95
zouden zijn. Als U tot de conclusie komt dat
U ze toch wel zou missen, neem dan contact
op met Baet en Borgh.
Een mooiere stimulans is bijna niet denk
baar! Hier is een duidelijk voorbeeld van de
verklaring waarom o.a. een vereniging als
Heemschut de laatste jaren niet 'groter
groeit'. Heemschut is in feite het prototype
voor de honderden stichtingen en vereni
gingen in Nederland die op lokaal niveau
hetzelfde nastreven als landelijk Heem
schut. Daarom maakt de redactie van
Heemschut regelmatig, vooral in deze ru
briek, melding van al die initiatieven en
activiteiten!
Spijtig echter dat omgekeerd weinig over
contacten en raakvlakken met Heemschut in
de uitgaven van de kleinere collega-broe
ders en zusters is aan te treffen.
Roosendaal: Het park van Kasteel Rosen-
dael (bij Arnhem) wordt momenteel door de
Stichting Het Gelders Landschap in oude
luister hersteld.
Men is begonnen met het schoonmaken van
sprengen, beken en vijvers en zal binnen
kort een aanvang maken met het herstel van
de rozentuin. Belangrijke fasen van het tota
le herstelplan voor het park Rosendael wor
den hiermee gerealiseerd.
De oude glorie en het verval
Park Rosendael staat al lang bekend als een
van de fraaiste kasteelparken die Nederland
kent. Verscheidene van de vroegere bewo
ners pasten elk op hun beurt het park aan de
nieuwste ideeën over tuinaanleg aan.
Onder andere in de periode 1720-1725 werd
het park grondig gewijzigd. 'Onder leiding
van de Franse architect Daniël Marot werd
het park Rosendael hervormd volgens de
ideeën van de formele tuinaanleg. Het
rechtlijnige karakter overheerste en vele de
coratieve elementen werden aangebracht.
Zo stammen de nu nog aanwezige schelpen
galerij en de theekoepel uit die tijd.
De laatste rigoureuze verandering vond
plaats toen in 1837 de zogenaamde Engelse
landschapsstijl in het park Rosendael zijn
intrede deed. Volgens het plan van J. D.
Zocher jr. kregen vijvers en paden een slin
gerend verloop, kwamen her en der boom
groepen en werden exotische bomen ge
plant. De reeds aanwezige schelpengalerij,
de bedriegertjes, de theekoepel en de water
trap met de stroomgoden bleven behouden.
Daarmee was het park Rosendael een uit
zondering op de algemene gang van zaken
bij zo'n omvorming volgens de landschaps
stijl, want meestal werden dergelijke oudere
parkelementen verwijderd.
Toen rond de eeuwwisseling onder andere
de rozentuin werd aangelegd, kreeg het park
zijn huidige vorm.
Op het moment dat de laatste particuliere
eigenaar, W. F. T. baron van Pallandt, in
1977 overleed en kasteel en park aan Het
Geldersch Landschap legateerde, was er
veel achterstallig onderhoud. Na de Tweede
Wereldoorlog was een periode van toene
mend verval ingetreden. Het onderhoud
werd steeds kostbaarder en bleef derhalve
geleidelijk aan achterwege.
Fasenplan
Het streven van Het Geldersch Landschap is
er thans op gericht om Rosendael weer in de
vooroorlogse staat te brengen.
Winterswijk: Mondriaanhuis wordt gale
rie. Redding was n dubbeltje op zijn'kant.
Het gaat de goede kant op in Winterswijk.
Begin van dit jaar werd het zo lang met
afbraak bedreigde spoorstation na een vak
kundige restauratie opnieuw in gebruik, ge
nomen en thans staat het Mondriaanhuis -
ook een jarenlang sloopobject - in de stei
gers. Ook aan het herstel van de molens
wordt gewerkt. De eeuwenoude watermolen
van Berenschot is van een nieuw schoepen
rad voorzien en kan, najaren stilstand, weer
draaien. Voor de overige zeven in vervallen
staat verkerende molens heeft de Stichting
Vrienden van de Winterswijkse Molens een
ambitieus tienjarenplan voor restauratie op
gesteld. Beperken we ons dit keer tot het
Mondriaanhuis, dat vooral landelijk nogal
tot de verbeelding heeft gesproken.
De redding van deze 19de-eeuwse witge
pleisterde villa, waarin de schilder Pier
Mondriaan (1872-1944) zijn jeugd zou heb
ben doorgebracht, is een dubbeltje op zijn
kant geweest. Het jarenlang leegstaande
pand, waarvoor diverse (mislukte) red
dingsacties zijn gevoerd, zou vorig jaar on
middellijk na de bouwvak worden afge
broken.
Gelukkig koesterde gelijktijdig de nu nog in
Rijssen (Ov.) wonende Elisabeth Nijhuis-
Wiggers plannen om naar haar geboorte
dorp Winterswijk terug te keren om daar
een kunstgalerie te beginnen. Het Mondri
aanhuis leek haar daarvoor uitstekend ge
schikt en ze besloot een optie op het pand te
nemen. Nog geen vier maanden verder was
ze eigenaresse.
OPTIE
'Als ik een paar dagen later met die optie
was geweest had het Mondriaanhuis er niet
meer gestaan,' aldus mevr. Nijhuis-Wig-
Herstel van park Rosendael is hard nodig: de waterpartijen zijn grotendeels dichtgeslibd of
dichtgegroeid.
Foto: Het Gelders Landschap; I. Ruige.
