Nieuws
uit de
provincies
Gelderland
94
Kranenburg (gem. Vorden): Het kleine
Kranenburg, dat ongeveer 65 gezinnen telt,
is alleen niet in staat om het eigen aandeel in
de restauratiekosten op te brengen van de
toren van de parochiekerk van Sint Antoni-
us van Padua.
Onder het motto 'Kranenburgse toren moet
blijven, 85 mille in (19)85' is een inzame
lingsactie gestart, die zich inmiddels heeft
uitgebreid tot de hele gemeente Vorden.
Koffieconcerten, sportwedstrijden, rom
melmarkten, stroopwafelacties en een huis-
aan-huis-collecte moeten de nog ontbreken
de 85 mille in het laatje brengen van de
restauratiekosten, die totaal meer dan een
kwart miljoen belopen.
De neo-gotische Sint Antonius is een van de
vroegste scheppingen van bouwmeester Pe
trus Cuypers (1827-1921). De tussen 1857
en 1867 gebouwde driebeukige kruisbasi
liek is heel schilderachtig gelegen langs de
bosrijke weg van Ruurlo naar Vorden. De
kerk, waarvan de toren verwantschap ver
toont met die van de Sint Martinus in Wijk-
/Maastricht, is een schenking van freule Jo-
sephine baronesse van Dorth tot Medler, die
in het midden van de vorige eeuw woonde
op het nabijgelegen Huize Wientjesvoort.
Het dorpje Kranenburg is rond de kerk ont
staan.
De toren van de Antoniuskerk heeft voor het
eerst een opknapbeurt gehad in 1924. Ook
na de oorlog is een restauratie doorgevoerd.
Vermoedelijk is toen te sterke cement ge
bruikt, waardoor thans de stenen afbrokke
len. Ook de constructie van de steunberen
laat, door loszittende stenen, te wensen
over. Het natuursteen in toren en kerk is
sterk aangetast door zure regen en andere
milieuverontreiniging. Reeds in 1977 bena
derde het bisdom de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg over de restauratie die nu,
als additioneel werkgelegenheidsproject,
zal plaatsvinden.
Het Torenfondscomité, dat zich beijvert
voor de Kranenburgse bijdrage in de restau
ratie, heeft bij de Rabobank in Vorden een
speciale rekening geopend. Bijdragen kun
nen gestort worden op nummer
36.64.176.758.
Land van Maas en Waal: De Stichting
'Baet en Borgh', die in februari 1983 werd
opgericht, heeft zijn eerste Nieuwsbrief uit
gegeven.
Deze Stichting kwam in het nieuws door de
overname van en bemoeienissen met het
stoomgemaal te Appeltern. Heemschut nam
dit gemaal op in de route van de excursie ter
gelegenheid van de Heemschutdag rond
Nijmegen in 1983, mede om dit goede initi
atief van de Stichting te honoreren. Het doel
van de Stichting is: 'de bevordering van de
belangstelling voor de natuurhistorische,
kunst- en cultuurhistorische waarden, meer
in het bijzonder het behoud van monumen
ten en natuur, landschap, geschiedenis,
kunst en cultuur in het land van Maas en
Waal en het westelijk deel van het Rijk van
Nijmegen.'
Onder monumenten moeten niet alleen ker
ken of kastelen worden verstaan, maar veel
eer een oud boerderijtje, een torentje, een
bijzondere oude boom op een dorpspleintje
enz.
De voorzitter van de stichting, B. P. baron
van Verschuer, zegt in zijn voorwoord van
de Nieuwsbrief, 'Onze Stichting zal trach
ten U te laten zien dat U in een streek woont
waar zich prachtige oude soms vervallen
monumenten bevinden. Let U daar maar
eens op als U door Uw dorp of streek fietst,
loopt of rijdt. Overweegt dan hoe Uw dorp,
die straat, dat bos er uit zouden zien als dat
aardige oude boerderijtje, dat torentje die
bijzonder gevormde oude boom er niet meer
Het kerkje van Kranenburg, één van de vroegste scheppingen van Petrus Cuypers, (foto Henk
Braakhekke, Barchem).
