Totaalrestauratie van
net Dordtse stadhuis
voor de Monumentenzorg van de grond
gekomen.
Rotterdam wil de jonge bouwkunst vooral
in het oog houden. De ambtelijke organisa
ties willen wij meer en meer op dit beleid
afstemmen. De wethouder bedankte voor de
beschikking en wees op de architectuurhis
torie die zo'n belangrijke rol speelt in Rot
terdam. Hij illustreerde dit door de Minister
een foto uit 1923 aan te bieden van de toen
pas voltooide gemeente bibliotheek waarin
volgens het ministeriële besluit het architec
tuurmuseum moet komen.
FOTOVOUWBLAD
VOLKSWONINGBOUW
Tenslotte iets over het Vouwblad Volkswo
ningbouw 1850-1940 geschreven door
R. C. Hekker in opdracht van de Rijks
dienst voor de Monumentenzorg te Zeist
onder begeleiding van de directie Voorlich
ting WVC. Koning Willem III had in 1853
het Kon. Instituut van Ingenieurs opdracht
gegeven hem voor te lichten over 'de ver-
eischten en inrigting van arbeiderswonin
gen'. Dit verslag, verschenen in 1855,
sprak een vernietigend oordeel uit over de
woonomstandigheden 'van den nederigen
werkman'. Reeds in 1854 had het Tweede
Kamerlid - Mr. W. Wintgens - een wets
ontwerp ingediend tot verbetering van de
volkshuisvesting. Dit ontwerp werd afge
stemd en pas in 1901 kwam de woningwet
tot stand. In 1852 had de Haagse medicus dr
J. W. Schick reeds gewezen op de gevaren
voor de volksgezondheid in verband met de
slechte behuizingen; in 1849 heeft Neder
land nog een ernstige cholera epidemie
gekend.
Het vouwblad geeft een overzichtelijk ver
slag verlucht met foto's en plattegronden
van een- en meerkamerwoningen, tuindor
pen etc.
In 1912 een jaar na de oprichting stichtte
Heemschut een adviesbureau om bouwkun
dige ontwerpen te beoordelen en zonodig te
verbeteren. In 1937 kwam dit bureau te ver
vallen omdat het Gemeentelijke Welstands
toezicht werd ingesteld, zo lezen we in dit
vouwblad.
In de woningbouwontwikkeling valt sterk
de nadruk op de stedelijke woningbouw
waarin de Woningwet voorzag. In 1918
werd de landarbeiders wet aangenomen.
Men kon toen een stukje land verwerven,
een z.g. plaatsje, door een lening te sluiten
die na 30 jaar afgelost moest zijn.
Na de tweede wereldoorlog dienden geheel
nieuwe sociale structuren zich aan. Ge
noemde fase van woningbouw werd hier
mee afgesloten. Dit vouwblad zal het laatste
zijn na een serie van 12 die in de loop der
jaren zijn uitgegeven. Onder de titel 'Kijken
naar Monumenten' zijn zij gebundeld in
boekvorm verschenen.
76
In februari hebben leden van Heemschut
een excursie gemaakt naar en door het stad
huis van Dordrecht. De aanleiding: kort er
voor vertrokken de restaurateurs om er na
vier en een halfjaar van wroeten en werken
een stadhuis achter te laten, dat tot in alle
hoeken op passende wijze is hersteld. Een
restauratie van een omvang, die op dit mo
ment in ons land niet veel meer voorkomt.
Een restauratie ook die hard nodig was. Het
algemene verval had zó krachtig toegesla
gen, dat het gebouw als stadhuis voor geen
enkele bestemming meer bruikbaar was.
Het zag er allemaal even troosteloos uit -
met hier ernstige gebreken en daar ontsie
rende noodconstructies die in eerdere stadia
waren aangebracht om de zaak overeind te
houden. Van meet af aan heeft dan ook vast
gestaan, dat het aanpakken van het stadhuis
een zéér ingrijpend werk zou worden: van
dé toren tot het onderhuis en van voor- tot
achtergevel.
VLAAMSE HAL
In tegenstelling tot allerlei andere stadhui
zen is dat van Dordt niet als stadhuis opge
zet en gebouwd, maar als Vlaamse hal. Als
handelscentrum dus, naar voorbeeld van de
Zuidelijke Nederlanden - zij het dat de
J.S.
Hel Fotovouwblad Volkswoningbouw 1850-1940 is
gratis verkrijgbaar bij de Afdeling Voorlichting van
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Postbus
1001Broederplein 41, 3700 BA, Zeist, tel.: 03404-
28122.
De gerestaureerde voorgevel van het Dordtse stadhuis. Deze gevel in z.g.n. 'WaterstaatstijP kwam in
1843-1845 in plaats van de Middeleeuwse gevel.
