide op in de antiekhandel van zijn
vader, maar hij voelde meer voor het restau
ratie-ambacht. 'Er was geen officiële oplei
ding om dit vak te leren maar gelukkig kon
ik het beeldhouwen nog leren van een oude
meubelmaker en het overige vakwerk van
andere vaklui in de stad.'
Tico vindt het jammer, dat versiering vaak
de sluitpost is op veel budgetten bij restau
raties, terwijl het op een totaalbudget echt
zoveel niet is. Zijn opdrachtenportefeuille
zit daardoor niet altijd vol. Een tijdje gele
den echter kwam hij in contact met Monu-