Herstelde Haarlemse
Walenkerk pronkt
met zeven eeuwen
160
gen realiseren door steun van het Prins Bern-
hardfonds, het Anjerfonds, afdeling Noord
Holland, en enige particulieren fondsen, uit
Haarlem en de omgeving, en niet te vergeten
vele individuele gevers. Zo zorgde het Co
mité Zomerzegels Haarlem voor de nieuwe
electrische verlichting. Omdat er aan de kerk
mede een culturele bestemming is gegeven is
de opbrengst van concerten, exposities, le
zingen enz. mede een factor geworden.
Het beeld is bekend: in de tweede helft van
onze eeuw zijn er historische kerken in het
bezit van geslonken kerkgenootschappen,
die in jaren talrijker zijn, dan het aantal hui
dige gemeenteleden, dat de gebouwen in
stand tracht te houden. Dat laatste betekent:
behoud door restauratie en aandacht voor
blijvend onderhoud. In de regel zijn dat bij
zonder moeilijke opgaven. Daarbij geldt het
vooral kerkgebouwen die niet direct tot de
prominente blikvangers behoren en die qua
belangstelling - in\de eerste plaats visueel -
in een achterhoede positie zijn geraakt. Het
zijn de weinige getrouwen, die dan pogen
een cultuurgoed voor de toekomst te behou
den. Dat in hoge mate verdienstelijke streven
bespeurt men bijvoorbeeld bij het echtpaar
Ledeboer-Van der Feltz te Heemstede, dat -
op latere leeftijd - nauw betrokken is geraakt
bij de restauratie van de Waalse kerk, de
oudste kerk van Haarlem. Deze Eglise Wal-
lonne heeft hun hart, een liefde die ze ge
meen hebben met de circa 50 gemeenteleden
en vrienden die zijn overgebleven.
SCHOKKENDE VERRASSING
Mevrouw J. Ledeboer-Van der Feltz en haar
echtgenoot, de heer mr. L. V. Ledeboer,
hebben deel genomen aan de restauratie van
het historische complex in de zeer histori
sche buurt, nabij de Bakenesser gracht, waar
het oude Haarlem zo aanspreekbaar aanwe
zig is.
'Mijn man en ik hebben 'Waalse wortels'.
We hebben als lidmaten ongedachte restau
ratie-ervaringen achter de rug. Eind 1980
werd ons kerkbestuur plotseling geconfron
teerd met de aanzegging van de overheid
(Rijksdienst voor de Monumentenzorg), dat
begin januari 1981 diende te worden begon
nen met de herstelwerkzaamheden van de
ruim zeven eeuwen oude Waalse kerk. Nadat
we van de eerste schok waren bekomen, was
er alleen maar vreugde. We konden beschik
ken over 1,5 miljoen gulden aan subsidie.
Niet toereikend, maar wel uitermate wel
kom,' aldus mevr. Ledeboer. 'Een gelukkige
omstandigheid was dat we het herstelplan
kant en klaar hadden.'
Onze gastvrouw weet waarover ze spreekt
als enige vrouw in de bouwcommissie. Om
met het voorlopige einde van het boeiende
verhaal te beginnen: de algehele externe,
overigens sobere restauratie, kwam in het
voorjaar van 1982 gereed. Overheidssteun
en particulier initiatief gingen harmonisch
hand in hand.
Deel van het hernieuwde interieur van de Waalse
kerk in Haarlem.
WAT TOT STAND KWAM
Aannemer Holleman (Santpoort) zette er on-
der supervisie van het architectuurbureau
Oosting en Beunderman (Utrecht) vaart ach
ter. Buitenmuren werden geconsolideerd, af
bladderende binnenmuren - aangetast door
de hoge vochtigheidsgraad - werden her
steld, alsmede een grondige opknapbeurt van
het leien dak kwam tot stand. De Waalse
gemeenschap kreeg echter geen subsidie
voor nieuwe of hernieuwde interieurvoorzie
ningen, voor aangepaste verlichting, verwar
ming en het veilig stellen van de kunstschat
ten. Het belangrijke 'bijkomstige' herstel be
stond onder meer uit:
het schipdeel van de kerk,' het hoogkoor, de
toren, de sacristie met unieke druipergewelf,
de gotische schilderingen, aanwezig in het
gehele gebouw en de Kosterswoning, de
zeldzame restanten van het Begijnhof, zoals
het Prins Luciënconvent, het poorthuis en
het begijnhuisje van Digna van Sparen-
woude.
Mevr. Ledeboer: 'Dit gevarieerde aandeel
voor de Hervormde-Waalse Gemeente in
Haarlem hebben we thans grotendeels mo-
HARTVERWARMEND!
Het echtpaar Ledeboer: 'Neem nu alleen de
burenhulp. De fa. Enschede borg het zilve
ren Avondmaalsstel, bijbels en ander waar
devol bezit op in haar kluis. De kostbare
damesbanken hebben anderhalf jaar opgesla
gen gestaan op de grote aardappelzolder van
de boerderij van familie Haitsma-Mulier, in
de Haarlemmermeer. Er kwam een jonge
meubelmaker langs, die aanbood gratis te
helpen bij het opknappen van geschonden
meubilair. Zo zijn er nog meer hartverwar
mende voorbeelden te noemen, zoals gast
vrijheid voor de eredienst in de nabijgelegen
historische St. Jans kliniek.'
Er mag stellig op worden gewezen, dat de
excursie Kerkepad in Haarlem duizenden be
langstellenden naar de Spaarnestad trok, die
mede de oude Begijnenkerk in ogenschouw
hebben genomen. Het algemene probleem
blijft natuurlijk de belangstelling voor monu
menten ook gaande te houden!
STOELEN EN TEGELS
De Ledeboers deden niet alleen aan beraad
slagingen, aan beleid, ze weren zich ook in
de praktijk. De heer Ledeboer, die werk
zaam is geweest als algemeen secretaris van
de Ziekenfondsraad, heeft mede als hobby:
stoelen bekleden. Ledeboer zorgde voor de