L
Van 1640 tot 1643 kreeg de fagade aan het
Noordeinde, naar ontwerp van Jacob Van
Campen, gestalte en onder leiding van Pieter
Post werden in de jaren 1643-1647 de inte
rieurs van de appartementen afgewerkt en
enkele verbouwingen in het oude deel van
het huis uitgevoerd (afb. 3).
Over de herkomst van het ontwerp van Van
Campen bestaan uiteenlopende meningen.
Gewoonlijk werd het idee van een centraal
corps-de-logis met twee zijvleugels terugge
voerd op franse voorbeelden van stadspalei-
zen. Onlangs is ook verondersteld dat de
franse invloed op Van Campen nihil was en
hij zich baseerde op de ontwerpen in Sca-
mozzi's "L'Idea delle Architectura"De
keuze voor het centrale corps-de-logis en de
zijvleugels aan weerszijden van de cours
d'honneur zou uit de ligging van het huis ten
opzichte van het Noordeinde zijn voortge
komen. De Ionische en Composiete orde op
de begane grond en de eerste verdieping en
de decoraties zou Van Campen ontleend
hebben aan Scamozzi.
De appartementen voor Willem II, links, en
Mary, rechts, op de eerste verdieping wer
den afgewerkt onder leiding van Pieter Post.
Later publiceerde hij zijn ontwerpen voor de
schoorstenen. Tegen het achterhuis ontwierp
Post een uitbouw met bordestrap en een pa
viljoen met twee kabinetten met uizicht op de
privétuin.
Na de dood van Frederik Hendrik in 1646
verhuisden de nieuwe stadhouder en zijn
vrouw naar het Binnenhof en betrok Amalia
van Solms het Oude Hof, waar zij tot haar
dood in 1675 's winters woonde. Willem III
betrok het huis daarna wel officieel maar
woonde er niet. Omdat hij in 1702 kinder
loos stierf, verviel een groot deel van zijn
nalatenschap aan de nakomelingen van zijn
tantes, de dochters van Frederik Hendrik.
De koning van Pruisen werd erfgenaam van
onder andere het Oude Hof. Hoewel uit be
schrijvingen blijkt dat het huis zeer verwaar
loosd werd en de inventaris grotendeels
werd weggevoerd of verkocht, is er toch eni
ge verandering te bespeuren in de prent uit
1729 (afb. 4) waarop te zien is dat de bal
kons op de kop van de zijvleugels zijn ver
bouwd tot erkers. In 1754 werd door de
weduwe van stadhouder Willem IV het me
rendeel van de Nederlandse bezittingen van
de koning van Pruisen weer teruggekocht ten
behoeve van haar zoon, stadhouder Willem
V.
Gedurende de tweede helft van de 18de eeuw
werd het Oude Hof meer verbouwd dan tot
voor kort werd aangenomen. In de archieven
van de Nassause Domeinen is een rekening
van 1200 gulden uit 1778 gevonden voor de
bouw van de zuilenportiek met balkon en in
een beschrijving van Den Haag uit 1785
wordt het balkon genoemd. Ook andere ver
bouwingen zijn ten tijde van Willem V in het
Oude Hof uitgevoerd. De kruisvensters wer
den vervangen door schuiframen en ter gele
genheid van het huwelijk van de latere ko
ning Willem I werden rond 1790 nieuwe
appartementen voor hem en zijn vrouw inge
richt. In 1814 maakte de Rijksopzichter A.
Noorderdorp een opstandtekening van het
S 'CirtirnAngr
Am/ tfwrfo
ttéti*.
In 1814 tekende A. Noorderdorp de achtergevel van het Oude Hof. Het trappehuis van Pieter Post is nog
aanwezig, maar de vensters en de verschijningsvorm van een verdieping als attiek zijn 18de-eeuws.
(Rijksdienst monumentenzorg)
Noorderdorp legde ook de toestand van het
grondplan van de eerste verdieping vóór de
verbouwing door Ziezenis en De Greef vast.
Opvallend is de noordvleugel aan de achterzijde,
die al onder Willem V zo werd uitgevoerd. In feite
spiegelde Ziezenis die vleugel aan de andere kant
en nam hij de fundamenten van het oude
trappehuis van Pieter Post in zijn nieuwe plan op.
De binnenplaatsen aan weerszijden van de
gedeelde grote zaal waren nog groter en de
voortrap lag afgesloten van de eerste vestibule
achter twee blinde vensters boven elkaar in de
voorgevel. De indeling van het huis werd in menig
opzicht bewaard. (Rijksdienst Monumentenzorg)
fi
