i
AANNEMERS PRESENTEREN ZICH
Mangaansteen
B.V. Aannemersbedrijf v/n
H. Coppes en Zn.
196
veelbelovend uit. Dit beeld wordt nog ver
sterkt door de huidige ontwikkeling van de
rijksmonumentenlijst; steeds meer gebou
wen uit de periode 1850 - 1920 komen op
deze lijst te staan. Toepassing van baksteen
van verschillende "formaten, kleuren en tex
tuur, al of niet geprofileerd, bepalen veelal
in sterke mate de architectuur. In de handel
komen deze steensoorten praktisch niet
voor, zodat het opnieuw-bakken feitelijk de
enige weg is die bij het herstel van bestaand
metselwerk overblijft. Gezien de grote
werkloosheid in de streek zal er aan vakbe
kwame steenbakkers voorlopig voldoende
aanbod zijn. Bij het lezen van dit stuk kan
ten onrechte de indruk ontstaan dat het be
drijf zich alleen maar toelegt op de vervaar
diging van baksteen. In principe wordt ech
ter alles vervaardigd dat van klei gemaakt
kan worden, zoals plavuizen, dakpannen,
bijzondere afwerkingselementen, etc. Het is
te hopen dat dit nog jonge bedrijf de kans
krijgt zijn werkzaamheden voort te zetten en
uit te breiden, aangezien dat niet alleen
goed is voor de werkgelegenheid maar ook
voor de monumentenzorg. Aan 'Kees' en
zijn mannen zal het zeker niet liggen, hun
creativiteit, ervaring en vakkennis staan
daar borg voor. En de heren Burgers en
Schoenmaker? Die demonstreren door hun
enthousiasme dat hobby en zaken doen heel
goed gecombineerd kunnen worden en dat
de gemeenschap daar ook nog voordeel bij
kan hebben.
*)ir W.BJ. Polman is
hoofd Monumentenzorg van de Dienst Pu
blieke Werken, Haarlem.
Omdat het steeds vaker voorkomt dat men
19de-eeuwse objecten met mangaanhou-
dend muurwerk restaureren wil, is het van
belang, dat ook hier het vereiste materiaal
voor gebruikt wordt. Voor grote objecten
zoals kerken en boerderijen zal algehele
vervanging niet zo vaak nodig zijn, maar in
de historische binnensteden zal de man
gaansteen uitkomst kunnen bieden.
De bruine mangaansteen is vanaf de laatste
tientallen jaren van de 18de, gedurende de
19de en zelfs nog in de 20ste eeuw veel
toegepast in Nederland. Het komt wel eens
voordat winkeliers uit nostalgische.overwe
gingen hun 19de-eeuwse puien restaureren
of hun aquariumpuien vervangen door een
reconstructie in al dan niet geslaagde histo
rische vormen. In de meeste gevallen mis
lukt de poging alleen al omdat een machina
le pseudo-handvormsteen van een verkeerde
kleur wordt aangewend. Het timmerwerk
kan nog zo verantwoord zijn en het verf-
werk in en in klassiek, als de gebruikte
steen niet goed is wordt het effect van al het
andere vakwerk te niet gedaan. Hoe klein de
te gebruiken partijtjes baksteen ook zullen
zijn, ze zullen het vaak zeer 19de-eeuwse
karakter van de winkelstraat in kleine en
middelgrote steden kunnen redden: de man
gaansteen van Biezeveld.
Een oud Limburgs familiebedrijf dat reeds
in 1869 een kerk in Horst bouwde (voor de
somma van 13.293,00).
Niet alleen bouwde men generaties lang
kerken, kloosters, scholen, kantoren, fa
brieken en woningen, ook diverse door oor
logsgeweld gedeeltelijk verwoeste kerken in
het Middenlimburgse werden door aanne
mersbedrijf Coppes gerestaureerd: o.a. de
kathedrale kerk te Roermond en de kerken
van St. Odiliënberg, Vlodrop, Wessent,
Echt, Susteren, Nieuwstadt en Wijnands-
rade.
'Het bleef niet alleen bij kerken, ook kaste
len werden onderhanden genomen: o.a.
Chateau Neercanne te Maastricht, kastelen
te Eijsden, Wittem, Wylré, Eys, Hoens-
broek, Neubourg te Gulpen en Ehrenstein te
Kerkrade.
Ook kleinere restauraties, zoals een wind
molen, een watermolen, woonhuizen, boer
derijen, zelfs bakhuisjes werden door het
bedrijf uitgevoerd.
Enkele recente omvangrijke restauraties:
de Tyrellse gebouwen, thans gemeentehuis
van Vaals; kasteel en kerkje te Limbricht en
de-voormalige abdij Rolduc te Kerkrade.
Leden van de Bond Heemschut kunnen een
bezoek brengen aan de St. Servaasbasiliek
Het aannemersbedrijf v/h H. Coppes
Zn. te Maastricht biedt op zaterdag
23 november te 11.00 uur een rondlei
ding aan in de Servaasbasiliek.
Verzamelen bij de hoofdingang. Tele
fonische aanmelding is dringend ge
wenst: 043-625995
te Maastricht op 23 november a.s. te
11.00 uur, waar aannemersbedrijf Coppes
sinds 1981 met de restauratie bezig is.
Dit omvangrijke werk aan deze basiliek,
waarvan de eerste bouwsporen dateren uit
ca. 800-1000, vergt in totaal ongeveer 10
jaren; de bouwkosten zijn begroot op
40.000.000,00.
Het werk wordt uitgevoerd onder de direktie
van de architecten Ir. T. van Hoogevest en
Ir. P. G. H. Satijn. De dagelijkse leiding
van het werk berust bij Ir. Brouwers en de
hoofdopzichter H. Speksnijder.
De schatkamers, Servaaskapel, pandhof en
de westbouw zijn thans gereed; de restaura
tiewerken aan het kerkschip, transepten en
zijbeuken zijn nu in volle gang.
Zie ook de Restauratieaannemers-ex
cursie - aangeboden door W. M. T.
Thijssen - op 16 november aan de Wil
lemspoort (Haarlemmerpoort) te Am
sterdam op pagina 198.
De torens van de westbouw van de St. Servaasbasiliek te Maastricht ten tijde van de restauratie.
De schatkamers, Servaaskapel, pandhof en de westbouw zijn thans gereed; de restauratiewerken aan
het kerkschip, transepten en zijbeuken zijn nu in volle gang.