Volkswoningbouw en
jongere bouwkunst
ïk
Jaargang 62,
no. 5 mei 1985
Heemschut verschijnt 9x per jaar
Tijdschrift van de Bond Heemschut
opgericht in 1911
Beschermvrouwe:
H.M. Koningin Beatrix
In dit nummer o.a.:
Stadhuis Dordrecht gerestaureerd.
Afbraak rijke Goudse industriële
traditie; pleidooi voor selectie en
behoud van hetgeen nog rest.
Oude fabrieksgebouwen; nieuw boek
'Industrieel Erfgoed'.
Rehabilitatie Zaans houtbouw-
buurtje.
Mondriaanhuis in Winterswijk gered.
Foto omslag:
Voorlichtingsvoorbeeld van een
woningwetwoning 1904 (arch. D.E.
Wentink). Illustratie in het zojuist
verschenen Fotovouwblad 'Volks
woningbouw 1850-1940' van de Rijks
dienst voor de Monumentenzorg.
Redactie:
Drs. J. H. Bierenbroodspot-Rudolph
Drs. H. S. Korthals Altes-Rudolph
Pr. J. F. Saltet
Redactiesecretaris:
Mevr. P. A. Hengeveld-Brand
Medewerkenden:
J. Th. Balk, Amsterdam
Drs. P. Karstkarel, Leeuwarden
D. van der Meulen, Assen
R. Lureman, Doetinchem
Drs. W. J. Pantus, Nijmegen
J. Roelfs Sr.
J. E. van der Wielen, 's-Gravenhage
Drs. B. C. M. barones van Hövell tot
Westerflier- van Hellenberg Hubar, Ohé
en Laak.
Correspondentie voor de redactie
aan:
Secretariaat Bond Heemschut,
Nieuwezijds Kolk 28,
1012 PV Amsterdam
tel. 020-22 52 92
öf 020 - 23 09 94 (ledenadministratie)
postgiro 124326
Lidmaatschap 45,-per jaar
Reductie voor 65+ en 30"
Correspondentie voor advertenties:
Bosch Keuning nv
Postbus 13740 AA Baarn
tel. 02154- 1 82 41
gironummer 4988
Grafische verzorging:
Bosch Keuning - Baarn
75
Op I april jl. werd op het vroegere drinkwa
terleiding terrein (D.W.L.) te Rotterdam dat
nu voor woningbouw bestemd is, het vouw
blad 'Volkswoningbouw 1850-1940' uitge
reikt aan minister L. C. Brinkman van
W.V.C. Wij komen later op dit vouwblad
terug.
De minister benadrukte in zijn toespraak het
belang van dit vouwblad in verband met de
aandacht die de Monumentenzorg besteedt
aan de jongere monumenten. Onze vier gro
te steden Amsterdam, Den Haag, Rotter
dam en Utrecht willen op korte termijn in
sterke mate zeggenschap in het monumen
tenbeleid en wel wat betreft inventarisatie,
het vergunningstelsel en financiering.
De minister vindt dit een verheugend feit.
Te lang heeft de rijksoverheid de last van
de monumentenzorg alleen moeten dragen.
Vanaf 1979 is de aandacht van het Rijk
gevestigd op de jongere bouwkunst, enkele
uitzonderingen van oudere objecten daarge
laten. De Monumentenraad heeft zich hier
op bezonnen en advies uitgebracht in de
vorm van een monumenten-inventarisatie
plan, waarbij ook de selectie en de registra
tieprocedure ter sprake komen.
Als inventarisatie-gebieden heeft de Monu
mentenraad - zoals wij al eerder berichtten
- haar keuze laten vallen op Amsterdam,
Twente en Zuid-Limburg. Het vorig jaar
verschenen studierapport 'Jongere bouw
kunst in Amsterdam binnen de Singel
gracht' valt in dit kader. (Zie Heemschut,
september 1984 pp. 136-177). Bij deze in
ventarisaties worden in de gekozen gebie
den de cultuurhistorische ontwikkelingen in
de ruimste zin onderzocht.
Het ministerie van V.R.O.M. is natuurlijk
speciaal geïnteresseerd in de volkshuisves
ting, immers uit dit toenmalige ministerie
stamt de woningwet van 1901, die eindelijk
aan de volkshuisvesting een verantwoorde
gestalte gaf.
V.R.O. en C.R.M. hebben in het begin van
de jaren 70 overeenstemming bereikt op het
punt van het herstel van woonhuizen met
waarde als monument. Daarna is de Wet op
Stads- en Dorpsvernieuwing gekomen en nu
zal de decentralisatie daarvan mogelijk een
aanvang nemen.
Staatssecretaris Brokx heeft op de Monu
mentenstudiedag jl. te 's-Hertogenbosch ge
zegd, dat de zorg voor Stad en Monument
hand in dienen te gaan, zo niet dan zal één
ervan de dupe worden.
V.R.O.M. en W.V.C. zullen dus samen
moeten werken.
Tenslotte overhandigde de minister aan de
wethouder J. Laan van Rotterdam zijn be
schikking waarbij hij een aanzienlijk bedrag
toezegde voor de verbouw van de waterto
ren op het D.W.L. terrein tot wooneenhe
den (zie verder Nieuws uit de Provincies
onder Rotterdam).
Daarop sprak de heer J. Laan, wethouder
van Ruimtelijke Ordening, Verkeer, Open
bare werken en Milieu van Rotterdam. Hij
zei dat op 8 november vorig jaar met de
minister een bespreking was gevoerd over
de zelfstandigheid van de monumentenzorg
van de vier grote steden, het z.g. Schuyt-
overleg.
De gemeenten menen dat zij voldoende ken
nis en technische mogelijkheden bezitten
om een goed monumentenbeleid te voeren.
De wethouder meende nog enige aarzeling
in de besluitvorming van de minister te be
speuren, maar dacht dat er toch reeds duide
lijke afspraken gemaakt waren en drong er
op aan op de ingeslagen weg voort te gaan.
De restauratie van het Schielandhuis, de
Laurenstoren en nu het D.W.L. complex
zijn met hulp van W.V.C. en de Rijksdienst
Amsterdam, Spaarndammerplantsoen, hoek Zaanstraat, blok woningwetwoningen, ontworpen 1914,
uitgevoerd 1915/16 (arch. M. de Klerk).
Eerste voorbeeld van de behandeling van de gevels als één - plastisch - geheel, in dit geval nog met
verticale accenten. Rechts het herhalingstype op smalle leest uit het einde van de 19e eeuw (foto:
Nederlands Documentatiecentrum voor de Bouwkunst).
lliiiS