VIT Algemene
ICOMOS-Vergadering
DOOR G.W. VAN HERWAARDEN*
Slotconclusie
De zevende Algemene Vergadering van ICOMOS, bijeen in Rostock en Dresden in de
Duitse Democratische Republiek, roept alle landen op politieke, morele en financiële
steun te geven aan het intensiveren en uitbreiden van hun activiteiten ter bescher
ming van cultuurmonumenten.
Internationale samenwerking moet worden versterkt ten einde de criteria en de
methoden voor monumentenbescherming uit te voeren.
Activiteiten tot behoud van monumenten bieden de verschillende landen een moge
lijkheid door gezamenlijke inspanning hun respectievelijke culturen te ontwikkelen
en dragen daardoor bij tot internationale vriendschap en vrede.
In het septembernummer van de jaargang 1978 van Heemschut publiceerde ik een verslag
van de Vde Algemene Vergadering van wat ik nu maar populair de wereldmonumentenorga-
nisatie zal noemen; formeel: International Committee on Monuments and Sites, afgekort
ICOMOS. Nadat de Vide Algemene Vergadering in 1981 in Rome had plaatsgevonden, was
het van 11 tot 18 mei 1984 de DDR, die het wereld-monumentengezelschap te gast had.
ICOMOS werd in 1964 in Warschau opgericht onder auspiciën van de UNESCO. Het
bureau van de organisatie, waarbij naast de Europese landen zich in toenemende mate ook
landen in Azië en Afrika aansluiten, is in Hotel Saint Aignan, Rue du Temple 75 te Parijs
gevestigd. Daar bevindt zich ook het ICOMOS-documentatiecentrum, dat aan zijn bezoekers
informatie wil verschaffen over de monumenten- en restauratieproblemen in de bij ICOMOS
aangesloten landen. Zusterorganisaties zijn ICOM, de International Committee on Mu
seums, en ICCROM (International Centre for the Study of the Preservation and Restoration
of Cultural Property)
Nog overeind staande gevel van een huis in het in de Tweede Wereldoorlog vrijwel totaal verwoeste
Dresden. Met zorg wordt getracht om dit soort huizen weer op te bouwen om zo iets van de culturele
identiteit van het land te laten voortleven.
Het DDR-ICOMOS-comité had een voor
treffelijk programma georganiseerd, dat aan
ving in de Hanze-stad Rostock en eindigde in
Dresden. En in dit wereld-monumentencon
cert heeft een Nederlandse delegatie, die be
stond uit de heren drs. J. M. Hengeveld, in
het dagelijks leven directeur van de Amster
damse Maatschappij tot Stadsherstel en te
vens penningmeester van het Nederlandse
ICOMOS-comité, de heer E. R. van Brede-
rode, directeur van de Nationale Contact
commissie Monumentenbescherming en se
cretaris van het Nederlandse ICOMOS-co
mité, ir. N. van der Rijt, restauratie-archi
tect, en schrijver dezer regelen getracht de
Nederlandse partij mee te spelen. De delega
tie werd bij dat streven krachtig gesteund
door de redactie-secretaris van Heemschut,
mevrouw P. A. Hengeveld-Brand. Als ver
vanger van de voorzitter van het Nederlandse
ICOMOS-comité, de heer J. Jessurun, was
de heer Hengeveld al op 9 mei naar Rostock
afgereisd om op 10 mei aan de vergadering
van het Advisory Committee deel te nemen.
In die vergadering kwam uitvoerig de benar
de financiële positie van ICOMOS aan de
orde, die in hoofdzaak het gevolg is van het
feit, dat een aantal landen een grote achter
stand heeft in het betalen van een bijdrage.
Nederland is (ook) wat het respecteren van
deze verplichting een voorbeeldland.
Als Nederlandse spreekbuis heeft de heer
Hengeveld kritiek uitgeoefend op die niet-
betalende landen, die notabene wel kandida
ten voor bestuursfuncties bij ICOMOS
stelden.
Op zaterdagmorgen 12 mei verzamelden
zich de circa 500 gedelegeerden in het Sport
en Congrespaleis van Rostock om onder
meer de openingstoespraak van de DDR-mi-
nister voor Cultuur, dr. Hoffmann, aan te
horen. Dr. Hoffmann benadrukte; dat het
behoud van het erfgoed alleen gewaarborgd
was als de vrede in de wereld gehandhaafd
bleef en dat betekende dus, dat men zich zo
krachtig mogelijk diende te verzetten tegen
de Westerse wapenwedloop en de kruisraket
ten. De Minister riep de vernietiging van een
zeer belangrijk deel van het erfgoed in de
DDR door de 'Anglo-Amerikanischer Bom-
menangriffen' in de Tweede Wereldoorlog
in herinnering. Beide thema's zouden voort
durend tijdens het congres door de ons ont
vangende autoriteiten aan de orde worden
gesteld.
Nadat wij in de middag waren beziggehou
den met nogal taaie en lange verslagen van
ICOMOS-voorzitter, de Fransman Parent en
van de algemeen-secretaris, de Tunesiër Da-
oulatli, werd het congres afgevoerd naar de
'Kunsthalle', waar, nadat een tot onze ver
rassing optredend koor van 12 dames en 12
heren het thema 'Vrede' had bezongen, mi
nister Hoffmann weer naar voren trad om
met eenzelfde betoog als hij des morgens had
gehouden, de tentoonstelling 'Künstler se-
hen Denkmale' te openen. Hoewel de naam
van de expositie het ergste deed vermoeden,
Mr. G.W. van Herwaarden is hoofd van de Afde
ling Monumenten van het Ministerie van WVC.
