Opnieuw: Nieuwbouw
in een bestaande omgeving
32
In het juninummer 1984 van Heemschut namen we een op ons verzoek geschreven artikel op van architect Wiek Röling over nieuw bouwen in
een historischwaardevolle omgeving, dat hij de titel gaf: Wie de schoen past.krijgt geen pijn aan zijn voeten. Aanleiding was de door
hem ontworpen woningbouw aan de, bij de middeleeuwse Janskerk gelegen, Pietersstraat in Haarlem, waarmee niet iedereen even gelukkig
was. Daaronder moeten we ook lezers van ons blad rekenen, zoals uit hierbij opgenomen reacties blijkt.
Voor diegenen die dit artikel niet gelezen hebben of het zich niet meer voor de geest kunnen halen, volgt hierna de essentie daaruit. Op
geïnspireerde wijze betoogde Röling, dat ook in een historische omgeving, beter eigentijds gebouwd kan worden, juist vanwege de historische
continuïteit. Het gebruik van 'historische ingrediënten' qua vorm, materiaal en kleur leidt volgens hem odeen maar tot 'historiserend
bouwen'hetgeen weinig te maken heeft met respect voor het bestaande.
Dat betekent overigens niet, dat de architect zich, op dergelijke gevoelige plekken koste wat het wil duidelijk moet manifesteren.
Rölings stuk is zeker geen pleidooi voor het afbreken van waardevolle bebouwing om plaats te kunnen maken voor nieuwbouwzoals de lezer
van een hierna opgenomen reactie zou kunnen concluderen. Hij is voorstander van een zo 'behoudend' mogelijke opstelling ten aanzien van
de gebouwde omgeving zoals die aan ons is overgeleverd.
Zijn artikel heeft de wijze van invulling van de gaten en open plekken, waarvan er - jammer genoeg - zo vele in de achter ons liggende jaren in
het stadsweefsel ontstonden, tot onderwerpBij dergelijke invullingen wil hij, ook uit respect voor creativiteit in I et algemeen, dat de kans
geboden wordt voor een goede eigentijdse aanpak.
Twee van de hierna opgenomen reacties - die forse kritiek daarop bevatten - zijn geheel toegespitst op Rölings nieuwbouw aan de
Pietersstraat (waarvan wij ook nu een afbeelding plaatsen). Dat is begrijpelijk, omdat een onderwerp als dit zich het beste laat behandelen
aan de hand van concrete voorbeelden. Daarom hebben we een aantal voorbeelden opgenomen van nieuwbouw in de oude stad (Nieuwmarkt-
buurt, Amsterdam), waarbij getracht is in de bijschriften aan te geven welke aspecten mee kunnen spelen bij de beoordeling van de kwaliteit
daarvan.
Wij dachten er goed aan te doen, de reactie (van de heer Havik) waarin deze problematiek het meest in algemene zin wordt behandeld het
eerst te plaatsen: vervolgens die van de heer Mijjer, die ook een algemene strekking heeft en daarna die van de heren Van der Steur en
Bloemsma die zich beperken tot de Pietersstraat.
De redactie dankt degenen die gereageerd hebben hartelijk voor de interessante en zeer lezenswaardige bijdragen, die zij - naar wij hopen
aan de in onze kring nog lang niet beëindigde discussie hebben geleverd. j-b.-r.
Pietersstraat Haarlem. Westgevel Janskerk en noordgevel van onlangs gereedgekomen
woningbouwcomplex van architect Ir. L. C. Röling. Foto: Jos Fielmilch, Haarlem.
